یکی از شیوه های رایج برای تعیین قدمت اشیاء مختلف تاریخی، استفاده از شیوه ای موسوم به «تاریخ نگاری رادیوکربنی» است. این شیوه می تواند قدمت اجسام مختلف را با دقت زیادی تخمین بزند.
شیوه تاریخ نگاری رادیوکربنی برای نخستین بار در دهه 1940 میلادی مطرح شد. در این شیوه، میزان یکی از ایزوتوپ های کربن که کربن 14 نامیده می شود در یک شی تاریخی اندازه گیری می شود. ایزوتوپ کربن 14، نوعی کربن است که دارای خواص رادیواکتیو بوده و در نتیجه همانند سایر مواد رادیواکتیو در گذر زمان دچار واپاشی می شود. منظور از واپاشی این است که بخشی از کربن 14 در یک بازه زمانی مشخص، به نوعی دیگر از کربن که رادیواکتیو نیست تبدیل می شود. در واقع دانشمندان با اندازه گیری میزان کربن 14 و نیز کربن غیررادیواکتیو موجود در یک جسم می توانند عمر جسم را تخمین بزنند.
شیوه تاریخ نگاری رادیوکربنی تاکنون بسیار سودمند بوده و با باستان شناسان با کمک آن توانسته اند عمر اثر مختلف هنری را به درستی تعیین کرده و حتی نمونه های تقلبی را نیز شناسایی کنند.
با این حال، بر اساس نتایج مطالعه ای جدید به نظر می رسد که روند کنونی افزایش آلودگی هوا ممکن است میزان صحت تخمین های این شیوه را با تهدیدی جدی روبرو سازد. آلودگی هوا که به خاطر سوخت های فسیلی روی می دهد، موجب افزایش شدید کربن غیر رادیواکتیو موجود در جو می شود. این امر نیز به نوبه خود سبب می شود که نسبت کربن رادیواکتیو موجود در اشیای مختلف کاهش یابد.
بر اساس این مطالعه، اگر روند کنونی آلودگی ها همچنان ادامه یابد، در سال 2050 شاهد خواهیم بود که نتیجه بررسی قدمت یک پیراهن نو با شیوه تاریخ نگاری کربنی با نتیجه اجرای این شیوه بر روی یک شی هزارساله برابری می کند و در نتیجه این شیوه دیگر نمی تواند به عنوان ابزار موثری برای تخمین قدمت اشیاء مختلف به کار رود.
این پژوهش به تازگی در نشریه Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است.
No tags for this post.