الزامات کشف و نشر علم در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
در ادامه به 5 مورد از موارد آن اشاره می‌شود.
تدبیر 9- «گسترش دامنه تحقیق و نظریه‌پردازی و گفتمان‌سازی برای تبیین سازگاری دوگانه‌های علم و دین، پیشرفت و عدالت، ایرانی بودن و اسلامیت، ثروت‌آفرینی و معنویت، و مانند آن‌ها».
تدبیر 10- «تقویت و گسترش تولید علم اصیل، بومی و سودمند در شاخه‌های علوم انسانی، با بهره‌گیری از مبانی و منابع اسلامی و دانش بشری و ایجاد فرآیندها و سازوکارهای کاربست روزافزون این دانش‌ها».
تدبیر 11- «پشتیبانی فزاینده و مطالبه متناسب از مؤسسات و شخصیت‌های علمی کشور برای گسترش مرزهای دانش و مطالعات و پژوهش‌های چندرشته‌ای و میان‌رشته‌ای نوآورانه، با هدف برآوردن نیازها و حل مسائل اساسی جامعه و بهره‌گیری دستگاه‌های سیاست‌گذاری و اجرایی و نظارتی از ظرفیت علمی کشور».
تدبیر 12- «گسترش تعامل اندیشه‌ای و دادوستد علمی پویا و پایدار نخبگان و مؤسسات علمی کشور در عرصه جهانی و حضور فعال برای هنجارسازی‌های فراملی و بهره‌گیری از شبکه جهانی دانایی».
تدبیر 14- «استقرار کامل نظام ملی نوآوری و نظام ملی و جامع استاندارد، با ارتقای دانش پایه، گسترش شبکه‌های علم و فناوری و نوآوری، همکاری دولت و مؤسسات علمی و پژوهشی و صنعتی، و حمایت‌های زمینه‌گستر از تجاری‌سازی در فرآیند تولید کالا و خدمات».
بر اساس این و با عنایت به اهمیت پیشرفت علم و فناوری در پیشرفت کشور، ذیلاً نکاتی درباره پیشرفت علمی، عرضه می‌شود.
کشف پدیده‌های طبیعت و ویژگی‌های فطرت، از ارکان پیشبرد علم و دانش است. کشف علمیِ دست اول جهانی، موجب افتخار ملی می‌شود؛ که به تبع آن، معضلات، حل، و نیازهای کشور، رفع خواهد شد؛ بدین معنا، گسترش مرزهای جهانیِ علم، دست‌مایه گشایش راه‌حل‌های معضلات ملی است.
نیروی انسانی دانا از ارکان اصلی کشف پدیده‌های طبیعت است. پارسایی، خلوت ذهن و دل شفاف، مایه اصلی دریافت الهامات و علوم الهی است که از فطرت پاک سرچشمه می‌گیرد.
رکن اصلی دیگر کشف پدیده‌های طبیعت، ابزار دقیق اندازه‌گیری است؛ لذا یکی از پیشنهادهای مهم برای دسترسی به ابزار دقیق پیشرفته، ایجاد آزمایشگاه‌های ملی است.
پیشنهاد دیگر، دیپلماسی علمی است تا پژوهشگران ایرانی بهتر بتوانند از آزمایشگاه‌های تحقیقاتی پیشرفته ابزار دقیق در سطح بین‌المللی استفاده نمایند.
نشر گوهر دانش است که موجب آموزش‌وپرورش انسان می‌شود و مرجعیت علمی با آن شکل می‌گیرد. نشری کارساز است که در سطح ملی و فراملی باشد. امروز، ناشران مهم بین‌المللی عموماً تجاری هستند و با روش‌های سرمایه‌داری، محدودیت‌های بسیاری برای نشر و استفاده علم ایجاد می‌نمایند؛ اما گویا در آینده نزدیک، قرار است ناشران بین‌المللی، کتب و مقالات را با دسترسی آزاد به چاپ برسانند که این موضوع، خسارت بزرگی برای مقالات و کتب بین‌المللی پژوهشگران ایرانی خواهد شد. برای این باید مسئولان ذی‌ربط هم‌اندیشی نمایند تا این سیاست نامطلوب، کم‌اثر و یا خنثی شود. یکی از پیشنهادها، تشکیل مؤسسه انتشاراتی ملی و بین‌المللی در بخش خصوصی ایران است که نشریات ایرانی را به صورت یکپارچه، انسجام بخشد و با مدیریت پیشرفته و دانش فنی روزامدِ جهانی و رقابت‌پذیر بتواند در منطقه، نقش مؤثر ایفا نماید و موجب ارتقای کیفیت نشریات داخل و منطقه خاورمیانه شود.
*دکتر سیدعلی اکبر موسوی موحدی-عضو اندیشکده علم الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت و استاد دانشگاه تهران
No tags for this post.
