جواهرسازی خود یک رسانه است
به گزارش سیناپرس، روح الله شمسی زاده، پژوهشگر دوره دکتری پژوهش هنر، دانشگاه تهران و مدرس گروه مجسمه سازی دانشگاه هنر تهران؛ با اشاره به سیر تحولات صنعت جواهرسازی با رویکرد جواهرات کلاسیک، مدرن و سنتی در نشست بر خط «سلسه گفتارهای جایزه ملی زیور آلات و طراحی جواهرات ایرانی» که به میزبانی دکتر فواد نجم الدین برگزار شد معتقد است؛ همواره واژه زیورآلات در جغرافیای ایران تعریف مشخصی داشته است. با دقت به مفهوم جواهرات و زیورآلات، می توان گفت؛ به نوعی با یک جنبه خاصی از یک رسانه رو به رو هستیم بنابراین می توان گفت؛ صنعت جواهرسازی شاخص های یک رسانه را داراست و جواهرسازی خود یک رسانه است.
به گفته این دانش‌آموخته رشته نقاشی و مجسمه سازی پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران، یکی از جنبه رسانمه ای بودن اسن صنعت اینجاست که با نگاهی گذرا به متون مکتوب ایرانی نظیر کتاب «جواهرنامه نظامی» می توان گفت؛ تاکنون عناوین زیادی در حوزه زیبایی شناسی و تکنیکی بودن این صنعت نوشته شده است.
شمسی زاده افزود: تزیین و جنبه زیبایی شناسی تنها بخشی از این جریان بوده و در بسیاری موارد صنعت جواهرات جنبه درمانی و حتی آیینی و داشته است؛ همچنین در برخی دوره های تاریخی زیورآلات کاربرد های متنوعی هم در زندگی ایفا کرده است. این نشان می دهد که اساساً ما با یک پدیده ای روبرو هستیم که صرفاً بحث زینت در آن مطرح نیست. بنابراین نباید تنها به زیورآلات به عنوان یک کانی و سنگ گران بها نگریست که فقط ارزش اقتصادی زیادی دارد؛ چرا که همواره تاریخ در کشور ما این را نشان داده است که ایرانیان از جنبه های گوناگون زیورآلات استفاده می کردند.
وی گفت: این که بگوییم جواهر تنها به سنگ های قیمتی و فلز هایی چون نقره و طلا محدود می شود، تنها یک شایبه است و می تواند از ماده ای غیر از اینها هم تشکیل شود و اتفاقا یک اثر ویژه هم باشد که ارزش طراحی بالایی دارد. با نگاه به جنبه کلاسیک صنعت جواهر سازی می فهمیم که جواهر و زیور آلات نوعی هنروری است و صنعتگر و طراح یک مدل را تکرار می کند و هنر طراحی اینجا نمود پیدا می کند. صنعتگر در این جنبه با تکنیک هایی چون ملیله یا میناکاری و یا هر نوع هنروری دیگری که آمیخته با طلای زرد ی سفید است می خواهد به ارتقای شکل تزیینی محصول بپردازد. اما نگرش مدرنیستی به جنبه یک اثر هنری بودن جواهر اشاره دارد.
شمسی زاده با اشاره به اینکه چه نگرشی نسبت به جنبه زیورآلات و جواهرات باید انتخاب کنیم، گفت: اگر نگاه و نگرشمان فراگیر تر و جهان شمول تر باشد، هنرمندان بسیاری وارد عرصه می شوند هنرمندانی که جنبه زیبایی شناسی، تزیینی و هنری برای آن ها اهمیت دارد و ماده و متریال متنوعی را در ساخت زیورآلات به کار می گیرند.
رئیس هیات مدیره دوره دوازدهم انجمن هنرمندان مجسمه‌ساز ایران گفت: اما باید این را هم یادآور شویم که مخاطبان ساده و اغلب مردم می خواهند در یک بازدید از بازار جواهرو زیورآلات پاسخ بگیرند و آثار تزیینی زیادی ببینند؛ اما واقعیت قضیه این است که ما نباید هنر و صنعت جواهر سازی را تا سلیقه مخاطبان عام و عموم مردم پایین بیاوریم؛ باید به مفهوم زیبایی شناسی و ماهیت تشکیل دهنده زیورآلات هم توجه کنیم.
این پژوهشگر عرصه هنر تاکید کرد: به اعتقاد من باید دانش و هنرهای دیگر به صنعت جواهرسازی رسوخ پیدا کند و راه برای افرادی که طراح و جواهرساز نیستند هم باز شود چرکه بی شک تاثیر شگرفی در توسعه این صنعت از جنبه هنری آن می گذارند. اما صاحبان برند ها که جنبه هنروری و تزیینی برای آن ها اهمیت دارد عملاً اعتقادی به این فرایند ندارند.
شمسی زاده ضمن انتقاد از اینکه دانش های بنیادین هنری نظیر نقاشی و مجسمه سازی در هنر طراحی و صنایع جایگاه محسوسی ندارد گفت: امروزه معماران و طراحان صنعتی ما با دانش های بنیادی هنری ارتباط زیادی ندارند؛ کدام یکی از آنها دانش مجسمه سازی و نقاشی را درک کرده اند تا بتوانند در هنر خودشان و در طراحی‌های خودشان استفاده کنند. در حالیکه یکی از رموز نواوری در هر هنر و صنعتی امیخته شدن آن با هنرهای بنیادین است.
گفتنی است؛ این نشست برخط در ذیل سلسه گفتار جایزه ملی زیور آلات و طراحی جواهرات ایرانی که از سوی پارک ملی علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی بر گزار می شود، در صفحه رسمی جایزه ملی زیورآلات ایرانی منتشر شد.
گزارش:مهتاب دمیرچی
No tags for this post.
