هنرمندان صنایع دستی با نمادها و نقوش کهن ایرانی آشنایی ندارند

به گزارش سیناپرس، دکتر بنفشه میرزایی، استاد دانشگاه سوره و فعال در حوزه صادرات صنایع دستی، در پنل اول «هم اندیشی تخصصی صادرات صنایع دستی» با موضوع "بررسی وضعیت موجود صادرات صنایع دستی" گفت: یکی از مشکلاتی که اکنون در حوزه تجاری سازی صنایع دستی وجود دارد این است که دانشجویان مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه‌ها هیچگونه اطلاعاتی درباره تجاری سازی محصولات صنایع دستی ندارند. آنها نمی دانند که باید چگونه وارد بازارهای جهانی شوند،بنابراین بهتر است که دانشگاه ها در کنار ارائه دروس تئوری، مباحث عملی را نیز در سرفصل های این دوره ها با عناوینی مانند مدیریت فروش صنایع دستی، بازاریابی آثار هنری و …. تعریف کنند تا دانشجویان آشنایی نسبت به بازار و تجاری سازی صنایع دستی پیدا کنند.

وی افزود: اطلاع نداشتن از تمایلات بازار هدف از دیگر معضلات این حوزه است؛ در حال حاضر دانشجویان هیچ اطلاعی نسبت به بازارهای هدف ندارند. همچنین بسیاری از هنرمندان صنایع دستی برای حضور در نمایشگاه های بین المللی، اطلاعی درباره نیاز بازار ندارند. مسلما هر کشوری ممکن است یک سری صنایع دستی خاص خودش را داشته باشد.

هنرمندان باید اطلاعاتی نسبت به صنایع دستی خاص کشورها داشته باشند این گونه نباشد که کریستال را به کشور چک، صنایع دستی چوبی را به روسیه و آثار منبت کاری را به هند ببرند زیرا این کشورها در این عرصه ها پیشگام هستند. مسلما اگر محصولات ما به این کشورها برود، بازاری نخواهیم داشت.

وی اظهارداشت: بهتر است هنرمندان هنگام حضور در نمایشگاه های بین المللی، داستان و روند ساخت محصول شان را نیز ارائه دهند. مثلا عنوان کنند یک قطعه کاسه سفالی چگونه ساخته شده است. چند درجه در حرارت کوره قرار گرفته است. برای ساخت آن از چه نقش و نگارهایی استفاده کرده اند. این گونه فرد بازدید کننده فقط آن محصول را خریداری نکرده بلکه با آن نماد و روند ساخت محصول نیز آشنا شده است.

وی عنوان کرد: اکنون نقش و نگارهای ایرانی معنای نمادین دارد اما بسیار از هنرمندان صنایع دستی با نمادها و نقوش کهن ایرانی آشنایی ندارند. در صورتی که این نقش و نگارها نماد و هویت تاریخی کشور ما هستند. چه بسا این افراد بدون اینکه اطلاعی نسبت به این نمادها داشته باشند در آثار خود از این نقش و نگارها استفاده کنند. مثلا بز کوهی یکی از نمادهای کهن ایران است. خیلی از هنرمندان در سفال ها، گبه ها و دیگر آثار هنری خود از این نماد استفاده می کنند اما نمی دانند که چرا شاخ های بز کوهی به صورت اغراق آمیز ترسیم شده است بنابراین ضرورت دارد که بستری فراهم شود تا اطلاعات هنرمندان در این زمینه بالاتر برود.

صنعت در ایران کیمیاگرانه بود

به گزارش سیناپرس، مهندس سید محمد بهشتی، رئیس اسبق سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و رئیس پیشین پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نیز در پنل اول این همایش گفت: یک کتابی چند سال پیش از سوی مجلس شورای اسلامی تحت عنوان " کتابچه دخل و خرج ممالک محروسه ایران" به چاپ رسید. این کتابچه در واقع تفریغ بودجه یک ساله دوره ناصرالدین شاه بوده که حساب کلان دخل و خرج دولت دوره ناصری را بررسی کرده است. در این دفترچه به نکاتی پیرامون مالیات اشاره شده است. به عنوان مثال در این دفترچه سهم کاشان از کل درآمد بانک مرکزی 5 درصد و ایالت سرسبز گیلان 3 درصد بود. شهر کاشان با وجود اینکه نسبت به ایالت گیلان خشک تر و برهوت تر بود و کشاورزی و دامداری وسیع نداشت اما به علت صادرات صنایع دستی، سهم زیادی از درآمد کشور را به خود اختصاص داده بود؛ یعنی در آن دوران ظرفیت عظیمی از حوزه صادرات صنایع دستی و گردشگری در کشور وجود داشت.

وی به دیگر چالش های این حوزه نسبت به گذشته پرداخت و افزود: همچنین پیش از انقلاب صنعتی، صنعت در ایران کیمیاگرانه بود. یک چیز بسیار بی ارزش و کم ارزش با هنرمندی هنرمندان ارزش افزوده زیادی پیدا می کرد. به عنوان مثال پیش از این فولاد جوهری اصفهان شهرت جهانی داشت. از این جوهر برای لبه شمشیرها و خنجرها استفاده می شد. امروز این صنعت را به فولاد مبارکه تبدیل کرده ایم. تفاوت این فولاد با فولاد جوهری مانند تفاوت الماس با نقره است. متاسفانه ما از صنعت پیش از انقلاب صنعتی درس نگرفته ایم.

استراتژی فروش صنایع دستی متفاوت است

به گزارش سیناپرس، دکتر مردوایج توکلی، دکترای صنایع دستی، کارآفرین حوزه صنایع دستی و خلاق و مدیر مرکز صنایع خلاق و فناوری های نرم دانشگاه پیام نور نیز در پنل اول این هم اندیشی گفت: در حال حاضر عامه مردم حتی خریداران خارجی، ذهنیت درستی درباره صنایع دستی ایران ندارند. اکنون مجموعه اشیاء و آثار ساخته شده ای که در ارتباط با عناصر و محیط های ایرانی هستند را جزو صنایع دستی قلمداد می کنیم. یک دسته از این آثار فاخر هستند. دسته دیگر تولیدات براساس آیین نامه ها نشان عالی جایزه صنایع دستی را دریافت کرده اند. در این دسته یک سری ویژگی هایی برای صنایع دستی مشخص شده که مهمترین آنها استانداردسازی و تکثیر با قابلیت بازاریابی است. بخش دیگر مربوط به صنایع دست ساز است که مشابهت زیادی با صنایع دستی دارد و عموم مردم قادر به شناسایی آن نیستند.

وی افزود: مجموع فارغ التحصیلان و تازه واردان که قصد فعالیت در این عرصه دارند باید در وهله نخست تکلیف خودشان را روشن کنند که قصد فعالیت در کدام دسته را دارند زیرا استراتژی فروش هریک از این دسته ها متفاوت است. نوع بازار و برندینگ آن تفاوت دارد.

وی اظهارداشت: مساله بعدی مربوط به واحدهای ارائه شده در دانشگاه هاست. اکنون اغلب دانشجویان کارشناسی ارشد دو واحد با نام های مختلف بازاریابی صنایع دستی و هنری، اقتصاد هنر، کارآفرینی هنر می گذرانند اما هنگام ارائه پایان نامه اغلب اساتیدشان هیچ علاقه ای به حوزه تجارت صنایع دستی و هنر دستی ندارند.

هنرمندان باید با فناوری های روز آشنا شوند

به گزارش سیناپرس، اعملی، مدیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع دستی نیز در این هم اندیشی گفت: در حال حاضر فضای اقتصادی حاکم بر تولید صنایع دستی جدا از وضعیت اقتصادی کشور نیست. هرچند صنایع دستی یکی از صنایع پر رونق محسوب می شود اما اکنون عواملی باعث شده تا میزان درآمدزایی کم و فعالان این عرصه با چالش ها و مشکلاتی مواجه شوند.

وی به پاره ای از این مشکلات پرداخت و افزود: در حال حاضر ما برای اینکه کالایی را صادر کنیم باید تولید درست و با کیفیتی داشته باشیم. طبعا کالایی که قابل عرضه برای صادرات نباشد، مخاطبان خارجی نیز نخواهد داشت. طی چند دهه و حتی چند صد سال اخیر یک سری از طرح ها و نقوش ایرانی تکرار شده اند که عمدتا بازار هدف آنها داخلی و سنتی است. این طرح و نقوش ها جذابیتی برای مخاطبان خارجی ندارند.

وی تاکید کرد: ما باید صنایع دستی را کاربردی کنیم و به تولید انبوه برسانیم. مثلا یک گلدان سرامیکی، یک کالای کاربردی است که اگر به تولید انبوه برسد، اشتغال زایی ایجاد می کنیم. اغلب یک کالایی را تولید کرده و در نمایشگاهی شرکت می کنیم اما باید یک کالایی به طور مستمر تولید شود که اگر مشتری خارجی 100 تا 200 هزار نمونه خواست توان تولید آن را داشته باشیم. جدا از این مساله باید معاونت صنایع دستی تولید کننده ها را نسبت به تکنیک ها، فناوری های روز، نقوش جدید، بازارهای خارجی، صنایع خارجی و بازارهای هدف آشنا کنند.

در تبلیغات کالای دستی ضعف داریم

فراهانی، کارشناس صنایع و کارشناس ارشد زنجیره تامین و مدیر بازرگانی خارجی یکی از شرکت های فعال در کریستال سازی نیز در این همایش گفت: صنعت کریستال سازی در ایران قدمت 300 تا 400 ساله دارد. اکنون این ظروف به صورت دستی و شیمیایی در بازار بین المللی عرضه می شود. یکی از عمده مشکلات این حوزه، ضعف ما در تبلیغات و نداشتن برندینگ و مارکتینگ است. متاسفانه  با توجه به افزایش نرخ ارز اکنون هیچ حمایتی از سوی دولت برای سرمایه گذاری و نفوذ به بازارهای هدف نمی شویم در حالی که سال ها پیش کشور ترکیه برای اینکه یکی از برندهای معروفش به ایران نفوذ پیدا کند، تمام هزینه های اانبار و دفتر را بدون هیچ چون و چرایی پرداخت کرد.

وی اظهارداشت: نداشتن رایزن های بازرگانی و تجاری در وزارت امور خارجه از دیگر مشکل های این حوزه است. برندها و محصولات تولید کنندگان باید توسط این رایزن ها معرفی شوند. از سوی دیگر بازاریابی این محصولات نیز با مشکل مواجه است. اکنون تاثیر رسانه ملی صدا و سیما در این عرصه بسیار مهم و کارساز است. این رسانه می تواند هنگام پخش برنامه تلویزیونی از هنرهای دستی استفاده کنند.

وی یادآورشد: متاسفانه در عرصه بین المللی نیز به کالاهای ایرانی توجهی نمی شود. مثلا کشور چک که در ساخت کریستال قدمت خیلی بالایی دارد، برای توریست ها برنامه بازدید از مراکز تولید و عرضه فروش صنایع دستی برپا می کند. توریست ها پس از بازدید از مراکز فروش، ضمن خرید سوغاتی، اطلاعاتی نیز از این صنعت پیدا می کنند.

گزارش: فرزانه صدقی

 

No tags for this post.