فرآیند یادگیری انسان بسیار پیچیده است. بسیاری از ما بارها و بارها در زندگی با مفاهیم و مطالبی روبرو بوده‌ایم که یادگیری آنها برایمان دشوار بوده است. همچنین بارها نیز مطالب دیگری را به راحتی آموخته‌ایم.
با اینکه راه‌های زیادی مبتنی بر پژوهش‌های میدانی برای آشنایی با فرآیند یادگیری انسان وجود دارد، اما شاید علوم رایانه به همراه روان‌شناسی بتواند به درک هر چه بهتر این فرآیند و در نتیجه طراحی دروس مختلف به گونه‌ای که بیشترین بازدهی آموزشی را به همراه داشته باشد کمک کند.
رایانه به عنوان یک دانشجو
مفهوم «یادگیری ماشین (Machine Learning) در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این رویکرد، کارشناسان با طراحی الگوریتم‌هایی ویژه این امکان را به رایانه می‌دهند تا بتواند داده‌هایی را دریافت و الگوهای موجود در آنها را استخراج کند. در واقع در رویکرد «یادگیری ماشین» رایانه همچون یک دانشجو است که باید چیزهایی بیاموزد. هدف از یادگیری ماشین، دستیابی به مدل‌هایی است که بتوان از آن برای مدیریت حجم عظیمی از داده‌های مختلف استفاده کرد.
ابزارهایی نظیر نرم افزارهای تشخیص صدا و یا خودروهای هوشمند را می‌توان از جمله برنامه‌هایی دانست که بر اساس رویکرد یادگیری ماشین طراحی شده‌اند.
رایانه به عنوان یک معلم
اما مفهوم یاددهی ماشین رویکردی عکس یادگیری ماشین را در پیش می‌گیرد. در این روش، به جای اینکه انبوهی از دادهها را به ماشین بدهیم و از آن بخواهیم تا الگوهای مختلف موجود در آن را از طریق تحلیل این دادهها بیابد، دادهها و الگوها مشخص است و در عوض، رایانه به بررسی بهترین شیوه عرضه این اطلاعات به یک انسان می‌پردازد. در واقع، در شیوه یاددهی ماشین، رایانه نقش یک معلم را دارد.
در شیوه یاددهی ماشین، رایانه از محاسبات بسیار پیچیده برای مدل‌سازی یک دانشجو و محاسبه بهترین شیوه برای آموزش یک مطلب خاص به او استفاده می‌کند. از آنجا که انسانها با هم متفاوت هستند، شیوه‌های یادگیری آنها نیز با یکدیگر متفاوت است. این امر سبب می‌شود که فرآیند یاددهی ماشین از پیچیدگی زیادی برخوردار شود، زیرا عوامل مختلف شخصیتی و سبک‌های گوناگون یادگیری انسانها باید در این فرآیند مد نظر قرار گیرد.
آینده یاددهی ماشین
رویکرد یاددهی ماشین هنوز در اوایل مسیر خود قرار دارد. هدف نهایی این شیوه، بهره‌گیری از مدل‌های شناختی مختلفی که از یادگیری انسان در دنیای واقعی و دستیابی به مدلی برای پیش بینی الگوی برتر یادگیری هر فرد و در نهایت عرضه مطالب مختلف در قالب این الگو است.
یاددهی ماشین یکی از جدیدترین حوزه‌های هوش مصنوعی است که شاید در آینده بتواند نظام آموزشی رایج را دگرگون ساخته و به شکل گیری شیوه‌هایی نوین برای آموزش بیانجامد.
No tags for this post.