آیا روش درمانی PRP سرطان زا است؟

آیا PRP همان سلول بنیادی درمانی است؟ نحوه درمان با این شیوه چگونه است و آیا این روش درمانی می تواند سرطان زا باشد؟ بیماران پس از تزریق PRP باید چه اقدامات درمانی انجام دهند؟

به گزارش سیناپرس، PRP (پلاسمای غنی از پلاکت) سلول درمانی است اما سلول بنیادی درمانی نیست؛ سلول های بنیادی که سازنده و مسوول بازسازی پوست، مو و مفاصل هستند با گذشت عمر، وارد فاز سکون (senescence) شده و فقط با یک شوک هورمونی می توان آنها را وادار به تکثیر و افزایش تولید کرد. برای ایجاد این شوک نیاز به اثبات چند برابر شدن پلاکت ها (حداقل 3 برابر) بدون ورود به فاز توکشیدگی (retraction) و با حفظ حیات پلاکت ها است.

برای تزریق PRP (پلاسمای غنی از پلاکت) با استفاده از کیت مخصوص 35 سی سی از خون بیمار گرفته می شود. سپس طی مراحل سانتریفیوژ، پلاسمای غنی از پلاکت را که غلظت پلاکت در آن 4 تا 6 برابر خون فرد است به دست می آید. به  طورمعمول برای درمان آرتروز زانو 6 سی سی و برای درمان آرنج  به عنوان مثال در تنیس بازان 3 سی سی از محصول به دست آمده به بیمار تزریق می شود. انجام این تزریقات معمولا مقداری دردناک هستند اما برای اینکه تزریق ماده بی حسی ممکن است از اثرات درمانی این روش درمانی بکاهد بنابراین سعی می شود تزریقات بدون افزودن ماده بی حسی و ضد دردی انجام شود.

بیمار باید تا یک روز بعد از تزریق از فعالیت فیزیکی و فشار روی ناحیه تزریق بکاهد و استراحت کند. افزایش درد( به خصوص طی 3-4 روز اول پس  از تزریق)، احساس سنگینی و مختصر تورم و گرمی در ناحیه تزریق، از واکنش های طبیعی است که امکان دارد به دنبال درمانPRP ایجاد شود اما این واکنش ها معمولا شدید نیستند و اکثرا طی 1تا 2 هفته از بین می روند.

برای کاهش این عوارض می توان از کیسه حاوی آب و یخ(به مدت ده تا پانزده دقیقه 3 بار  در روز) و قرص استامینوفن و گاه استامینوفن همراه با کدئین( تا 4 بار در روز) استفاده کرد. استفاده از بریس( مانند زانو بند و آرنج بند) و نیز عصا ممکن است با ایجاد بی حرکتی در کاهش درد و نیز افزایش اثر PRP مفید باشد اما الزامی نیست.

 در حد فاصل هفته دوم تا سوم تزریقات ممکن است برخی بیماران مجدداً دچار افزایش درد  شوند که گذرا است و با کیسه آب گرم و استراحت نسبی بهبود می یابد. ورزش درمانی و اجرای سایر برنامه های توانبخشی و فیزیوتراپی معمولا از یک هفته پس از تزریق PRP می تواند شروع شود. برحسب شرایط بیمار و با توجه به ارزیابی های پزشکی این برنامه ها می توانند اثرات بسیار مفیدی در نتایج حاصل از PRP داشته باشند و از عود و مزمن شدن ضایعات جلوگیری کنند.

خوشبختانهPRP به علت چند دلیل سرطان زا نیست. یک، اکنون چندین کیت معتبر بین المللی تاییدیه FDA دارند و اگر سرطانزا بودند این کیت ها به هیچ وجه توانایی دریافت این تأییدیه را نداشتند. دوم، بالغ بر چهار دهه است که PRP در افراد بیمار به صورت سیستمیک استفاده می شود و حتی یک گزارش دال بر سرطانزا بودن یا توسعه سرطان وجود ندارد. سوم، سرطان به دلیل جهش در ماده ژنتیکی ایجاد می شود و تاکنون هیچ هورمونی از قبیل هورمون رشد انسانی( برای افزایش قد) هورمون اریترپوئتین (برای پلاکت سازی) هورمونG-CSF (برای تولید گرانولوسیت‌ها) و …باعث ایجاد سرطان نشده اند.

 البته با علم به اینکه هورمون های (فاکتورهای رشد) موجود در پلاکت کارسینوژن نیستند اما باید به هیچ وجه در مبتلایان به کانسر( به خصوص سرطان های خون، لنفوم و متاستازها)PRP کارنشود و لذا باید سابقه بیمار و عوامل عمومی سرطان از قبیل کاهش وزن بدون دلیل مشخص در چند ماه اخیر، تب  و تعریق شبانه و لکه ها و خال های مشکوک در سر و صورت و …مد نظر قرارگیرند.

* دكتر دقاق زاده، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی

 

No tags for this post.