به گزارش سیناپرس، طی چند ماه گذشته واکنش ها و موضع گیری های افراد مشهور و ثروتمند، حرکات هیجانی بازار ارزهای دیجیتال را به شدت زیاد کرده و نوسانات عجیب و غریبی را باعث شده که نتیجه آن سود و ضررهای غیرمعقول برای سرمایه گذاران بوده است.
به همین دلیل با پوریا جهانبخشیان که در دو رشته مدیریت بازرگانی و امور مالی دارای مدرک دکترای تخصصی بوده و همچنین مدرس گروه بازرگانی و امور مالی دانشگاه دولتی قبرس و تحلیل گر بانک سوییس کوت در بخش بازار سهام و فارکس است به گفتگو نشستیم تا به بررسی شرایط پیش روی بازارهای مالی و تاثیر رویدادهای اخیر بر ارزهای دیجیتال بپردازیم.
چرا این روزها بازار ارزهای دیجیتال تا این حد دچار آشفتگی شده است؟
ارزهای دیجیتال بسیار بیشتر از ارزهای عادی و دولتی تحت تاثیر افراد مشهور و ثروتمند قرار دارند. یکی از پر سر و صدا ترین این افراد ایلان ماسک، دومین فرد ثروتمند جهان و صاحب شرکت خودروهای الکترونیکی تسلا است که تا چندی پیش از حامیان بیت کوین بود و توئیت های وی تاثیر عمده ای در افزایش ارزش این رمز ارز داشت. او در فوریه اعلام کرد که مبلغ بالایی روی بیت کوین سرمایه گذاری خواهد کرد و در ماه مارس گفت که مشتریان میتوانند خودروهای تسلا را با پرداخت بیت کوین خریداری کنند. این موضوع در حالی است که ماسک چندی بعد با تغییر موضع ۱۸۰ درجه ای در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت «تسلا» برنامه پذیرش ارزهای دیجیتالی برای فروش خودروهای الکتریکی این شرکت را به خاطر آسیبی که استخراج بیت کوین برای محیط زیست دارد به حالت تعلیق درآورده است. این گونه بود که قیمت بیت‌کوین از ۵۸ هزار دلار به 32 هزاردلار سقوط کرد.
البته ایلان ماسک در پیام جدید خود یادآور شد که در صورتی که بیت‌کوین در آینده با استفاده از انرژی و سوخت پاکیزه‌تری استخراج شود، تسلا این رمزارز را خواهد پذیرفت.
آیا این موضوع ارتباطی با حمایت ایلان ماسک از ارزهایی مانند دوج کوین دارد؟
در این مورد نمی توان قطعی نظر داد اما اعلام پرداخت هزینه ارسال ماهواره شرکت اسپیس ایکس به مدار ماه از طریق دوج کوین از دیگر مواردی بود که نتیجه آینده فروشی های ایلان ماسک بر قدرت گرفتن یک رمز ارز را نشان میدهد. در حقیقت بسیاری از کارشناسان، اقدمات افرادی نظیر ایلان ماسک را بازی با آینده و ثروت مردم عادی تلقی می کنند.
اگر اقدامات ایلان ماسک همچون مداخله در بازار و آسیب به فعالان خرد تلقی شود، واکنش ها نسبت به آن چه خواهد بود؟ آیا دولتها و بازارسازان نیز از موجهای ایجاد شده سود می برند یا به زودی شاهد اقدامات پیشگیرانه خواهیم بود؟
اینها سوالاتی است که ذهن فعالان بازارهای مالی را به خودش مشغول کرده است. گروهی از صاحب نظران ایلان ماسک را بخش کوچکی از برنامه آمریکا در جنگ اقتصادی با چین می دانند.
صاحبان این نظریه ایجاد ارزهای دیجیتال با فناوری بلاک چین را راهی برای پایان دادن به سلطه دلار آمریکا در تجارت جهانی و حتی زیرساختی جدید برای بی اثر کردن تحریم های آمریکا به شمار می آورند.
از سوی دیگر کرونا از چین شروع شده و کمترین تلفات را حداقل از نظر اقتصادی در این همه گیری، چین متحمل شده و سپس واکسن و ماسک تولید چین به همه جا صادر شد. شرایط ناشی از شیوع جهانی کرونا ما را با سرعت بیشتری به سمت ارزهای دیجیتال و دنیای اینترنت سوق داد.
باید در نظر داشته باشیم که شصت درصد استخراج بیت کوین در سطح جهانی نیز در کشور چین انجام شده و درصدی از سود تمام تراکنش ها به چین میرسد.
در مقابل آمریکا چه خواهد کرد؟ آیا به سادگی سلطه بر بازارهای مالی را رها می کند؟
آمریکا قطعا در پی کنترل بازارهای مالی به دو شکل زیر است:
۱- ایجاد کوین های آمریکایی مثل دوج کوین در رقابت با بیت کوین.
۲- پایین آوردن اعتماد سرمایه گذاران خرد به بازار ارزهای دیجیتال که به واسطه بی ارزش کردن بازار سرمایه و افزایش ریسک حضور در این بازارها انجام میشود. به نظر می رسد ایلان ماسک از پس هر دو ماموریت و هدف به خوبی برآمده است.
به نظر شما آمریکا به واسطه ایلان ماسک وارد یک جنگ پنهانی در حوزه رمز ارزها با چین شده است؟
توییت‌های ایلان ماسک طی ماههای اخیر، دوج کوین یعنی رمز ارزی که توسط کسی جدی نمی‌گرفت را از بین هزاران ارز دیجیتال بی ارزش و ناشناخته، به یکباره مطرح و مهم ساخت و اینگونه بود که دوج کوین به چهارمین رمز ارز بزرگ جهان تبدیل شد. تجربه رشد ۵۰ درصدی چند روز گذشته دوج کوین ظرف مدت کمتر از بیست و چهار ساعت نمونه بارز این مهم است. پس احتمال اینکه آمریکا و چین مقدمات شروع جنگ در حوزه ارزهای دیجیتال و به دست گرفتن یا سلطه بر بازارهای مالی در حال گسترش را در دستور کار خود قرار داده باشند وجود دارد.
آیا این رفتارها موجب اعتماد زدایی از بازار ارزهای دیجیتال نمی شود؟
احتمالا فعالان این حوزه با اصطلاحات فاد و فومو این روزها بیشتر از قبل مواجه شده اند. منظور از فومو (FOMO) ترس از دست دادن (Fear of Missing Out) است. کسانی که بدون هیچ شناختی از یک بازار سرمایه جدید فقط با هیجان اینکه دیگران دارند سود می گیرند و ما احتمالا داریم از فرصت های بازار عقب می افتیم دست به خرید های احساسی می زنند؛ گرفتار فومو شده اند. طی ماههای اخیر رشد های نجومی و بعضا هزار درصدی برخی رمز ارزها تصمیمات مبتنی بر فومو را به شدت گسترش داده است.
از سوی دیگر فاد (FUD) نیز مخفف سه کلمه ترس (Fear)، عدم اطمینان (Uncertainty) و ابهام (Doubt) است. این عبارت برای هر ابهام ویا ترسی که به واسطه رسانه ها در اذهان عمومی ایجاد می شود و هر اظهار نظری که پشتوانه اقتصادی، تکنیکالی و حتی زیربنایی درستی ندارد اما باعث ریزش قیمتها می شود، به کار می رود. چیزی شبیه ریزش اخیر بیت کوین با توییت ایلان ماسک فاد تلقی می شود. در حقیقت فاد یک حقه روانشناختی است که ترس و تردید را برای ریزش قیمت کوین های قوی ایجاد می کند.
آیا می توان نتیجه گرفت که ایلان ماسک با این کار خود موجب متضرر شدن هزاران نفر در این بازار شده است؟
همان طور که می بینیم ایلان ماسک ابتدا هوشمندانه بر روی بیت کوین سرمایه گذاری کرد تا آن را به مرز ۶۰ هزار دلار برساند و در این بین برای بسیاری افراد هم ترس جا ماندن از بازار ایجاد شد که چرا زودتر به این بازار ورود نکردیم و بعد همین افراد به سادگی باعث فاد و ریزش قیمت بیت کوین شدند. این پدیده ای است که می توان آن را بی اعتبار کردن بازار نامید.
ببینید موضوع بسیار ساده است. من این سوال را مطرح می کنم که آیا ایلان ماسک روزی که از امکان پرداخت بیت کوین برای خرید خودروهای ساخت تسلا خبر داد از نوع استخراج بیت کوین خبر نداشت؟ یا اینکه او صرفا میخواست توجه دنیا را به اقتصاد سبز و سیاست های محیط زیستی جلب کند آن هم به قیمت هدر رفتن سرمایه هزاران هزار معامله گرخرده پا؟!!
بنابراین این موضوع به عنوان یک نظریه مطرح است که دولت آمریکا برای طی کردن مراحل اولیه ایجاد زیرساختها، تنظیم مقررات بازار رمز ارزها و همچنین قانونگذاری های لازم مالیات بر سرمایه دیجیتال و استخراج کوینهای امریکایی نیازمند زمان است ؛ بنابراین از بی اعتبار کردن بازار سود گرفته و زمان میخرد. این داستان در مقابل با رونق گرفتن کوین هایی که استخراج پاک داشته و چین را پشت خود دارند مثل ADA ادامه خواهد داشت. اما به طور قطع نمیتوان گفت که تنها ایلان ماسک موجب ضرر و زیان در بازار ارز دیجیتال هست و عوامل دیگر در این خصوص دخیل هستند.
یک سوال مهم که شاید بسیاری از فعالان بازار ارزهای دیجیتال به دنبال آن باشند: آیا بازار ارزهای دیجیتال تحلیل پذیر است؟
واقعیت این است که با توجه به موارد ذکر شده و نوسانات شدیدی که با اظهار نظرات ایلان ماسک در بازار کریپتو شاهد بودیم یا قوانینی که دولت چین در روزهای گذشته در خصوص استخراج رمزارز از آنها صحبت کرده و یا هشدار برخی موسسات مالی معتبر این کشوردر حوزه پذیرش رمزارزها در پرداخت مالی، هم اکنون بسیاری از معامله گران، این بازار را تحلیل ناپذیر و پر ریسک ارزیابی می کنند. هیچ کس نمیتواند ادعا کند از روی چارت و با اصول تحلیل تکنیکال می تواند آینده یک ارز نوپا را مشخص کند.
به طور مثال رشد چند صد درصدی دوج کوین از نظر معامله گران با سابقه فارکس قطعا توجیه تکنیکال ندارد و به اخبار ارتباط پیدا میکند، آن هم نه اخبار زیرساختی که مانند اخبار فارکس از قبل تا حدی قابل پیش بینی و قابل بررسی باشند. البته باید پذیرفت که بازار کریپتو مانند تمام بازارهای مالی زنده است و به هر گونه خبری خواه مثبت یا منفی واکنش نشان می دهد.
در این میان اما تاثیر رسانه های اجتماعی بر این بازار با توجه به کمتر بودن حجم سرمایه آن در مقایسه با بازار فارکس یا بازار سهام های بین الملل بیشتر و چشمگیر تر است. افراد کم تجربه ای که ترس از دست دادن سود بازار را داشته و یا در طمع سرعت بخشیدن به افزایش سرمایه های خود در کوتاه مدت هستند نیز بعضا با ریسکی بالغ بر ۷۰ درصد بر روی برخی ارزهای دیجیتال کم ارزش سرمایه گذاری می کنند. پذیرش ریسک بالا اخیرا سودهای کلانی نیز برای فعالان این بازار ایجاد کرده است.
آیا دستیابی سریع به سود زیاد آسیبی را متوجه این افراد کم تجربه خواهد کرد؟
بزرگترین خطر برای معامله گران کم تجربه، دور شدن از حوزه معامله گری به واسطه به درست آوردن سود کلان تنها در یک و یا چند معامله کم و راضی نبودن به سودهای معقول و منطقی است. این در حالی است که معامله گری هم یک حرفه و در عین حال یک مهارت است و ما در هیچ حوزه کاری منتظر سودهای چند صد درصدی در ماههای اول سرمایه گذاری نیستیم. این آسیبی است که میتوان از آن به عنوان تغییر کارکرد بازار کریپتو از بازار مالی به چیزی شبیه قمار یاد کرد که تحلیل پذیری این بازار را نیز با مشکل مواجه می کند.
در نهایت نتیجه گیری شما از این شرایط چیست؟ آیا ورود به این بازار منطقی است؟
این موضوع را نباید از نظر دور داشت که میلیاردرها همیشه در تمامی بازارهای مالی و سرمایه گذاری تأثیرگذار بوده و هستند و این مهم صرفا منحصر به بازار ارزهای دیجیتال نیست. اما اینکه ما واکنش ها و به تبع آن نوسانات سریعتری را در این بازار شاهد هستیم؛ تا حد زیادی میتواند به ظرفیت این بازار یعنی مجموع سرمایه این بازار یا همان ارزش کل بازار مرتبط باشد که نسبت به سایر بازارها هنوز کوچکتر است و نوسانات در آن سریعتر به چشم می آید.
در بازار کریپتو پتانسیل های زیادی وجود دارد. اما باید معامله گر واقعی باشید تا هر بازاری را با علم به ریسکی که ممکن است از طرف اخبار یا بازارسازها برایش ایجاد شود بپذیرید و بتوانید با پیش گرفتن استراتژی مناسب و مدیریت ریسک صحیح، سرمایه تان را مصون نگه داشته و سود مستمر از بازار حاصل کنید. فهم درست بازار، هیجانی عمل نکردن، رعایت اصول معامله گری و انتظار سودهای منطقی داشتن شروط اصلی زنده ماندن در هر بازار مالی است.
گفتگو: احسان محمدحسینی