به گزارش سیناپرس، شواهد فراوانی وجود دارد که نشان می دهد مریخ در گذشته های دور خود یک واحه گرم و مرطوب بوده است، اما اینکه آیا امروزه آب مایعی در نزدیکی سطح باقی مانده است یا خیر، روشن نیست.
این پیشرفت ظاهراً در سال ۲۰۱۸ اتفاق افتاد، زمانی که ابزارهای راداری در مدارگرد مریخ اکسپرس نقاط روشنی را در زیر کلاهک های یخی در قطب جنوبی سیاره سرخ نشان دادند که مطابق با نشانه هایی بود که توسط دریاچه‌های آب مایع در زیر صفحات یخی در گرینلند و قطب جنوب منتشر می شد.
دانشمندان در این مطالعه تخمین زدند که این دریاچه زیر ۱.۵ کیلومتر یخ جامد قرار داشته و حدود ۲۰ کیلومتر عرض داشت. دما در آنجا تا -۶۸ درجه سانتیگراد کاهش می یابد، اما دریاچه ها به دلیل محتوای نمک زیاد و فشار که نقطه انجماد آب را کاهش می دهد، مایع باقی می مانند.
فرضیه دیگری نشان می دهد: مریخ ممکن است هنوز از نظر آتشفشانی فعال باشد و این گرما می تواند آب را به اندازه ای گرم نگه دارد که مایع شود. مشاهدات بیشتر شواهدی از چندین دریاچه مدفون دیگر در این منطقه نیز یافت.
به گفته دانشمندان اما داستان ممکن است به این سادگی نباشد. مطالعات متعدد نشان می دهد نقاط روشن راداری می توانند توسط چیزهای دیگری مانند خاک های یخ زده و دشت‌های آتشفشانی غنی از آهن تولید شده باشند. بنابراین برای مطالعه جدید، محققان این ایده را با مدارک متفاوتی علاوه بر رادار بررسی کردند.
در روی زمین، دریاچه های یخ زده زیر سطح می توانند با کاهش اصطکاک بین ورقه یخ و بستر سنگی زیر، سطح یخ بالای خود را به روش های خاصی تحت تأثیر قرار دهند. این امر نحوه جریان یخ را در طول زمان تغییر داده و باعث ایجاد فرورفتگی در مرکز و ایجاد تپه هایی در پایین دست می شود.
محققان برای اینکه بفهمند آیا کلاهک های یخی مریخ چنین ساختاری دارند، دانشمندان داده های ماهواره نقشه بردار جهانی مریخ ناسا را بررسی کردند که ارتفاع نقاط روی سطح را با استفاده از لیزر اندازه گیری می کند.
در ادامه پژوهشگران موجی در مقیاس بزرگ را یافتند که هم دارای یک فرورفتگی و هم یک منطقه برجسته بود که در طول ۱۰ تا ۱۵ کیلومتر با واریانس چند متری در بالا و پایین یخ های اطراف کشیده شده بود.
محققان سپس شبیه سازی های رایانه ای از جریان یخ در شرایط مریخ را با سطوح مختلف گرمای زمین که از پایین تابش می کرد، اجرا کردند. هنگامی که تکه ای به شکل آب مایع به شبیه سازی اضافه شد، موج های تولید شده از نظر اندازه و شکل شبیه به آنچه در مریخ هستند، تبدیل شدند.
به گزارش سیناپرس، پروفسور نیل آرنولد (Neil Arnold) محقق ارشد این مطالعه گفت: ترکیبی از شواهد توپوگرافی جدید، نتایج مدل کامپیوتری و داده های رادار این احتمال را بسیار بیشتر می کند که باید حداقل یک ناحیه از آب مایع زیر لایه های یخ در مریخ وجود داشته باشد و این که مریخ احتمالا همچنان از نظر گرمایی فعال است تا بتواند آب زیر سطح کلاهک یخی مریخ را به صورت مایع حفظ کند.
مشاهدات بیشتر از دیگر فضاپیماها و ابزارها به روشن شدن بیشتر این راز کمک می کند که در نهایت می تواند منبع مهمی برای ماموریت های انسانی آینده به مریخ باشد.
شرح کامل این تحقیق و یافته های حاصل از آن در آخرین شماره مجله تخصصی Nature Astronomy منتشر شده است.
مترجم: فاطمه امینی
No tags for this post.