به گزارش سیناپرس، سندرم گیلن باره (Guillain-Barré syndrome) در اثر حمله سیستم ایمنی بدن به اعصاب محیطی ایجاد می‌شود و می‌توان آن را در گروه بیماری‌های خود ایمنی دسته بندی کرد.
این بیماری از انواع مختلفی برخوردار است که تا کنون برخی از آن ها شناسایی و دسته بندی شده اند. بروز سندرم گیلن باره در همه نژاد ها، جنسیت ها و در هر گروه سنی دیده می شود اما معمولاً در مردان کمی بیشتر از زنان احتمال ابتلا وجود دارد. این بیماری مزمن نیست و در صورت تشخیص به موقع با یک دوره دارویی قابل درمان است اما در صورت درمان نشدن به موقع ممکن است باعث بروز مشکلات تنفسی شده و بدن را بسیار ضعیف کرده و در برخی موارد به مرگ بیمار ختم شود.
علت بروز این بیماری هنوز به روشنی مشخص نیست، ولی نشانه های بیماری معمولاً بعد از یک عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی و یا آنفلوانزا اتفاق می افتد که در این زمان احتمال دارد سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عفونت به شدت تلاش کرده و ممکن است به صورت اشتباهی به سلول های عصبی بدن نیز حمله کند.
در برخی مواقع ممکن است پس از عفونت، یک باکتری به نام کامپیلوباکتر که از طریق خوردن آب آلوده یا غذاهای پروتئینی نپخته مانند مرغ و ماهی وارد بدن می شود، باعث بروز بیماری شود. گاهی اوقات علائم گیلن باره پس از یک عمل جراحی رخ می دهد.به گزارش سیناپرس، گاهی هم هیچ گونه عامل شناخته شده ای برای بروز این سندرم وجود ندارد، اما در همه موارد گفته شده، اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن دیده می شود.
تحقیقات پژوهشگران اروپائی نشان می دهد که پس از ریشه کنی فلج اطفال، سندرم گیلن باره علت اصلی فلج عصبی عضلانی حاد در جهان غرب محسوب شده و شامل یک گروه از اختلالات ناهمگون با احتمال پاتوژنز ایمونولوژیک متفاوت می شود.
موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی (National Institute of Neurological Disorders and Stroke) ایالات متحده آمریکا در جدید ترین تحقیقات خود در حال بررسی چگونگی جلوگیری از ابتلا به سندرم گیلن باره و روش های درمانی بهتر این بیماری است.
پژوهشگران این مرکز، به دنبال این هستند که دریابند کدام سلول ها مسئول ایجاد و انجام حمله به سیستم عصبی در این بیماری هستند. برخی از مطالعات این موسسه نشان می دهد که تغییرات طبیعی در ژن های خاصی می تواند خطر ابتلا به سندرم گیلن باره را افزایش دهد. به گزارش سیناپرس، از آنجایی که بسیاری از ژن‌هایی که ممکن است خطر ابتلا به این سندرم را افزایش دهند، در سیستم ایمنی دخیل هستند، نقش آن ها در مبارزه با عفونت ممکن است به بروز و توسعه بیماری منجر شود.
علائم اولیه سندرم
سندرم گیلن باره اختلال کمیابی است که به دنبال حمله سیستم ایمنی بدن به اعصاب، احساس ضعف در ماهیچه ها، بی حسی، گز گز و گاهی اوقات فلجی دیده می‌شود. سوزش و حالت خواب رفتگی ناگهانی در پا و انتقال این حس در نقاط مختلف بدن نیز از علائم بارز این بیماری است که با ضعف عضلانی بدن رخ می دهد. اغلب این ضعف اندام در طول ۴ هفته به حداکثر میزان خود رسیده و به بخش های بالایی بدن کشیده می شود. در یک سوم از بیماران مبتلا به این سندرم، دستگاه تنفسی نیز درگیر می شود. افزایش فشارخون یا آریتمی در این بیماران شایع است.
طی این بیماری و در بیشتر موارد، اعصاب جمجمه ای فرد نیز درگیر می‌شوند و ازجمله شایع ترین نشانه های مرتبط با این نوع حمله، می توان به ضعف صورت و فلج بولبر و اختلال حرکتی چشم اشاره کرد. در طول روند پیشرفت و گسترش بیماری می توان ضعف شدید اندام ها را در بیمار مشاهده کرد؛ به طوری که در برخی موارد فرد قادر به راه رفتن نیست. این شرایط مستلزم توجه بسیار زیادی بوده و در صورت بی توجهی ممکن است به فلج کامل بدن بیمار منجر شود.
پیشگری و درمان
در ابتدا باید تاکید کنیم که سندرم گیلن باره یک بیماری مزمن نیست و در صورت تشخیص و اقدام به موقع، با یک دوره دارویی قابل کنترل است. پزشک پس از بررسی نشانه های اولیه و تجویز آزمایش هایی مانند گرفتن مایع مغزی- نخاعی از ستون فقرات بیمار، بررسی الکتریکی عضله و آزمایش سرعت هدایت عصب، به تشخیص قطعی بیماری رسیده و درمان را آغاز خواهد کرد.
معمولاً برای درمان این بیماری، فرد باید در بیمارستان بستری شود. درمان با ایمنوگلوبولین، دارویی از جنس پروتئین یکی از روش‌های شایع درمانی این سندرم است که می تواند از سیستم ایمنی در برابر حملات آنتی بادی های مهاجم محافظت کند. این دارو مستقیماً داخل ورید تزریق می شود و معمولاً تأثیر درمانی آن از دیگر روش ها بسیار بیشتر است.
روش دیگر جداسازی پلاسمای حمله کننده به اعصاب خون توسط دستگاهی مخصوص است. رژیم غذایی بیمار باید پرکالری و پر پروتئین باشد تا قدرت عضلاتی او حفظ و بازسازی شود. علاوه بر آن برای حفظ قدرت و انعطاف پذیری عضلات، ممکن است فیزیوتراپی نیز تجویز شود. فیزیوتراپی می تواند در قوی شدن عضلات و توانایی دوباره راه رفتن و حرکت دادن ماهیچه های بدن به بیمار کمک کند.
کودکان مبتلا به سندروم گیلن باره ممکن است احساس غمگینی، عصبانیت، بیهودگی یا همه موارد را داشته باشد. کمک مشاور روان شناس در کنار پزشک می تواند در کنترل احساسات و خشم های روحی به کودک کمک کند. به گزارش سیناپرس، ازآن‌جهت که سندرم گیلن باره حمله سیستم ایمنی بدن به اعصاب است، راه پیشگیری خاصی را نمی توان برای آن ارائه داد؛ اما در دلایل بروز این سندرم یک عفونت ویروسی می تواند نقش مهمی داشته باشد، افراد باید از ابتلا به عفونت های ویروسی جلوگیری کنند.
باورهای غلط
بیماری های خود ایمنی درمان پذیر نیستند: بسیاری از افراد تصور می کنند که بیماری های خود ایمنی غیر قابل درمان است در حالی که این تصور اشتباه است. این نوع بیماری ها با درمان هرچند طولانی قابل کنترل و حتی در برخی موارد درمان هستند اما معمولاً به این افراد توصیه می شود که همیشه تحت نظر پزشک بوده و موارد احتیاطی و نکات مراقبتی را رعایت کنند.
گیلن باره مسری است: این باور کاملاً غلط بوده و ازنظر پزشکی، سندرم گیلن باره واگیردار نبوده و نوعی بیماری خود ایمنی است و به هیچ عنوان از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود.
گیلن باره همان فلج اطفال است: بسیاری از افراد درگیر با این بیماری و اطرافیان وی گمان می‌برند که این عارضه با فلج اطفال یکی است در صورتی که فلج اطفال یک بیماری متفاوت بوده و عامل آن ویروسی است اما گیلن باره در گروه بیماری‌های خود ایمنی محسوب می شود.
گزارش: فاطمه کردی
No tags for this post.