به گزارش سیناپرس، دانشمندان بین المللی در یک پژوهش جدید اشاره کرده اند که درک علت انتشار قاصدک ها، می تواند به ما در فهمیدن چگونگی واکنش گیاهان به تغییرات آب و هوایی کمک کند. این موضوع حتی می تواند به ما در طراحی روبات های مشابه آن نیز یاری برساند.
قاصدک‌ها غذای ضروری اوایل بهار را برای گرده‌افشان‌هایی مانند زنبورها، پرندگان و پروانه‌ها فراهم می‌کنند. دانه‌های آن‌ها یکی از بهترین نوع دانه های پرنده در طبیعت هستند که می توانند با کمک باد تا 100 کیلومتر نیز پراکنده شوند. بخشی از نحوه انجام این کار و تنظیم مقدار پرواز آن ها، به وضعیت آب و هوایی بستگی دارد.
به گزارش سیناپرس، هر دانه قاصدک، توسط یک لوله نازک و نسبتا بلند به حدود 100 پرز متصل می شود که ساختار چتر آن را تشکیل می دهند. هنگامی که دانه ها از سر گل جدا می شوند، این دسته از موها یا پرزها روی باد سوار می شوند و دانه متصل به خود را تا فرسنگ ها دورتر حمل می کنند.
این چتر مودار زمانی که هوا مرطوب است که اغلب به معنای ضعیف بودن باد است، بسته می شود. اما در شرایط خشک‌تر و باد بیشتر، قاصدک‌ها چترهای خود را پهن می‌کنند تا بهتر باد را بگیرند و دانه‌ها بتوانند آزادانه تا مناطق دورتری پرواز کنند.به گزارش سیناپرس، با این وجود، تا به حال هیچ کس نمی دانست که آن ها چگونه محیط خود را به طور موثر احساس می کنند و به آن واکنش نشان می دهند. اما اکنون یک تیم بین المللی از محققان دانشگاه آکسفورد، دانشگاه ادینبورگ و دانشگاه لیون شواهد بیومکانیکی پشت پراکندگی بذر قاصدک را کشف کرده اند.
کار پژوهشی این محققان که در نشریه Nature Communications منتشر شده است، نشان داده که چترهای حامل دانه با استفاده از چیزی مانند یک محرک مثل دستگاه هایی که سیگنال ها را به حرکت تبدیل می کنند و بدون استفاده از انرژی، باز و بسته می شوند.
مرکز چترها با جذب مولکول های آب از هوا، رطوبت محیط نزدیک خود را حس می کند. سپس در پاسخ به این سیگنال‌های رطوبتی و میزان آن، این ساختارهای جالب طبیعت یا چترهای خود را باز کرده و پرواز می کنند و یا چترهای خود را بسته و در جای خود می مانند.
آن ها همچنین دریافتند که محرک، دارای یک طراحی شعاعی و لوله مانند منحصر به فرد است که موهای چتر برای اطمینان از حرکت همزمان به آن متصل می شوند. این محرک شکل خود را برای باز کردن یا بستن چترهای خود تغییر می دهد.
به گفته محققان، یافته‌های ما نشان می‌دهند که چگونه قاصدک با اتخاذ مهم‌ترین تصمیم در زندگی یک گیاه، یعنی ماندن یا رفتن به دنبال زیستگاه بهتر، بقای گونه‌اش را تضمین می‌کند.
به گزارش سیناپرس، این یافته های جالب توجه که با استفاده از ترکیبی از تخصص ها شامل زیست‌شناسی گیاهی و مهندسی مکانیک بررسی شده اند، راهکارهای عجیب و البته هوشمندانه طبیعت را برای مقابله با وضعیت های آب و هوایی مختلف نشان می دهند. ساختارهایی بدیع که می توانند الهام بخش انسان برای ساخت روبات هایی با عملکرد مشابه آن ها باشند. روبات هایی که می توان به کمک آن ها تغییرات آب و هوایی را پیش بینی نموده و به شکل بهتری مدیریت کرد.
ترجمه: محمدرضا دلفیه