دکتر کاظم ندافی امروز در کنفرانس علمی «خودمراقبتی در بستر فضای مجازی» در خصوص نقش شبکه‌های اجتماعی مجازی در سلامت محیط زیست، گفت: امروزه شبکه‌های اجتماعی بر افکار عمومی و جهت‌دهی به فرهنگ اجتماعی تاثیر زیادی دارند. این شبکه‌ها می‌توانند در توسعه آموزش‌های تخصصی و عمومی بسیار مؤثر باشند.
وی با اشاره به مشکلات متعدد محیط زیستی اظهار کرد: با وجود مشکلات فراوان محیط‌زیستی در جهان و افزایش آگاهی و نگرانی جامعه نسبت به مسائل محیط زیستی، مشاهده می‌کنیم که فعالیت در شبکه‌های اجتماعی در حوزه محیط زیست رشد چشم‌گیری داشته است.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به مزایای شبکه‌های اجتماعی، گفت: شبکه‌های اجتماعی می‌توانند با انتشار سریع و آزادانه اخبار، عبور از مرزهای جغرافیایی، تقویت خرد جمعی، توسعه مشارکت‌های مفید اجتماعی، افزایش سرعت فرآیند آموزش و … در مسائل محیط زیستی کمک‌کننده باشند.
وی خاطر نشان کرد: امروزه آلودگی محیط زیست شکل جدیدی به خود گرفته و بسیاری از آلاینده‌ها بدون این‌که مطالعات کافی روی آن‌ها انجام شده باشد، وارد چرخه زندگی مردم می‌شود و اگر بتوانیم به نحو مطلوب از امکانات شبکه‌های اجتماعی استفاده کنیم، می‌توانیم موفقیت‌های زیاد با هزینه‌های کم داشته باشیم. برای مثال می‌توانیم از شبکه‌های اجتماعی در تشکیل کمپین‌های محیط‌زیستی استفاده کنیم و باعث تغییر رفتار و ارتقای سطح محیط زیست شویم.
ندافی به اهمیت آگاهی از ضریب نفوذ شبکه‌های اجتماعی در کشورهای مختلف اشاره کرد و گفت: جهاد دانشگاهی مطالعه‌ای انجام داده و ضریب نفوذ شبکه‌های اجتماعی را در ایران بررسی کرده است و باید در تشکیل کمپین‌های محیط زیستی به این ضریب نفوذ توجه داشته باشیم. در بحث محیط زیست پدیده‌هایی وجود دارد که باید مردم را به موقع آگاه کنیم و این کار بدون استفاده از شبکه‌های اجتماعی امکان‌پذیر نیست.
وی با اشاره به مطالعات انجام‌شده در این زمینه، گفت: در یک مطالعه که در کشور خودمان انجام شده، تاثیر اینستاگرام در ارتقای سواد محیط زیستی دانشجویان بررسی شده است. در این مطالعه عنوان شده که استفاده از این شبکه در ارتقای ابعاد سه‌گانه سواد محیط زیستی دانشجویان (آگاهی، نگرش و رفتار) دارای تاثیر مثبت و معنادار است.
رییس پژوهشکده محیط زیست به مطالعه‌ای که در چین انجام شده، اشاره کرد و توضیح داد: ما تصور می‌کنیم که مداخله در موضوعاتی مثل کاهش آلودگی هوا همواره باید با استفاده از تکنولوژی باشد، ولی مطالعه‌ای در چین نشان داد که ۱۰ درصد افزایش پست‌های مرتبط با محیط زیست در شبکه‌های اجتماعی، می‌تواند باعث کاهش ۲.۷ درصد از غلظت ذرات معلق کوچک‌تر از ۲.۵ میکرون شود.
وی خاطر نشان کرد: باید توجه داشته باشیم که استفاده از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند عوارض هم داشته باشد. برای مثال به ازای هر استفاده کننده از شبکه‌های اجتماعی در روز حدود ۱۶۵ گرم دی اکسید کربن تولید می‌شود که معادل این است که فرد ۱.۴ کیلومتر با خودروی سبک مسافرت کند. این میزان معادل تولید ۶۰ کیلوگرم دی اکسید کربن در سال و طی کردن ۵۳۵ کیلومتر با یک خودروی سبک است.
ندافی در سخنان خود به پدیده اینفودمیک و وجود اطلاعات غیر قابل اعتماد در رسانه اشاره کرد و گفت: در دنیا شاخصی به‌نام شاخص خطر اینفودمیک (Infodemic Risk Index) وجود دارد. این شاخص میزان قرار گرفتن کاربر در معرض اطلاعات در حال گردش را مشخص می‌کند.
وی درباره وضعیت ایران در این شاخص، توضیح داد: کشورهای دنیا بر اساس این شاخص طبقه‌بندی می‌شوند. در مورد موضوع کووید-۱۹ وضعیت کشور ما در این شاخص متوسط و نسبتاً خوب است، ولی در مورد موضوعات دیگر مانند موضوعات سیاسی وضعیت بدتری داریم.
رییس پژوهشکده محیط زیست در پایان تاکید کرد: با توجه به رشد شبکه‌های اجتماعی در دنیا و ایران می‌توانیم از این ابزار برای اهداف خود نهایت استفاده را داشته باشیم و آگاهی و شناخت مردم را بالا ببریم. همچنین در کنار اقدامات فناورانه برای محیط زیست، رفتار محیط زیستی مردم را بهبود دهیم.
منبع:ایسنا
No tags for this post.