به گزارش سیناپرس، دکتر مدو پورنادر (Medo Pournader) از دانشگاه ملبورن معتقد است که جهان در حال تجربه یک بحران غذایی بزرگ است که اثرات آن از کمبود مواد غذایی در اقتصادهای آسیب پذیر و افزایش قیمت مواد غذایی در کشورهای پیشرفته احساس می شود.
به گفته کارشناسان، در حالی که پیش بینی می شود این بحران غذایی سال ها طول بکشد، دلایل اصلی و راه حل‌های ممکن برای رویارویی با آن وجود دارد. محققان بر این باورند که اولین چالش کمبود عرضه است. جنگ در اوکراین موجی از شوک را در سراسر زنجیره های تامین جهانی ایجاد کرد. روسیه و اوکراین با هم بیش از ۳۰ درصد از صادرات جهانی گندم و ۱۲ درصد از تولید کالری کلی جهان را به خود اختصاص داده اند. با شروع جنگ و تشدید آن، تولید گندم در اوکراین کاهش یافته و تحریم های جهانی روسیه به دلیل محدودیت های بانکی و اعتباری، صادرات آنها را تقلیل داده است.
یکی دیگر از شوک های وارده به زنجیره‌های تأمین غذای جهانی، تأثیر تغییرات آب و هوایی بوده است که شامل سیل های اخیر در چین و خشکسالی های مداوم در برزیل و آفریقا می شود. این عوامل رشد محصولات و عملکرد برداشت را در این تولید کنندگان عمده غلات مختل کرده است.
گفتنی است که اختلال فلج کننده در زنجیره تامین جهانی به دلیل کمبود کود برای رشد محصولات در سراسر جهان نیز وجود دارد. در این بازار سهم روسیه از صادرات جهانی کودهای نیتروژنی تقریباً ۱۵ درصد است. به گزارش سیناپرس، علاوه بر اختلال قابل توجه در صادرات کود روسیه، تولید در چین و اتحادیه اروپا نیز کاهش یافته است. زیرا در اروپا از گاز طبیعی برای تولید کودهای شیمیایی استفاده می شود و از زمان شروع جنگ قیمت نفت و گاز افزایش یافته است. در همین حال، در چین، زغال سنگ منبع اصلی انرژی برای تولید کود محسوب می شود اما سیاست آسمان آبی این کشور باعث کاهش مصرف زغال سنگ شده است.
باید در نظر داشت که کمبود کود بر زنجیره های تامین گوشت نیز تأثیر می گذارد که در آن خوراک کافی مانند جو و سویا برای دام ها وجود نخواهد داشت و این معضل بر کیفیت و کمیت تولید گوشت تأثیر منفی گذاشته و متعاقباً قیمت‌ها را در سطح جهانی افزایش می دهد.
به گفته کارشناسان، علاوه بر این کمبود عرضه، افزایش تقاضا نیز وجود دارد. با تشدید کمبود مواد غذایی در زنجیره تامین جهانی، کشورها شروع به احتکار محصولات غذایی عمده کرده اند. درضمن صادرکنندگان عمده محصولات غذایی مانند آرژانتین، هند و بسیاری دیگر ممنوعیت صادرات را برای افزایش ذخایر ملی غذای خود اعمال کرده اند.
همچنین مسائل مربوط به لجستیک نیز نقش مهمی را در این موضوع ایفا می کنند. افزایش قیمت انرژی، و مسائل لجستیک جهانی ناشی از همه گیری کرونا منجر به تحمیل هزینه های بسیار بالاتر برای حمل و نقل مواد غذایی شده است.به گزارش سیناپرس، علاوه بر این، اوکراین بیشتر گندم خود را از طریق بنادر دریای سیاه صادر می کرد که دیگر امکان پذیر نیست و به طور قابل توجهی ظرفیت لجستیکی این کشور برای صادرات گندم و محصولات کشاورزی را کاهش می دهد.
بنابراین، سؤال کلیدی این است که راه برون رفت از این بحران بزرگ غذایی چیست و آیا زنجیره های عرضه جهانی می توانند در برابر اختلالات آینده انعطاف پذیرتر شوند؟
دکتر پورنادر توضیح می دهد که مطالعات بارها و بارها نشان داده اند که دستیابی به انعطاف پذیری زنجیره تامین باید یک تلاش چند سطحی باشد. این امر به معنای گرد هم آوردن گروه های مختلف ذینفعان برای یک کار جمعی برای کاهش آسیب های ناشی از اختلال زنجیره تامین است.
او می افزاید: ما به تلاشی جهانی نیاز داریم تا اطمینان حاصل کنیم که زنجیره های تامین مواد غذایی از اختلالات چالش برانگیز جهانی مانند بحران غذایی که در حال تجربه آن هستیم، قوی تر شوند. طبیعتاً برای کشورهایی که بیشترین آسیب را در برابر بحران مواد غذایی دارند و نمی توانند از عهده افزایش قیمت فعلی مواد غذایی برآیند، یک راه حل فوری لازم است. تضمین تامین فوری مواد غذایی توسط نهادهای بین المللی مانند برنامه جهانی غذا و همچنین کمک به این کشورها برای رفع بحران بدهی، اولین گام قوی خواهد بود.
پورنادر معتقد است که کشورها باید تشویق شوند تا تحریم های صادراتی خود را کاهش دهند تا کمبود عرضه ناشی از جنگ و تغییرات آب و هوایی تا حدودی جبران شود. در ضمن کشورهایی که در حال ذخیره سازی محصولات غذایی هستند نیز باید تشویق شوند تا بخشی از این ذخایر را با آسیب پذیرترین کشورهایی که از کمبود مواد غذایی رنج می برند به اشتراک بگذارند.
به گزارش سیناپرس، در درازمدت، کشاورزان آسیب پذیرترین مناطق نیز باید به تخصص و زیرساخت‌های لازم برای تولید محلی مجهز شوند. بنابراین، در حالی که به نظر می رسد بحران فعلی عرضه غذا برای مدتی ادامه خواهد داشت، گام های عملی وجود دارند که دولت‌ها، سیاست گذاران و تولید کنندگان می توانند برای کاهش اثرات آن با همکاری هم بردارند.
مترجم: سامیه خسروی زاده