به گزارش سیناپرس؛ بی شک یکی از روش های مهم علاقه مند کردن کودکان و نوجوانان به ،فعالیت های ترویجی است که عموما در کشورهای توسعه یافته علاوه بر اینکه از قدمت زیادی برخوردار است، در بستری استاندارد هم رقم می خورد. خوشبختانه در کشورمان شاهد نمونه های موفقی از این روند بوده ایم و باید اذعان داشت همواره بخش خصوصی در امر ترویج علم موفق تر از بخش دولتی عمل کرده است؛ اما چند سالی می شود که مراکز و نهادهای دولتی توجه ویژه تری به این حوزه نشان داده اند؛ به گونه ای که چندی پیش وزیر علوم، تحقیقات و فناوری صحبت از تخصیص سیاست های تشویقی به فعالیت های ترویج علم کرد؛ گفتنی است، توجه دولتی ها به امر ترویج علم اتفاق خوشایندی است اما نیازمند ایجاد زیرساخت هایی نظیر ارتباطات بین سازمانی مستحکم و اعمال نظر کارشناسان خبره ای که سال ها در این عرصه به کار و فعالیت پرداختند، هم هست.
علی عبدالعالی، معاون ترویج علم و فناوری بنیاد علم ایران با اشاره به تاثیر همکاری ها و ارتباطات بین سازمانی در بحث توسعه ترویج علم کشور در راستای آگاهی بخشی صحیح در جامعه، معتقد است؛ در کشور ما سه وزارتخانه وظیفه آموزش آکادمیک را بر عهده دارد؛ وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی؛ همچنین نهادهای دیگری هم داریم که علاوه بر فعالیت های اصلیشان به ترویج علم هم می پردازند؛
نهادهایی نظیر صدا و سیما، معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری، معاونت های فرهنگی و اجتماعی شهرداری ها، بنیاد نخبگان، بنیاد علم ایران و غیره؛ باید گفت، فعالیت تمامی این نهادها در احوال و روحیه دانش آموزان و دانشجویان در راستای ترغیب علم موثر است. در واقع همکاری و همرسانی این نهاد ها تاثیر شگرفی بر روحیه علم آموزان کشور دارد.
حال اگر نسل جوان و علم آموزان کشور در فضای آموزشی و آکادمیک مانند مدرسه و دانشگاه بتوانند با محتوای علمی ارتباط کارآمد بر قرار کنند و احساس رضایت از آنچه که کسب می کنند داشته باشند، یعنی این نهادها در تعاملی استاندارد با یکدیگر قرار دارند.
به گفته این مسوول، یکی از وظایف مهم بنیاد علم ایران، هم راستا کردن بردارهای ترویج علمی است. لازمه این کار این است که ابتدا فهم مشترکی از مسائل علمی و اهمیت ترویج علم در کشور داشته باشیم و دیگر اینکه آموزش و پرورش دغدغه نخست این نهاد ها و وزارتخانه ها باشد.
عبدالعالی در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه چندی پیش اجرایی شدن سیاست های تشویقی در باب ترویج علم از سوی وزیر علوم پیشنهاد شد، به نظر شما این سیاست ها باید در چه راستایی باشد و چه فرآیندی را تسهیل کند؟ به خبرنگار سیناپرس گفت: به اعتقاد من در این راستا باید چهار هدف عمده را دنبال کنیم بومی‌سازی، کاربردی‌سازی، امیدآفرینی، یادگیری با طعم لذت.
وی تاکید کرد: آموزش دانش باید در بستری شاد و خلاق صورت گیرد به گونه ای که به حل مسائل واقعی بپردازد و این فرآیند هم در مدرسه و هم در دانشگاه، باید جا نهادینه شود. در این راستا برنامه های روشن تری برای مهارت آموزی جامعه هدف باید وجود داشته باشد.
معاون ترویج علم و فناوری بنیاد علم ایران گفت: حذف حفظیات غیر کاربردی از برنامه های درسی، یکی از راهکارهای مهم در امر افزایش مهارت آموزی دانش آموزان و دانشجویان است .
وی تاکید کرد: اینکه دانش آموزان کاربرد آنچه که یاد می گیرند را به چشم ببینند، قطعا پرانگیزه تر از زمانی می شود که تنها به حفظ محتوای آموزشی ناملموس می پردازند.
عبدالعالی ضمن تشریح فعالیت های ترویج علمی مناسب از سوی بنیاد علم ایران برای دانش آموزان و دانشجویان خاطرنشان کرد: فعالیت های ترویجی بنیاد علم ایران دو هدف اصلی را دنبال می کند؛ در وهله نخست ایجاد عدالت آموزشی در کشور اهمیت دارد و دوم امیدآفرینی از طریق اطلاع رسانی دستاوردهای علمی به جامعه مورد تاکید است. با توجه به اینکه دانش آموزان جامعه هدف بنیاد علم ایران در ایجاد عدالت آموزشی است، این بنیاد با انجام برنامه های آموزشی بر پایه ترویج در تلاش است اغلب دانش آموزان بهره مند شود.
ایستگاه اتوبوس علم
وی افزود: در این چارچوب برنامه های مختلفی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. برای مثال اتوبوس علمی ایده ای بود که مدت زیادی بر روی آن کار شد و اکنون محقق و در مناطق محروم راه اندازی شده است.به گفته عبدالعالی، این اتوبوس در حقیقت یک آزمایشگاه سیار است که می تواند به نقاط محروم کشور برود و کام دانش آموزها را با لذت یادگیری شیرین کند.
نهادینه شدن نقش علم در کشور با دست آموزگاران
وی با اشاره به دیگر برنامه اجرایی شده در باب ایجاد عدالت آمورشی گفت: برنامه دیگر که در حال پیگیری است،«پلاسما» یا مسابقه انتخاب معلم برتر است. هدف از ایجاد این برنامه نهادینه کردن باور عمومی نسبت به نقش علم در کشور، ارائه الگوی فاخر محتوای آموزشی، نقد و بررسی محتوای آموزش و پرورش، ارتقای جایگاه و منزلت معلمان خلاق و پژوهشگر در جامعه، ارائه روش های نوین آموزشی و تربیتی و ایجاد علاقه و انگیزه مخاطبین به علوم کاربردی است.
هدف بعدی؛ تربیت دانشجویان امیدوار
عبدالعالی با اشاره به دومین اولویت ترویج علم در بنیاد علم ایران گفت: محور دوم ترویج علم در بنیاد علم ایران، امیدآفرینی دانشجویان است؛ در واقع برای انگیزه دادن به دانشجویان و امیدبخشی به جامعه، دستاوردهای پایان نامه های دانشجویی که تعداد زیادی هم دارد، به محتوای رسانه ای تبدیل شود. به همین دلیل در یک فراخوان از دانشجوها خواسته شد که در یک ویدیوی سه دقیقه ای، دستاوردهای پایان نامه یا رساله خود را ارائه دهند. از میان ویدیوهای ارسال شده، بهترین‌هایشان پس از داوری، آماده انتشار می شود.
گفتنی است، ترویج علم از گذشته های دور به دست طبیعت برای بشر رقم می خورده است شاید بتوان گفت نخستین مروجان علم عناصر طبیعی در جهان بی انتها است که با تکرار شبانه روزی رخدادها انسان را وادار به فهم و شناخت عالم کردند. کمی جلوتر که بیاییم با نگاهی کوتاه به خاطرات دانشمندان مطرح در دنیا میتوان به خوبی نقش ترویج علم را در شکل گیری نگرش آنان نسبت به جهان دانست؛ بسیاری از آنان با آموزش مبلغان دینی و معلمان دوران خود به علم علاقه مند شدند و گام در راه شناخت جهان گذاشتند. همچنین تجربه کشورهای پیشرو نشان داده است که یکی از زیربناهای اصلی تربیت و پرورش دانشمندان امروزی ترویج علم است که بر پایه عمومی سازی و باب طبع بودن علم شکل گرفت. بنابراین می توان گفت همواره ترویج علم باعث بروز استعداد ها و شکوفایی افرادی شده است که تاثیرات عمیقی بر دنیای علم گذاشته اند و ما باید بیش از پیش توجه ویژه تری به این امر داشته باشیم.
گفتگو: مهتاب دمیرچی
No tags for this post.