به گزارش خبرگزاری سیناپرس، ژن تاب که برای اولین بار در آزمایشگاه سابق پروفسور تاداشی یاماموتو در ژاپن در سال 1996 مشخص شد، به دلیل نقشی که در سرطان ایفا می کند، شناخته شده است. تحقیقات قبلی همچنین نشان داده است که در تنظیم چرخه سلولی و پاسخ ایمنی بدن نقش دارد.
اکنون، در یک مطالعه چند رشته‌ای که زیست‌شناسی مولکولی را با علوم اعصاب ترکیب می‌کند، محققان موسسه علم و فناوری اوکیناوا (OIST) دریافتند که این ژن نقش مهمی در کاهش افسردگی، ترس و اضطراب دارد. کار آنها توسط مجله Translational Psychiatry منتشر شده است.
دکتر محیلدین یوسف، دانشجوی پسا دکترا در واحد سیگنال سلولی OIST که توسط پروفسور یاماموتو رهبری می‌شود، توضیح داد: این تحقیق در مورد درک تاب‌آوری استرس است. وجود این ژن به تاب‌آوری استرس کمک می‌کند و اگر برداشته شود، افسردگی، ترس و اضطراب افزایش می یابد.
Tob برای فعل ژاپنی "tobu" به معنای پرواز یا پریدن نامگذاری شده است. این به این دلیل است که وقتی سلول در معرض یک محرک قرار می گیرد، سطح پروتئین آن در فعالیت افزایش می یابد. دکتر یوسف گفت که این باعث شده است که این ژن به عنوان یک ژن فوری یا با عمل سریع طبقه بندی شود، زیرا واکنش سریعی دارد.
پروفسور یاماموتو گفت: ژن تاب با بسیاری از پدیده های مختلف مرتبط است، اما کار بر روی سیستم مغز بسیار چالش برانگیز است. اگرچه این موضوع قبلاً مورد توجه قرار گرفته بود، اما این تحقیق اولین پروژه ای است که روشن می کند تاب در مغز در برابر استرس عملکرد دارد.
نتیجه گیری آنها مبنی بر اینکه این ژن با اضطراب، ترس و افسردگی مرتبط است از چندین آزمایش مختلف به دست آمد. ابتدا، محققان موش ها را در معرض استرس قرار دادند و همانطور که انتظار می رفت، شاهد افزایش سطح پروتئین Tob بودند. سپس از موش هایی استفاده کردند که بدون ژن تاب متولد شده بودند و افسردگی، ترس و اضطراب دز آن ها افزایش یافت. به عنوان مثال، هنگامی که یک موش با ژن تاب را در یک سطل آب قرار می دادند، شنا می کند و سعی می کند فرار کند. با این حال، یک موش بدون ژن تاب به سادگی شناور شد. این فقدان اراده برای مبارزه با یک موقعیت دشوار یکی از راه هایی است که محققان تشخیص می دهند حیوانی افسرده است.
علاوه بر این، موش‌های بدون ژن تاب به نظر نمی‌آمد بتوانند یاد بگیرند. دکتر یوسف توضیح داد که وقتی موش ها را روز به روز در مکانی قرار می دهند که خاطره ترس را برمی انگیزد، آنها به طور معمول یاد می گیرند که آنقدرها هم بد نیست و دیگر نمی ترسند. اما آنهایی که ژن تاب را نداشتند، حتی پس از چند روز همچنان سطوح ترس بیشتری را نشان دادند که به صورت انجماد عضلانی در آن ها مشاهده شد.
سپس محققان با دانشجوی پسا دکترا، هیرواکی هامادا از واحد محاسبات عصبی در OIST همکاری کردند. از طریق MRI، آنها دریافتند که اتصال بین دو مکان کلیدی که انعطاف‌پذیری مغز را تنظیم می‌کنند (هیپوکامپ و قشر پیش فرونتال)، با حذف ژن Tob تغییر می‌کنند.
از آنجا، محققان تصمیم گرفتند نقش خاصی را که این ژن در هیپوکامپ ایفا می کند، بررسی کنند. آنها موش هایی را بدون ژن تاب گرفتند و این ژن را به هیپوکامپ تزریق کردند، در حالی که در سایر قسمت های بدن وجود نداشت. این کار باعث شد سطح ترس و افسردگی به حالت عادی بازگردد، اما با این حال موش ها همچنان اضطراب بیشتری داشتند.
سپس محققان برعکس این کار را انجام دادند، آنها موشی ساختند که هیچ ژن تابی در سلول‌های هیپوکامپ نداشت اما آن را در سلول‌های بقیه بدن داشت. در این مورد، آنها دریافتند که موش ها دارای سطوح طبیعی اضطراب بودند اما این تغییر ترس و افسردگی را افزایش داد.
دکتر یوسف توضیح داد: ما به این نتیجه رسیده ایم که ژن تاب در هیپوکامپ، ترس و افسردگی را سرکوب می کند. اما سرکوب اضطراب باید توسط بخش دیگری از مغز تنظیم شود.
سپس، محققان واحد مکانیزم‌های مغزی OIST، عملکرد نورون‌های هیپوکامپ موش‌های بدون ژن تاب را اندازه‌گیری کردند. آنها دریافتند که تحریک افزایش یافته، در حالی که مهار کاهش یافته است، که نشان می دهد تعادل کلی تحت تاثیر قرار گرفته است، که بر رفتار موش ها تاثیر می گذارد.
در نهایت، محققان پس از قرار دادن موش ها در معرض استرس، تجزیه و تحلیل های مولکولی را انجام دادند. جالب توجه است که آنها دریافتند که بیان این ژن بلافاصله با استرس تغییر نمی کند. اما، 15 دقیقه پس از قرار گرفتن موش در معرض استرس، تغییراتی ایجاد می شود. در صورت حذف ژن تاب، سایر ژن ها و پروتئین ها تحت تأثیر قرار می گیرند. این نشان می دهد که ژن تاب احتمالاً تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم متعددی دارد.
دکتر یوسف گفت: کشف این نقش از ژن تاب در ترس، افسردگی و اضطراب می تواند پیامدهای گسترده ای برای توسعه درمان استرس های روانی داشته باشد.
منبع: medicalxpress.com
مترجم: سید سپهر ارومیهء