به گزارش سیناپرس، مریخ نورد کنجکاوی ناسا در سال ۲۰۱۶ موفق به کشف ماده معدنی بسیار کمیابی به نام تری دیمیت شد که نوعی کوارتز با دمای بالا و فشار پایین محسوب می شود. محققان معتقدند این ماده معدنی معمولاً با فعالیت‌های آتشفشانی در اعماق زمین مرتبط است و به همین دلیل این ماده بسیار کمیاب محسوب می شود.
این تحقیق که به صورت آنلاین در مجله تخصصی Earth and Planetary Science Letters منتشر شد، با مطالعه قبلی در سال ۲۰۱۶ موافق بود که نشان می داد سناریوی آتشفشانی سیلیسی احتمالاً مسئول ایجاد تری دیمیت در مریخ بوده است.
در این مطالعه جدید از مدل های ترمودینامیکی استفاده شد که توضیح می دهد چگونه تری دیمیت یک محصول ناشی از تکامل همان فرآیندهای ماگمایی است که سنگ‌های دیگر را در دهانه گیل تولید می کند.
کریستن سیباخ، یکی از نویسندگان این مطالعه و متخصص ماموریت در تیم کنجکاوی ناسا و استادیار دانشگاه رایس ، در رابطه با یافته فوق گفت: شواهد فراوانی از فوران های آتشفشانی بازالتی در مریخ وجود دارد، اما این نمونه ماحصل یک شیمی تکامل یافته تر است. این یافته های جدید نشان می دهد که مریخ ممکن است تاریخ آتشفشانی پیچیده تر و جذاب تری نسبت به آنچه پیش از این تصور می کردیم داشته باشد.
به گزارش سیناپرس، دهانه گیل یعنی جایی که نمونه فوق از آن برداشته شد، به عنوان محل فرود مریخ نورد انتخاب شده بود، زیرا این احتمال وجود داشت که حاوی آب مایع باشد. به گفته ستاره شناسان، تریدیمیت در یک نمونه سنگ بزرگتر که از گل سنگ تشکیل شده در دریاچه که حاوی فلدسپات، کریستوبالیت و سیلیس اوپالین نیز بود، کشف شد.
کریستین سیباخ در این رابطه گفت: کشف تری دیمیت در گل سنگی در دهانه گیل یکی از شگفت انگیزترین مشاهداتی است که مریخ نورد کنجکاوی طی ۱۰ سال کاوش خود مریخ انجام داده است.
تریدیمیت معمولاً با سیستم‌های آتشفشانی شکل دهنده، انفجاری و تکامل یافته کوارتز روی زمین مرتبط است، اما ما آن را در کف دریاچه ای باستانی در مریخ یافتیم، جایی که بیشتر آتشفشان ها بسیار قدیمی هستند.
سیباخ و همکارانش داده‌های سنگ مریخ را با هر یافته ای از تری دیمیت روی زمین مقایسه کردند و در ادامه شواهد رسوبی دریاچه در دهانه گیل را برای ایجاد سناریویی برای چگونگی شکل گیری این ماده معدنی بررسی کردند.
به گزارش سیناپرس، محققان در این رابطه می گویند: ماگمای مریخ برای مدت طولانی تر از حد معمول در محفظه ای در زیر آتشفشان می نشیند و تا زمانی که سیلیکون اضافی در دسترس باشد، تحت فرآیند خنک سازی جزئی به نام کریستالیزاسیون کسری قرار می‌گیرد. سپس این آتشفشان مریخی در یک فوران عظیم، خاکستر حاوی سیلیکون اضافی را به شکل تری دیمیت به دریاچه دهانه گیل و رودخانه های اطراف پرتاب کرد.
مترجم: سید یوسف دراوی زاده
منبع: upi