صفورا سلیمانی فخر معاون آموزشی پژوهشگاه ابن سینای جهاددانشگاهی در نشست خبری که امروز به مناسبت تقدیر از خبرنگاران برگزار شد،گفت: تا به امروز شاخص فعالیت های ما مقاله، کتاب و تحقیق بوده است. همچنین با توجه به شرایط اقتصادی کشور و جهت گیری فعالیت ها و فعال سازی تولید در داخل و بی نیاز کردن کشور به واردات و همچنین تاسیس شرکت های دانش بنیان، به دستاوردهای شاخصی رسیده ایم که بی تردید در کشور بی نظیر است.
وی تاکیدکرد: گرچه تغییر جهت و فرهنگ سازی دانشمندانی که عمری مشغول نوشتن و و پژوهش بودند و سمت و سوق دادن این افراد به انجام تحقیقات فناورانه کاری دشوار است، اما پژوهشگاه ابن سینا با دید وسیع و آینده نگر خیلی زودتر از نیل کشور به این مهم رسیده و حاصل آن این است که در حال حاضر در جایگاهی قرار داریم که طبق ارزیابی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از بین بیش از یکصد دانشگاه و پژوهشگاه کشور و از جمله پنج دانشگاه و پژوهشگاه «رتبه الف »هستیم.
وی افزود: این جایگاه حاصل نوآوری ها و تلاش های شبانه روزی اندیشمندانی است که متعهدانه پذیرفتند باید در علم و فناوری حرفی برای گفتن داشته باشند و سرآمد باشند تا باعث پیشرفت و ترقی کشور شوند.
واردات برخی اقلام پزشکی به صرفه نیست
دکتر محمدرضا صادقی رئیس پژوهشگاه ابن سینای جهاددانشگاهی درادامه این مراسم عنوان کرد: اطلاع رسانی وظیفه سنگینی است که باید هر آنچه در جامعه اتفاق می افتد، به موقع و صحیح باشد. با توجه به تغییراتی که امروزه در شبکه های اطلاع رسانی صورت گرفته، این امر وظیفه شما را سنگین تر می کند تا اخبار صحیح را از مبادی و کانال های خودشان به اطلاع برسانیم.
وی خاطرنشان کرد: در حوزه علم و فناوری با توجه به تحریم ها، نقش رسانه ها در ایجاد امید در جامعه از اهمیت زیادی برخوردار است.
صادقی با اشاره به سالگرد تأسیس جهاد دانشگاهی، افزود: چند سالی هست که جهت گیری های شعار سال در مسیر تولید و خودکفایی قرار دارد و این راه از طریق دانشگاه میسر می‌شود. همچنین متأسفانه زمینه اشتغال و استفاده بهینه از نیروهای متخصص تحصیلکرده در جامعه فراهم نشده و منجر به مهاجرت این افراد شده است.
وی افزود: امنیت غذایی یکی از مباحث اصلی برای جلوگیری از وابستگی هر کشوری است. بنابراین توجه به خودکفایی در صنعت غذا، از اهمیت زیادی برخوردار است.
صادقی به موفقیت کشور در زمینه درمان ناباروری اشاره کرد و گفت: به مرحله‌ای رسیده ایم که میزبان بیماران سایر کشورها هستیم.
وی ادامه داد: توان علمی و تخصص پزشکان ایرانی در دنیا زبانزد است و این موضوع در حوزه درمان ناباروری، بیش از پیش خودش را نشان داده است.
رئیس پژوهشگاه ابن‌سینا افزود: با توجه به حذف ارز ترجیحی، واردات برخی اقلام پزشکی به صرفه نیست و باعث خواهد شد به سمت تولید برویم. در این بین، شرکت‌های دانش بنیان، مسئولیت خطیری بر عهده دارند.
۳۵ درصد زنان نابارور دچار آندومتریوز هستند
در ادامه، علی صادقی تبار مدیر مرکز درمان ناباروری ابن سینا گفت: تمامی خدمات درمان ناباروری در این مرکز ارائه می‌شود و درمان‌های جایگزین، یکی از خدمات مرکز ابن سینا است و درصد قابل توجهی از بیماران به این خدمات نیاز دارند.
صادقی تبار با بیان این مطلب که ۳۵ درصد زنان نابارور دچار آندومتریوز هستند، گفت: درمان آندومتریوز به شکل کامل در این مرکز انجام می‌شود.
مدیر مرکز درمان ناباروری ابن سینا با اشاره به ظرفیت‌های این مرکز درمانی، توان تخصصی پزشکان ایرانی و بکارگیری پیشرفته‌ترین روش‌های درمان ناباروری، درباره جاذبه‌های توریسم درمانی این حوزه در کشور، گفت: بیشترین مراجعه ما از کشور عراق و در رتبه‌های بعدی کشورهای حوزه خلیج فارس قرار دارند.
وی گفت: یکی از مولفه های توفیقاتی که در درمان زوجین نابارور داشتیم به دلیل افزایش آگاهی این افراد از طریق رسانه‌ها بوده است تا به سمت درمان‌های غلط نروند. پژوهشگاه ابن سینا در زمینه‌های مختلفی در مرزهای دانش فعال است. مرکز درمان ناباروی ابن سینا یک مرکز خدمات جامع است که از خدمات پایه حوزه زنان و مردان تا کلیه بیماری‌هایی که ممکن است سبب بروز ناباروری شده باشد را پوشش می‌دهد.
او با اشاره به اینکه ناباروری یک بیماری است که عوامل مختلفی از عوامل محیطی، عفونی، ژنتیکی و… در آن نقش دارد، تصریح کرد: در درمان این مشکل به تمام تخصص‌های گوناگون نیاز داریم و ما مفتخریم که برای این امر پروتکل ویژه و درمان طراحی کرده و متخصصین زبده در کنار ما فعال هستند.
وی افزود: علاوه بر ارائه خدمات روتین و درمان مشکلات پایه در فرایندهای درمان جایگزین از ابتدا نقش موثری داشتیم. ما با برگزاری نشست‌های تخصصی علمی، امروز شاهدیم که این خدمات با استاندارد بالایی در کشور ارائه می‌شود. حوزه دوم خدمات ویژه ما در زمینه آندومتریوز است.
بیش از ۳۵ درصد زوجین نابارور به شکلی با آن درگیر هستند؛ چراکه از عوارض این بیماری، ناباروری و درد است و زوجین با آن درگیر هستند. از یک دهه قبل تیم متخصص و مجرب در این رابطه در مرکز ما مستقر شدند و متخصصینی هم در این زمینه تربیت شدند. این بیماری بسیار سخت تشخیص داده می‌شود و عمدتا برای شناخت قطعی نیاز به جراحی دارد، اما خوشبختانه با ابزارهای دقیق تشخیصی دیگر از جراحی برای تشخیص استفاده نمی‌کنند و تنها برای درمان از جراحی استفاده می‌شود که این تحول بسیار بزرگی است.
وی به خدمت جدید دیگر مرکز درمان ناباروری ابن سینا اشاره کرد و گفت: حدود ۳ سال است که خدمات سلول درمانی و استفاده از سلول‌های بنیادین برای بهبود باروری بویژه در خانم‌ها مطرح است. سلول‌های بنیادی سلول‌های تمایز نیافته‌ای هستند که اگر بتوانیم به دانش هدایت این سلول‌ها به بافت هدف مسلط شویم، می‌توانیم از سلول‌ها به نحو احسن برای درمان استفاده کنیم. آینده پزشکی با استفاده از سلول‌های بنیادی افق بلندی پیش روی ما قرار داده است. اکنون بانک سلول‌های بنیادین با این هدف فعال است که در آینده از این سلول‌ها استفاده کنند. چند سالی است که توانستیم سلول‌های بنیادین را از بافت تجدید پذیر خون عادت ماهانه خانم‌ها و بدون عمل تهاجمی بگیریم و در نهایت ذخیره کرده و در درمان ناباروری از آن استفاده کنیم. درمان‌های وسیعی که در چند فاز تحقیقاتی برای بیماران انجام شده نشانگر نتایج درخشان است.
او تاکید کرد: استفاده از دانش ژنتیک و تکنیک‌های تشخیص و درمان بیماری در حوزه ژنتیک از ویژگی‌های مهم خدمات درمان ناباروری بوده است و ان‌شاءالله به زودی از تکنیک‌های جدید مرزهای دانش هم بهره‌مند خواهیم شد. مرکز ابن سینا به عنوان یک کانون گرمابخشی به زوجین است و امید به خانواده‌ها می‌دمد و این اتفاق روزانه در این مرکز رخ می‌دهد.
صادقی‌تبار در پاسخ به سوالی در زمینه بندهایی از قانون حمایت از خانواده و فرزندآوری که به غربالگری‌های حین بارداری اشاره دارد، گفت: در رابطه با بحث غربالگری شاید گاهی عملکرد ضعیف بعضی همکاران در حوزه تشخیص سبب می‌شود عوارضی متوجه همه افراد جامعه شود و به عبارتی نگاه غیرتخصصی به غربالگری توسط برخی از همکاران سبب ایجاد حساسیت در نگاه سیاست‌گذاران می‌شود. غربالگری فی نفسه کار خوبی است و کسی آن را منع نکرده بلکه از دستور کار مراکز بهداشتی خارج شده است و افراد به صورت داوطلبانه می‌توانند آن را انجام دهند.
وی در این باره افزود: از زمانی که خدمات غربالگری انجام می‌شود از تولد تعداد زیادی فرزند معلول یا بیمار جلوگیری کرده است. البته گفته می‌شود ممکن است عوارضی ناشی از تشخیص غلط انجام غربالگری یا خدایی ناکرده سقط رخ دهد که البته می‌دانیم اساس غربالگری این است که کسی به اشتباه منفی تلقی نشده و فرزند معلولی اشتباها سالم تشخیص داده نشوند و در طرف مقابل فرزند معلولی هم سالم تلقی نشود. مادرانی که در فاز اول فرزندشان معلول تشخیص داده می‌شود باید برای اقدامات تشخیصی دیگر از جمله آمینوسنتز استفاده کنند.
او تاکید کرد: در کتاب‌ها اعلام شده است که هنگام انجام فرایند آمینوسنتز یک درصد احتمال آسیب به جنین و سقط وجود دارد، در صورتی که انجام این تست نزدیک ۱۰۰ درصد ارزش تشخیص دارد؛ اما تست تهاجمی دیگری به نام NIPT از راه خون با تشخیص ۹۹ درصد وجود دارد که دیگر چنین عارضه‌ای برای بیمار ندارد و از تولد هزاران فرزند معلول و عقب مانده ذهنی جلوگیری می‌کند. غربالگری باید با تجویز متخصصین انجام شود. تجربه نشان داده است کسانی که این غربالگری‌ها را انجام دادند درصد تولد فرزند معلول محدودی داشتند و چند مورد محدودی هم که در غربالگری معلولیت مشخص نشده منجر به تشکیل پرونده قضایی شده است.
او در پاسخ به سوالی در خصوص اینکه آیا آغاز طرح دارویاری در تامین داروهای زوجین نابارور تغییراتی ایجاد کرده است یا خیر؟، بیان کرد: خوشبختانه با توجه به اینکه درمان ناباروری تحت پوشش بیمه قرار گرفته است بیمه‌ها با پتانسیل‌های مختلف از درمان و بخش دارویی حمایت می‌کنند. بیمه نیروهای مسلح از آذرماه سال ۱۳۹۹ تمام داروها و حتی مکمل‌ها را تحت پوشش قرار داده است و به صورت ۱۰۰ درصد رایگان روند درمانی طی می‌شود. در بیمه‌های دیگر با طرح دارویار هم پوشش خوبی داده شده است. در بیمه تامین اجتماعی داروهای درمان ناباروری را ۷۰ درصد و بیمه سلامت این داروها را تا ۹۰ درصد پوشش می‌دهد که این فرصت خوبی است.
او در پاسخ به سوالی درباره روند توریسم درمانی در حوزه درمان ناباروری، اظهار کرد: توان تخصصی پزشکان ایرانی اولین عامل شکل‌گیری توریسم درمانی است. عامل دوم قیمت پایین خدمات درمانی است که هرچند هزینه درمان برای توریست‌ها از افراد ایرانی بیشتر است اما در کل هزینه درمان در ایران نسبت به بسیاری از کشورها کمتر است. سومین دلیل جاذبه هم جاذبه‌های توریستی و گردشگری است. در حوزه ناباروری ارتباط یک طرفه است و افراد وارد ایران می‌شوند تا درمان شوند. بیشترین مراجعه ما از کشور عراق و در رتبه‌های بعدی کشورهای حوزه خلیج فارس قرار دارند.