به گزارش سیناپرس، متخصصان مدت‌هاست متوجه شده‌اند که تجربیات منفی در اوایل زندگی در میان جوندگان و سایر پستانداران از جمله انسان، می‌تواند بر رشد اجتماعی بعدی تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، مطالعات گذشته روی موش‌ها نشان داده بود که قرار داشتن مادر و نوزادانش در بسترهای محدود و ناراحت کننده باعث می‌شود که موش‌های مادر رفتار تندی با توله های خود داشته باشند و از این طریق رفتار اجتماعی آن ها را در طول زندگی‌شان تحت تأثیر قرار دهند. اگرچه مکانیسم این اتفاق ناشناخته بود.
حالا در مطالعه‌ای که به رهبری محققان دانشکده پزشکی گروسمن نیویورک انجام شده است، محققان رابطه بین استرس مکرر در دوران نوزادی با افزایش سطح دوپامین در غده آمیگدال قاعده‌ای جانبی (BLA)، یعنی همان ناحیه مغزی که در شکل‌گیری حافظه نیز نقش دارد، کشف کرده اند.
بنا بر نتایج این تحقیق، وقتی موش‌های مادر و توله‌های جدیدشان در شرایط استرس‌زایی نظیر فضای محدود، نگهداری شوند، توله‌های تحت استرس در مقایسه با موش‌هایی که در لانه‌ای راحت‌تر بزرگ شده بودند، تقریباً دو برابر فعالیت BLA بیشتری دارند.
به گفته این محققان، یافته‌های ما نشان می‌دهند که آزادسازی مکرر دوپامین در آمیگدال قاعده‌ای جانبی، نقش کلیدی در رشد اجتماعی نوزاد دارد. به گزارش سیناپرس، این ناحیه از مغز ممکن است یک هدف امیدوارکننده برای درک یا حتی درمان برخی اختلالات روان پزشکی باشد که می‌توانند در تعاملات اجتماعی مانند اوتیسم، اضطراب و افسردگی تداخل ایجاد کنند.
آن ها به عنوان بخشی از این مطالعه، به طور مصنوعی ترشح دوپامین را در BLA در نوزادان مضطرب مسدود کردند و دریافتند که این کار باعث می شود رفتار اجتماعی شان به حالت عادی بازگردد. در مقابل، افزایش سطح دوپامین در نوزادان پرورش یافته در شرایط غیر استرس زا، باعث مختل شدن رفتار اجتماعی گردید.
نکته جالب دیگری که در این تحقیق کشف شده آن است که افزایش فعالیت BLA و آسیب اجتماعی فقط در نوزادانی رخ می دهد که در حضور مادرشان دچار استرس می شوند. درواقع این نوزادان اگر به تنهایی استرس را تجربه می کردند، هیچ نشانه ای از این مسائل نشان نمی دادند.
به گزارش سیناپرس، به گفته آن ها، تحقیق فوق به ما نگاه روشن‌تری درخصوص نحوه ارتباط مکانیسم‌های خاص مغز با تجربیات استرس‌زا در دوران نوزادی و مشکلات رفتار اجتماعی مادام‌العمر ارائه می دهد. ما می‌توانیم همین رویکرد را برای کشف سایر زمینه‌های رشد مغز، مانند حافظه، یادگیری و تشخیص تهدیدات اتخاذ نماییم.
گفتی است این نتایج جالب توجه را نشریه بین المللی Neuron منتشر کرده است.
نویسنده: محمدرضا دلفیه