عفونت ادراری، بیماری خاموش کودکان
اگرچه عفونت ادراری به عنوان یک بیماری خاموش شناخته شده است لیکن علائم خاص خود را دارد که در صورت مشاهده توصیه می‌شود هرچه زودتر کودک مورد بررسی قرار بگیرد.
دکتر محمدرضا صفری نژاد،جراح و متخصص کلیه و مجاری ادرار در خصوص عفونت ادراری در کودکان به خبرنگار سیناپرس گفت:عفونت ادراری در کودکان معمولا نشان دهنده یک بیماری پس زمینه‌ای است و به خودی خود یک کودک مبتلا به عفونت ادراری نمی‌شود . دستگاه ادراری به دو قسمت بزرگ تقسیم می‌شود:دستگاه ادراری فوقانی و دستگاه ادراری تحتانی. کلیه و حالب ها دستگاه ادراری فوقانی را تشکیل می‌دهند ؛ مثانه و مجاری ادراری هم جزء دستگاه ادراری تحتانی هستند.
عفونت ادراری ممکن است هر کدام از این دو قسمت را گرفتار کند و برحسب منطقه درگیر بیماری، علائم آن متفاوت خواهد بود. اگر عفونت ادراری تنها قسمت تحتانی را درگیر کند ، کودک دچار سوزش و تکرر ادرار می‌شود منتهی در کودکانی که قادر به تکلم نیستند این علائم به صورت بیقراری،بدبو شدن ادرار، تغییر رنگ ادرار ،وجود خون در ادرار ،دل درد وبی اشتهایی خود را نشان می‌دهد.در کودکانی که تکلم دارند شکایت از دل درد و ادرار زودهنگام و پشت هم دیده می‌شود.
صفری نژاد افزود: اگر عفونت ادراری ناحیه تحتانی درمان نشود عفونت به قسمت فوقانی یعنی کلیه ها سرایت می‌کند. اینجاست که وضعیت وخیم شده و علاوه بر علائم ذکر شده در عفونت ناحیه تحتانی، تب و لرز هم حادث می‌شود. درد پهلو و تب و لرز علامت عفونت کلیه هم در کودکان وهم در افراد بالغ است. منتهی اهمیت عفونت ادراری از این لحاظ قابل توجه است که ممکن است در پس زمینه بیماریهای نهفته و مهمی وجود داشته باشد.
این استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی ارتش در خصوص بیماریهای زمینه ساز عفونت ادراری در کودکان گفت: در طول دوران کودکی احتمال عفونت ادراری برای پسر بچه ها حدود 2درصد است و برای دختران حدود 8درصد است. شایعترین علت عفونت ادراری ریفلاکس ادراری است. یعنی برگشت ادرار از مثانه به طرف بالا و کلیه ها.بطور طبیعی حالب ها به صورتی خلق شده اند که انتهای آنها در داخل جدارمثانه طی مسیر کرده و هر اندازه مثانه پر شود نمی‌تواند وارد حالب ها شده و به طرف بالابرود. در کودکانی که ریفلاکس ادراری دارند ادراری که داخل مثانه پر می‌شود ،وارد حالبها شده و اگر شدت ریفلاکس بالا باشد حتی از حالبها بالا رفته و وارد کلیه می‌شود. بنابراین کودک خصوصا پسربچه ها اگر برای اولین بارهم دچار عفونت ادراری شود باید از نظر وجود ریفلاکس ادراری حتما مورد بررسی قرار بگیرد. ریسک خطر در پسربچه‌هایی که به موقع ختنه نشده‌اند بیشتر از بچه‌های ختنه شده است.
عفونت ادراری علاوه بر این علت ،علل زمینه ساز دیگری هم دارد. معمولا اختلالات مادرزادی شیوع زیادی در این بیماری دارد. گاه این اختلال حالب دوگانه نامیده می‌شود. یعنی کودک در یک طرف دو حالب دارد و یا حالب نابجا دارد به این معنی که حالب بجای اینکه به مثانه باز شود به مجرای ادرار باز می‌شود. این کودکان هم دچارعفونت ادراری می‌شوند. بنابراین لازم است کودکان از نظر وجود اختلالات مادرزادی در صورت ابتلا به عفونت ادراری بررسی شوند.
این عضو انجمن اورولوژی آمریکا افزود:گاهی مواقع عفونت به قدری شدید است که وارد خون کودک می‌شود و شرایط خطرناکی ایجاد می‌کند. حال اگر این عفونت درمان نشود چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ زمانیکه کودک دچار عفونت کلیه شود یک مقدار از عملکرد کلیه ها از دست می‌رود و عفونت های پی در سنین بالاتر سبب آسیب جدی کلیه می‌شود.
ریفلاکس ادراری و یا اختلالات مادرزادی در عفونت ادراری می‌تواند دو طرفه و یا یک طرفه باشد.در مواقعی که دوطرفه است هر دو کلیه آسیب می‌بیند و متأسفانه ممکن است کار به دیالیز و پیوند کلیه بکشد.
صفری نژاد در خصوص درمان بیماری گفت: در درجه اول آنچه حائز اهمیت است درمان عفونت ادراری است و سپس بررسی عامل ایجاد بیماری و درمان قطعی آن باید مورد توجه قرار بگیرد. پیشگیری در عفونتهای ادراری نقش چندانی ندارد و کودکی که دچار ریفلاکس یا اختلالات مادرزادی است قطعا دچار این بیماری می‌شود. درواقع عامل بیماری قابل پیشگیری نمی‌باشد و تنها ظن قوی ما در زمانی که کودک قادر به تکلم نیست باعث می‌شود عفونت ادراری را تشخیص بدهیم .انجام آزمایش روتین در عفونت ادراری بدون آنکه کودک علائم خاصی نداشته باشد توصیه نمی‌شود.این علائم همانطور که ذکر شد عبارتند از: تأخیر در رشد، بی اشتهایی،بیقراری ،تغییر رنگ و بوی ادرارو ادرار قطره قطره.
گفتگو: اعظم صفائی
No tags for this post.
