سیناپرس: در تازه‌ترین تحولات مربوط به حوزه فضا و بیگانگان احتمالی آن، گروهی از محققان به گاز دی اکسیدکربن به عنوان عامل حیاتی اشاره می‌کنند که به دو شکل مایع و جامد وجود داشته و برای ارگانیسمهای فرازمینی همان نقشی را ایفا می‌کنند که آب برای ادامه حیات بر روی زمین دارد.
در زمین دی اکسید کربن بیشتر به عنوان گاز گلخانه‌ای در نظر گرفته می‌شود که تاثیر بسزایی در گرمایش زمین دارد. این گاز توسط جانوران تولید شده و برای فوتوسنتز گیاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
محققان به این نکته اشاره می‌کنند که درحالی که این گاز در سه فرم جامد، مایع و گاز قابلیت بکارگیری را دارد اما شکل دیگری را نیز درخصوص آن می‌توان متصور شد و آن حالتی موسوم به "بحرانی" است. در این حالت جریانی از دی‌اکسید کربن شکل می‌گیرد که ویژگیهای گازی و مایع را به طور همزمان داراست. به عنوان مثال می‌تواند موادی همچون مایعات را در خود حل کرده و در عین حال به شکل گاز منتشر شود.
نقطه بحرانی دی اکسید کربن ۳۱ درجه سلسیوس و ۳۷ برابر فشار اتمسفریک زمین در سطح دریاست. این میزان فشار معادل فشار آب در عمق ۸۰۰ متری اقیانوس است. دی اکسیدکربن بحرانی کاربردهای گسترده‌ای دارد از جمله کافیین زدایی از دانه‌های قهوه و فرآیند خشک کردن.
به طور معمول دی اکسیدکربن به عنوان حلال دوام‌پذیر جهت انجام واکنشهای شیمیایی حیاتی درنظر گرفته نمی‌شود اما ویژگیهای دی‌اکسید کربن بحرانی به ایجا تغییراتی در حل‌شونده‌هایشان منجر می‌شود و مایعاتی که در خود حل می‌کند را نیز دچار تغییرات ساختاری می‌کند. به عنوان مثال درحالی که آب معمولی اسیدی نیست، آب ترکیب شده با حالت خاص دی‌اکسیدکربن خاصیت اسیدی پیدا می‌کند.
دریک شولز ماخ زیست اخترشناس دانشگاه واشنگتن می‌گوید: همواره به حیات فرازمینی و تطبیق خلاقانه ارگانیسمها با محیطهای بسیار سخت علاقمند بوده‌ام. اما دی‌اکسید کربن بحرانی که فاکتوری بی‌ارتباط با این مقوله به شمار نمی‌آید معمولا نادیده گرفته می‌شود و من فکر می‌کنم باید ویژگیهای بیولوژیکی خاصی در این ماده وجود داشته باشد.
محققان به این نتیجه رسیده‌اند که آنزیمها در دی‌اکسیدکربن بحرانی و در قیاس با آب پایداری بیشتری دارند. از آن گذشته این حالت از گاز دی اکسیدکربن آنزیمها را به فاکتورهای خاصی برای مولکولهای متصل به آنها تبدیل می‌کند و در نتیجه واکنشهای جانبی غیرضروری کمتری نیز شکل می‌گیرد.
به طرز حیرت انگیزی مشخص شده که برخی باکتریها نسبت به دی‌اکسیدکربن بحرانی مقاوم هستند و حتی پیشتر نیز کشف شده بود که بعضی گونه‌های میکروبی و آنزیمهایشان در دی اکسید کربن بحرانی زنده می‌مانند. در زمین نیز مکانهایی مملو از دی‌اکسید کربنی بحرانی شناسایی شده که در آنها حیات ادامه دارد.
No tags for this post.