به گزارش سیناپرس، بر اساس مطالعه‌ای بین المللی که توسط محققان دانشگاه ویسکانسین-مدیسون آمریکا هدایت شده است، آپنه خواب مادر در دوره بارداری ممکن است خطر بروز تغییرات مغزی و رفتاری مرتبط با اوتیسم را به طور خاص در پسران افزایش دهد.
این یافته‌ها که با آزمایش روی موش ها به دست آمده اند، شواهدی مبنی بر ارتباط بین آپنه خواب و اختلالات رشد عصبی در انسان‌ها را تأیید می‌کنند و مکانیسمی بالقوه برای توضیح این ارتباط ارائه می‌دهند.
در طول دوره‌های آپنه خواب، تنفس به طور جزئی یا به طور کامل قطع می‌شود و این اتفاق اغلب تا صدها بار در طول خواب تکرار شده و به موجب آن، هیپوکسی متناوب یا کاهش اکسیژن خون به وقوع می پیوندد.
امروزه بروز آپنه خواب در دوران بارداری همگام با بروز اپیدمی چاقی، رو به افزایش بوده است و در حدود 15 درصد از بارداری های بدون ریسک و همچنین بیش از 60 درصد از بارداری های پرخطر تا سه ماهه سوم رخ می دهد. این اتفاق در دوران بارداری اثرات مضری بر روی نوزاد دارد. به گزارش سیناپرس،اما تا پیش از این، تاثیرات آن بر رشد عصبی نوزاد به خوبی مورد مطالعه قرار نگرفته بود.
محققان دانشگاه ویسکانسین-مدیسون برای پرکردن این خلا پژوهشی، سلسله آزمایش هایی انجام دادند که در آن ها، موش‌های باردار در نیمه دوم دوره بارداری خود و در زمان‌های استراحت، در معرض سطوح پایین اکسیژن قرار گرفتند.
آن ها مشاهده کردند که چنین اقدامی، مادران را دچار هیپوکسی می کند و فرزندان با آن که خود، کمبود اکسیژن را تجربه نمی کنند، بلافاصله بعد از تولد با برخی ناهنجاری های رفتاری مانند تغییر در الگوهای صدایی در زمان استرس مواجه می شوند.
علاوه بر این، هیپوکسی مادر موجب مختل کردن عملکرد شناختی و اجتماعی به طور خاص در فرزندان پسر شد که تا بزرگ سالی آن ها نیز ادامه داشت. اثرات فوق شامل کاهش حافظه فعال، کاهش ذخیره سازی حافظه طولانی مدت و کاهش علاقه به موقعیت های جدید اجتماعی بود.
بررسی ها نشان داد که این تغییرات رفتاری با ناهنجاری‌های قابل‌توجهی در تراکم و مورفولوژی خارهای دندریتیک، یعنی نقاط پایانه ای روی سلول‌های عصبی که سیگنال‌های نورون‌های دیگر را دریافت و ادغام می‌کنند، همراه بوده است.
این که عارضه هیپوکسی مادر چگونه باعث ایجاد این تغییرات در جنین‌هایی می‌شود که خود هیپوکسی را تجربه نمی‌کنند، هنوز مشخص نیست.
مجریان این تحقیق بر اساس بررسی همبستگی‌های بالینی پیشین اظهار داشته اند که آپنه خواب مادر در دوران بارداری به طور بالقوه خطر تشخیص اوتیسم را در فرزندان افزایش می‌دهد. با این حال، مطالعات عملکردی در این باره وجود نداشته است.
آن ها افزوده اند: حالا ما با پژوهش خود موفق شده ایم نشان دهیم که آپنه خواب در دوران بارداری، نشانه های عصبی و رفتاری خاصی را در فرزندان جوندگان ایجاد می‌کند که شباهت زیادی به اوتیسم دارند و می توانند تاثیرات درازمدتی را در این جهت برجای بگذارند.
به گزارش سیناپرس،قابل ذکر است این یافته های پژوهشی را مجله درجه یک جهانی یعنی PLOS Biology منتشر کرده است.
نویسنده: محمدرضا دلفیه