به گزارش سیناپرس، سرانجام پس از چندین دهه انتظار در اواخر دسامبر سال جاری (اوایل دی ماه) تلسکوپ فضایی جیمز وب به فضا پرتاب می شود. این تلسکوپ که به باور ستاره شناسان یک شگفتی فنی و مهندسی محسوب می شود قرار است به سوالات اساسی در مورد رویدادهای کیهانی که در ۱۳ میلیارد سال پیش اتفاق افتاده اند، پاسخ دهد. در این گزارش به پنج نکته اساسی در مورد این تلسکوپ قدرتمند اشاره می کنیم:
آینه غول پیکر طلایی
مرکز اصلی این تلسکوپ، آینه عظیم آن است که ساختاری مقعر به عرض ۵/۲۱ فوت (۵/۶ متر) داشته و از ۱۸ آینه شش ضلعی کوچکتر تشکیل شده است. این آینه ها از بریلیوم با روکش طلا ساخته شده اند که برای انعکاس نور مادون قرمز از نقاط دوردست کیهان بهینه شده است.
این آینه و ابزارها توسط یک آفتابگیر پنج لایه محافظت می شوند که به شکل بادبادک بوده و به اندازه یک زمین تنیس باز شده و غشای آن از کپتون، ماده ای که به دلیل مقاومت در برابر حرارت بالا و پایداری آن در محدوده دمایی شدید شناخته می شود، تشکیل شدهاست. وجود این ماده در ساختار جیمز وب بسیار حیاتی است زیرا زمانی که این تلسکوپ رو به خورشید است دمای آن ۱۱۰ درجه سانتیگراد رسیده و وطرف دیگر آن دمایی حدود به دمای بسیار پایین ۲۳۶- درجه خواهد رسید.
سفر میلیون مایلی
این تلسکوپ در مداری در حدود یک میلیون مایلی از زمین قرار خواهد گرفت که تقریباً چهار برابر فاصله سیاره ما از ماه است. برخلاف هابل، تلسکوپ فضایی فعلی که به دور زمین می چرخد، وب به دور خورشید خواهد چرخید. رسیدن به این منطقه در فضا که به دومین نقطه لاگرانژ یا L2 معروف است، حدود یک ماه زمان می برد. در حالی که پیش از این فضانوردانی برای تعمیر هابل فرستاده شده اند، هیچ انسانی تا کنون به بازه مدار برنامه ریزی شده وب سفر نکرده است.
اوریگامی با تکنولوژی پیشرفته
از آنجایی که این تلسکوپ در پیکربندی عملیاتی خود برای قرار گرفتن در مخروط دماغه موشک بسیار بزرگ است، باید به سبک اوریگامی تا شده حمل شود. این عملیات تا و باز کردن تلسکوپ، یک کار پیچیده و چالش برانگیز بوده و به نوعی خطرناک ترین عملیات نصب ناسا تا به حال خواهد بود.
حدود سی دقیقه پس از برخاستن، آنتن های ارتباطی و پنل های خورشیدی تامین کننده انرژی آن مستقر خواهند شد. از روز ششم گشودن آفتابگیر، که تا آن زمان مانند آکاردئون تا شده بود، شروع می شود. غشاهای نازک آن توسط مکانیزم پیچیده ای شامل صدها متر کابل هدایت می شوند. در هفته دوم بالاخره نوبت باز شدن آینه خواهد رسید. پس از پیکربندی نهایی، ابزارها باید خنک و کالیبره شده و آینه ها به دقت تنظیم شوند. در نهایت پس از شش ماه تلسکوپ آماده انجام ماموریت خواهد بود.
زندگی، جهان، و تمام هستی
وب دو مأموریت علمی اولیه دارد که مجموعاً بیش از پنجاه درصد از زمان رصد آن را تشکیل می دهند. ابتدا، مراحل اولیه تاریخ کیهانی را کاوش کرده و به چند صد میلیون سال پس از انفجار بزرگ نگاه خواهد کرد. در ادامه این ماموریت، ستاره شناسان به دنبال کشف اولین ستاره ها و کهکشان ها خواهند بود و به روند تکامل آن ها در طول زمان نگاه خواهند کرد.
دومین هدف اصلی این تلسکوپ، کشف سیارات فرا خورشیدی به معنای سیارات خارج از منظومه شمسی است. این تلسکوپ همچنین پتانسیل حیات در جهان های دیگر را با مطالعه جو آنها بررسی خواهد کرد. جیمزوب در ادامه به مشاهدات دقیق تری به منظومه شمسی شامل مریخ و قمر یخی مشتری خواهد پرداخت.
دهه ها در حال ساخت
با مطرح شدن ساخت یک جایگزین برای تلسکوپ هابل در سال ۱۹۹۰ توسط اخترشناسان، پروژه ساخت وب در سال ۲۰۰۴ آغاز شد. عمدتاً به دلیل پیچیدگی های مرتبط با این تلسکوپ عظیم، تاریخ راه اندازی آن چندین بار به تعویق افتاد. به گزارش سیناپرس، این رصدخانه نتیجه همکاری بین المللی عظیم بین ناسا، کانادا و اروپا است و بیش از ده هزار نفر روی این پروژه کار کرده اند که بودجه آن در نهایت به حدود ده میلیارد دلار رسیده است. این ماموریت قرار است حداقل پنج سال به طول بی انجامد.
مترجم: مهدی فلاحی پناه
منبع: phys