امروزه رشد سریع تقاضا، افزایش قیمت ها، تحریم ها و محدودیت های ممکن در تامین عناصر با ارزش برای فناوری های آینده، اهمیت پتانسیل سنجی و بازیابی باطله ها را دوچندان کرده است.
دکتر نسیم حیدریان دهکردی، مدیر مرکز مطالعات و خدمات تخصصی علوم زمین جهاددانشگاهی واحد شهید بهشتی در این خصوص به سیناپرس گفت: باطله های معدنی یکی از منابع مناسب جهت استحصال و بازیابی عناصر با ارزش هستند. با گذر زمان و کاهش عیار معادن، باطله ها ارزشمند شده و استفاده دوباره از آنها روز به روز در حال افزایش است زیرا باطله ها حاوی برخی مواد معدنی با ارزش هستند که با بازیافت و با کمی فرآوری و تغییر، ضمن کاهش آلودگی های زیست محیطی، می توان از آنها در صنایع مختلف استفاده کرد.
به دنبال استحصال و بازیابی باطله های معدنی، ضمن ارتقای توانمندی و خودکفایی کشور در زمینه استحصال عناصر استراتژیک، ارزآوری و افزایش ارزش افزوده به واسطه افزایش بازیافت و تامین نیازهای داخلی می توان در راستای ورود به بازارهای ملی و بین المللی گام نهاد.
وی افزود: در حال حاضر با توجه به حجم بالای تولید سالانه باطله های معدنی در معادن ایران و جهان، امکان سنجی و پتانسیل یابی حضور عناصر با ارزش در آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به عنوان مثال؛ ما در تولید عناصر نادر خاکی، در مقایسه با کشورهایی از جمله چین، آمریکا و … که سردمداران این عناصر هستند، عقب هستیم. براین اساس باید در راستای ارتقای توانمندی در خصوص بازیابی این عناصر از منابع جدید (باطله های معدنی) و به کارگیری روش های استحصال بهینه به منظور افزایش تولید، از رقبا و کشورهای سردمدار این عناصر پیشی بگیریم.
وی اظهارداشت: هم اکنون استفاده دوباره از باطله های معدنی به روندی فراگیر در صنعت معدن در جهان تبدیل شده است و کشورهای مختلف به فرآوری دورریزهایی اقدام می کنند که زمانی از آنها چشم پوشی کرده بودند. در حال حاضر، چین 36٪ از ذخایر اثبات شده عناصر نادر خاکی در جهان را تشکیل می دهد و تولید کننده بیش از 95٪ از تولید جهانی این عناصر است.
وی تصریح کرد: ایالات متحده همچنان یکی از بزرگترین مصرف کنندگان و واردکنندگان این عناصر است و انتظار می رود این روند با افزایش تقاضا ادامه یابد. با این حال، دولت چین تعرفه ها و مقررات جدید را اعمال کرده است که تجارت عناصر نادر خاکی را محدود کرده است از اینرو به منظور غلبه بر سلطه چین، استفاده از فناوری های نوین جهت کشف و شناسایی منابع و ذخایر جدید جهت تامین عناصر نادر خاکی، دارای اهمیت است.
وی ادامه داد: با توجه به افزایش استفاده از این عناصر، پیش بینی می شود طی چند سال آینده با کمبود آنها مواجه خواهیم شد. بنابراین لازم است تا برای گسترش و حفاظت از منابع عناصر نادر خاکی به منظور غلبه بر مشکلات آینده تلاش کرد. بر این اساس به دنبال استحصال و بازیابی باطله های معدنی، ضمن ارتقای توانمندی و خودکفایی کشور در زمینه استحصال عناصر استراتژیک، ارزآوری و افزایش ارزش افزوده به واسطه افزایش بازیافت و تامین نیازهای داخلی می توان در راستای ورود به بازارهای ملی و بین المللی گام نهاد.
وی عنوان کرد: با توجه به رو به اتمام بودن ذخیره معادن، امکان سنجی و یافتن منابع جديد يكي از اهداف مهم همه كشورها به ویژه کشور ماست. در حال حاضر بازیابی و استحصال عناصر با ارزش از باطله های معدنی به عنوان منابع واولویت های راهبردی، در دستور کار دولت و مجلس قـرار گرفتـه اسـت. از چندی قبل این نیاز مهم در صنعت معدن ایران احساس شده و اقداماتی در جهت بازیابی باطله های معدنی آغاز شده است. از جمله می توان به مطالعات انجام شده (در داخل و خارج کشور) روی منابع جایگزین عناصر نادر خاکی از قبیل باطله های معادن اورانیوم، فسفوژیپس، گل قرمز، حوزه های زغالی و تولیدات حاصل از احتراق زغال، بقایای بوکسیت، مواد زیستی مختلف مانند جلبک، قارچ، باکتری، رزین، کربن فعال، رسوبات کف دریا و لامپ‌های فلورسنت کم‌مصرف و پسماندهای نفتی اشاره کرد.
گفتگو: فرزانه صدقی
No tags for this post.