به گزارش سیناپرس؛ دانشمندان معتقدند، استرس در طول روز بر تمام یا قسمتی از اوقات روزانه هر فردی تاثیر منفی می گذارد و زمانی که قرار باشد، روی کاری همچون رانندگی تمرکز کنیم که به طور ذاتی استرس‌آور هم هست، وضع به مراتب بدتر و امکان کنترل شرایط برای رانندگان سخت می شود. از آنجایی که یکی از معضلات اساسی در جوامع امروزی حوادث ناگوار رانندگی است، دانشمندان معتقدند اغلب رانندگان در حوادث رانندگی، در جریان حالت‌های احساسی نا مطلوبی بودند که در نهایت تجربه حوادث ناگوار را رقم زدند. در کل احساسات منفی و مخرب امکان بروز در هر شرایطی در فرد را دارد اما شاید بتوان با کمک علم و فناوری تا حدی این احساسات را کنترل کرد و از رخداد وقایع خطرناک رانندگی کاست.
فرشته علیزاده، دانشجوی دکترا در رشته علوم اعصاب شناختی، گرایش رایانش و هوش مصنوعی و طراح بازی جدی افکتا AFFECTA که در جشنواره بازی های جدی 1400 موفق به کسب جایزه شد، در گفتگو با سیناپرس درباره این بازی گفت: افکتا یک شبیه ساز رانندگی است که با استفاده از پردازش احساسات توسط هوش مصنوعی برای ورود به دنیای واقعی توسعه داده شده است و هدف آن تشخیص و بهبود احساسات آسیب زننده رانندگان در حین رانندگی است. از آنجایی که بروز رفتارهای پرخطر در حین رانندگی ناشی از احساسات منفی و هیجانات زیاد است، بهبود این احساسات کمک زیادی رانندگان برای ایجاد تعادل در رانندگی می کند. هدف نهایی از طراحی این بازی، ورود آن به دنیای واقعی است تا از خسارات عدیده تصادفات رانندگی کاسته شود. برای نیل به این هدف، نیازمند انجام فرایند های آزمایشی بودیم؛ در حقیقت این بازی در ابتدا در فضای شبیه سازی شده به نمایش در آمد. تا بتوان در نهایت آن را به دنیای واقعی عرضه کرد.
وی افزود: : بر مبنای پژوهش های اخیر دانشمندان، اگر بتوان با احساسات منفی حین رانندگی مقابله کرد، می توانیم در امر بهبود وضعیت رانندگی و حوادث مربوط به آن نقش مثبتی داشته باشیم. دو گام اصلی در طراحی «افکتا» تشخیص و سپس بهبود احساسات منفی است؛ در گام نخست، برای تشخیص احساسات از روش تحلیل سیگنال های فیزیولوژیکی استفاده شد که در اغلب پژوهش ها و مقالات علمی مورد تاکید پژوهشگران هم قرار گرفته است و در حوزه رانندگی اهمیت زیادی دارد.
علیزاده ادامه داد: این سیگنال ها برگرفته از ضربان قلب، پاسخ الکتریکی پوست و دمای پوست است که تحلیل آن ها با استفاده از مدلی مبتنی بر هوش مصنوعی انجام می شود.
به گفته علیزاده، بعد از دریافت اطلاعات فیزیولوژیکی به واسطه دستگاه طراحی شده در این پروژه و تحلیل آن¬ها از طریق الگوریتم شبکه های عصبی و ژنتیک پی به شرایط احساسی فرد برده می شود. همچنین برای آموزش این مدل هوش مصنوعی از پایگاه داده مرجعی که در مجلات معتبر علمی نمایه شده بهره گرفته شده است که در نتیجه یک مدل هوشمند بر مبنای نمودار اروزال و ولنس ارایه شد.
وی در تشریح نمودار اروزال و ولنس گفت: در این شبیه ساز از نمودار دایره ای شکل ولنس و اروزال برای طبقه بندی احساسات راننده استفاده شده است. گفتنی است، احساسات دارای مدل های مختلفی است، یکی از این مدل ها که از اعتبار زیادی برخوردار است، مدلی است که دانشمندی به نام راسل آن را طراحی کرد؛ وی معتقد بود، احساسات انسان در دو بعد قابل تبیین است؛ یکی اروزال و دیگری ولنس. اروزال به معنای برانگیختگی و ولنس به معنای خوشایندی است. برای مثال در حس ناخوشایندی نظیر ترس برانگیختگی فرد بالا می رود که در نتیجه اروزال بالایی داشته و ولنس آن منفی است.
به گفته این پژوهشگر؛ بر اساس پژوهش های اخیر، محدوده احساسی ایمن رانندگی در بخشی از آن نمودار اتفاق می افتد که اروزال متوسط و ولنس احساسی متوسط رو به بالا است.
رنگ، موسیقی و همراه مجازی انرژی منفی شما را می گیرد
علیزاده گفت:فرایند اساسی در این شبیه ساز گام دوم است که به بهبود احساسات ختم می شود. بر اساس پژوهش های صورت گرفته در افکتا سه رویکرد برای پیشبرد این گام در نظر گرفته شده است؛ این رویکردها شامل پخش موسیقی بر اساس مؤلفه‌های موسیقایی، طیف‌های رنگی و بیان عاطفی همراه مجازی است. وظیفه همراه مجازی این است که به عملکردهای کاربر واکنش نشان دهد و با او تعامل عاطفی برقرار کند؛ همچنین در این شبیه ساز با ارائه موسیقی تطبیقی در سطوح مختلف پیچ و تمپو و ارتباط آن با پارامترهای احساسی تعریف‌شده، سعی در تعدیل برانگیختگی و خوشایندی احساسات داشتیم.
این طراح بازی های جدی افزود: همانگونه که پیشتر هم اشاره شد، افکتا فراتر از اینکه یک بازی باشد، شبیه ساز بسیار دقیقی است که تمام جوانب رانندگی در یک محیط واقعی شهری را مورد نظر قرار داده است؛ در واقع تمامی اجزای یک فضای شهری در این شبیه ساز وجود دارد که برای درک واقعیت یک محیط شهری از VR (واقعیت مجازی) هم بهره گرفته شده است تا کاربر در حین انجام بازی از حس غوطه وری و حس حضور خوبی برخوردار شود.
وی گفت: این شبیه ساز در آموزشگاه های آموزش رانندگی به راحتی قابل پیاده سازی است و می تواند در این فرآیند بسیار مفید واقع شود
علیزاده در پاسخ به این پرسش که نمایش احساسات و روند تعدیل آن از چه ابزاری برای رانندگان نمایش داده می شود؟ گفت: در فرایند تحلیل احساسات هم اکنون از دستگاه اختصاصی که ساخته شده استفاده می شود. در قدم های بعدی جمع آوری سیگنال های فیزیولوژیکی کاربر می تواند با استفاده یک مچ بند یا به وسیله سنسورهای تعبیه شده روی فرمان صورت گیرد.
به گفته علیزاده، در راستای تعبیه رویکردهای تعدیل احساسات در خودرو واقعی، می توان اقدامات متفاوتی انجام داد. نمایش همراه مجازی از طریق تکنولوژی هولوگرافیگ، یکی از راه های مناسب است؛ همچنین قرار دادن رباتی در بخش جلویی خودرو برای برقراری ارتباط با راننده یکی دیگر از راه حل های این امر محسوب می شود. این ربات می تواند بر روی داشبورد یا کنار فرمان نصب شود و با حالت چهره خود با کاربر ارتباط بر قرار کند و موجب بهبود رفتار راننده و تاثیر بر احساسات وی شود.
گفتگو: مهتاب دمیرچی
No tags for this post.