ایده های نوآورانه ای که توسط دانشگاهیان و پژوهشگران خلق می شوند و می توانند با حمایت پارک های علم و فناوری توسعه یابند تا نیاز بازار داخل در ابعاد مختلف فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی برطرف و دست نیاز به سوی بازارهای بیگانه کوتاه شود اما اغلب خلق ایده جدید تا تولید و تجاری سازی آن با مشکلاتی همراه است.
با دکترمجيد متقی طلب، رییس پارک علم و فناوری گیلان و عضو هیات علمی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان درباره این موضوع گفتگو کردیم.
شما در پارک علم و فناوری دنبال چه هستید؟ اصولا چه رسالتی بر عهده پارک های علم و فناوری است؟
وظیفه اصلی ما در پارک علم و فناوری تولید علم نیست بلکه تحقق بخشیدن بحث تجاری سازی علم است؛ حرکت در مرزهای علم و دانش کار دانشگاهیان و مراکز پژوهشی است. ما در این پارک دستاوردهای علمی و پژوهشی تولید شده ای که افراد مختلف به صورت منفرد دارند یا موسسات پژوهشی و دانشگاهی آن را ایجاد کرده اند را شناسایی و تبدیل به فناوری می کنیم. پس از آن فناوری تولید شده را به مرحله تجاری سازی می رسانیم.
لازمه تحقق این رسالت بزرگ چیست؟ چقدر توانسته اید در این خصوص به موفقیت دست یابید؟
فراهم کردن زیرساخت های مورد نیاز این امر یکی از مهمترین کارهایی است که ما سعی کرده ایم آن را ارتقا دهیم یا پی ریزی کنیم. یکی از موضوع های اساسی و مهم دیگر دنبال کردن بحث ایجاد فن بازار است. سال گذشته ما موفق به ایجاد این فن بازار در نمایشگاه بین المللی شدیم. در این فن بازار قراردادهای خیلی خوبی هم به امضا رسید و هم اکنون در مراحل اجراست و برخی از طرح ها نیز تا چند ماه آینده به نتیجه می رسد. همچنین در این فن بازار زمینه های لازم برای مذاکرات فناوری های دیگر انجام شد و ما هم اکنون در حال پیگیری و فراهم کردن این زمینه ها هستیم. همچنین ما اخیرا با همکاری و مساعدت معاون پژوهشی وزارت صنعت، معدن و تجارت، صاحبان صنایع بزرگ را گردهم آوردیم و زمینه عقد قرارداد با چند فناوری مان را فراهم کردیم. همچنین ما نشستی با اتاق های بازرگانی و صنایع معادن کشورهای دریای خزر در منطقه آزاد انزلی برپا کردیم و با ایجاد یک زمینه مناسب، موفق به امضا تفاهم نامه ای بین وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و اتاق بازرگانی شدیم.
در حال حاضر با کسب چنین امتیازهایی، سهم پارک علم و فناوری شما در تجاری سازی علم طی یک سال اخیر چه میزان بوده است؟ هم اکنون چند طرح تجاری سازی در دست اجرا دارید؟
در حال حاضر ما چند طرح داریم که به مرحله تجاری سازی و عقد قرارداد رسیده اند. متاسفانه امکان بیان عنوان برخی از این طرح ها به دلیل محرمانه بودن وجود ندارد اما یکی از طرح های مهم ما در حوزه نانو تکنولوژی صنایع غذایی است. هم اکنون قرار داد آن امضا شده و در مرحله اجراست. طرح دیگر ما تولید و ساخت ادوات کشاورزی برای درو کردن برنج است. این طرح مورد نیاز استان گیلان نیز هم اکنون در مرحله تجاری سازی است و در بازار مورد استفاده قرار می گیرد.
هم اکنون پارک های علم و فناوری برای تجاری سازی محصولات خودشان با چه چالش هایی مواجه هستند؟
بزرگترین چالش ما دولتی بودن اقتصاد است. اصل مترقی به نام اصل 44 برای خارج شدن از این چالش بزرگ به وجود آمد. اگر این اصل به درستی انجام می شد، کمک بسیاری به ما برای تحقق تجاری سازی محصولات داخلی مان می کرد؛ در حال حاضر صنایع بزرگ یکی از مشتریان مهم و بزرگ ما هستند. صنایعی که وابسته به بخش دولتی و وزات صنعت، معدن و تجارت هستند و چارچوب و مقررات خاص خودشان را دارند. متاسفانه ما نتوانسته ایم به شکل مطلوب با این صنایع رای زنی انجام دهیم. از سوی دیگر مشکل ها و معضل هایی مانند مسایل زیست محیطی در کشور بیان می شود و دولت برای آن پیدا کردن این بحران دنبال راه چاره ای می گردد. پارک‌های علم و فناوری هم وارد عمل می شوند و برای خاتمه دادن آن راه حلی را ارایه می دهند اما وقتی به مرحله اجرا می رسد برای تامین اعتبار دچار مشکل می شوند. تحریم های اقتصادی ایران نیز ظلم بزرگ دیگری بود که به شرکت های دانش بنیان و پارک های علم و فناوری وارد شد. این تحریم ها باعث شد تا شرکت‌های مستقر در پارک ها قدرت مانور تبادلات مالی نداشته باشند و همواره برای تامین قطعاتشان با مشکل مواجه باشند. عده ای تصور می کنند با برداشته شدن تحریم ها اوضاع و مشکل های این شرکت ها از بین می رود در حالی که باز شدن درها و برداشته شدن تحریم ها برای شرکت های فناور و دانش بنیان مسایل دیگری را در بر می گیرد که باید برای آنهم چاره ای اساسی اندیشید. از سوی دیگر طی 1-2 سال اخیر قوانینی برای شرکت های دانش بنیان اجرا شده است. این قوانین خوب و سازنده است اما گاهی اوقات دقت بیش از حد نسبت به موضوعی خود عاملی بازدارنده خواهد بود و اجرای پروژه ها را به تاخیر می اندازد. این قوانین نیز باید تسهیل شود تا شرکت های دانش بنیان بتوانند قدرت مانور بیشتری داشته باشند. هرچند ممکن است به گفته دوستان این کار همراه با ریسک بیشتری باشد.
No tags for this post.