شکست انحصار تولید «تک‌کریستال» و«پانل‌های آلومینیومی فوق‌سبک»
این طرح‌های تحقیقاتی که به همت پژوهشگران قطب علمی فناوری آلیاژهای با استحکام بالا دانشگاه علم و صنعت ایران محقق و به تولید فناوری منجر شده است، گام مهمی در راستای پیشرفت جمهوری اسلامی ایران در صنایع مختلف بویژه هوافضا به شمار می‌آید.
دکتر سعید شبستری، مدیر قطب علمی آلیاژهای با استحکام بالا در رابطه با جزییات طرح طراحی سلکتور و تولید تک کریستال سوپر آلیاژ پایه نیکل اظهار کرد: در این پروژه با استفاده از شبیه سازی انتقال حرارت، انجماد و توسعه ریزساختار، پارامترهای فرآیندی رشد از قبیل هندسه سلکتور، گرادیان دمایی و سرعت حرکت جبهه انجماد، فرآیند تولید تک کریستال سوپر آلیاژ پایه نیکل بهینه سازی شد که تولید آن با استفاده از کوره بریج من، صورت گرفت.
شبستری تصریح کرد: این طرح برای اولین بار در ایران به اجرا درآمده و در نتیجه آن به دانش فنی طراحی سلکتور رشد تک کریستال در کشور دست یافته‌ایم.
به گفته وی، دانش فنی طراحی سلکتور رشد تک کریستال تاکنون در انحصار چند شرکت محدود خارجی بوده است و اصلی‌ترین کاربرد این مواد در ساخت توربین‌های گازی و موتورهای هواپیماست که رسیدن به این دانش، توفیق بزرگی برای مراکز علمی و صنعتی کشور به شمار می‌آید.
شبستری در معرفی دیگر پروژه موفق قطب علمی آلیاژهای فلزی که به ایجاد فناوری منجر شده است، اظهار کرد: این طرح شامل تحقیق و ایجاد دانش فنی تولید پانل‌های فومی آلومینیومی فوق سبک است که برای اولین بار در کشور تولید شده است.وی در مورد ویژگی‌های این ماده فلزی گفت: پانل‌های فومی آلومینیومی فوق سبک، یک کامپوزیت سه لایه است که خواص منحصر به فردی همچون استحکام فشاری بالا دارد و وزن مخصوص آن آنقدر ناچیز است که بر روی آب قرار می‌گیرد.
شبستری ادامه داد: افزون بر این، پانل‌های فومی آلومینیومی فوق سبک، غیرقابل اشتعال هستند که می‌توان از آنها به عنوان جاذب صوتی استفاده کرد و قابلیت جوشکاری دارند به طوری که می‌توان سازه‌های بسیار بزرگی با آنها ساخت.
استاد دانشگاه علم و صنعت به کاربردهای این ماده فلزی فوق سبک در صنایع هوافضا، هواپیماسازی و استفاده به عنوان محافظ های الکترومغناطیس اشاره کرد و گفت: ویژگی‌های منحصر به فرد این ماده فلزی به گونه‌ای است که می‌توان از آن در ساخت بدنه هواپیما، سفینه‌ها و شاتل‌های فضایی، سازه‌های تضعیف امواج رادار، پدافند غیرعامل و ساخت خودرو در جاهایی که کاهش مصرف سوخت و کاهش وزن مدنظر است، استفاده کرد.
به گزارش ایسنا، مدیر قطب علمی آلیاژهای با استحکام بالا در ادامه با اشاره به تاریخچه تشکیل این قطب علمی گفت: فعالیت‌های تحقیقاتی اعضای این قطب به سال 1379 برمی‌گردد که در آن زمان، تحت عنوان قطب علمی مواد پیشرفته سرامیکی و فلزی آغاز شد و این قطب علمی طی 10 سال گذشته موفق به انجام پروژه‌های تحقیقاتی متعددی شدند.
وی افزود: با توجه به اهمیت و ضرورت تحقیقات و استفاده از فناوری‌های نوین در ابداع و توسعه آلیاژهای فلزی با استحکام بالا و همچنین تجربیات و ظرفیت‌های علمی – پژوهشی موجود در دانشکده مهندسی مواد و متالورژی، قطب علمی فناوری آلیاژهای با استحکام بالا تاسیس شد و قطب علمی مواد پیشرفته سرامیکی نیز به فعالیت خود ادامه داد.
شبستری به وجود 31 دانشکده مهندسی مواد و پنج قطب علمی تخصصی این حوزه در کشور اشاره کرد و گفت: ظرفیت‌های بالا در حوزه مهندسی مواد دانشگاه علم و صنعت ایران موجب شده که دو قطب از مجموع پنج قطب علمی تخصصی مهندسی مواد کشور در این دانشگاه ایجاد شود.
وی ادامه داد: قطب علمی آلیاژهای با استحکام بالا در سال‌های اخیر، ساختاری مناسبی برای توسعه و تقویت فعالیت‌های تحقیقاتی بنیادی و کاربردی در حوزه‌های مرتبط با هوافضا، انرژی، نفت و حمل ونقل را فراهم کرده است و فعالیت‌های آن بر انجام پژوهش‌های کاربردی به منظور رفع مشکلات علمی و تکنولوژیکی موجود در کشور و حضور موثر در عرصه‌های بین‌المللی متمرکز است.
به گفته وی، استادان عضو قطب علمی آلیاژهای با استحکام بالا در زمینه‌های مختلفی همچون نانومواد، آلیاژهای آلومینیومی، شبیه سازی‌های فرآیندهای تولید، کامپوزیت‌های زمینه فلزی، سوپر آلیاژها و آلیاژهای فوق سبک، مبحث خوردگی داغ و تمام آلیاژهای فلزی با استحکام بالا مانند تیتانیوم، منیزیم و آلومینیوم که کاربردهای گسترده‌ای در صنایع پیشرفته (High Tech) دارند، تحقیق می‌کنند.
شبستری، گسترش مرزهای دانش را یکی از ماموریت‌های قطب علمی آلیاژهای فلزی برشمرد و گفت: همه ساله بین 35 تا 40 مقاله ISI را اعضای هیات علمی این قطب تولید و منتشر می‌کنند و یک کتاب تالیفی را که در آن به آخرین دستاوردهای علمی پژوهشی این حوزه پرداخته شده است، در مرحله چاپ داریم؛ در تمام این فعالیت‌ها علاوه بر تولید علم، سعی کردیم موضوع تحقیقات در راستای حل مشکلات کشور باشد.
وی پنج ثبت اختراع، اتمام 10 پایان‌نامه دکتری و 60 پایان‌نامه کارشناسی ارشد، 10 سخنرانی علمی در کنفرانس‌های معتبر خارج کشور، اعزام پنج دانشجو به ماموریت‌های خارجی در راستای اهداف و برنامه‌های قطب، شش مورد همکاری پژوهشی با مراکز تحقیقاتی خارج کشور و انتشار حدود 60 مقاله ISI را به عنوان برخی دستاوردهای قطب علمی آلیاژهای با استحکام بالا طی دو سال اخیر معرفی کرد.
استاد دانشگاه علم و صنعت همچنین از اجرای چهار طرح کاربردی و چهار فناوری جدید در راستای حل مشکلات کشور به همت اعضای قطب علمی آلیاژهای فلزی طی دو سال گذشته خبر داد.
وی به اجرای پروژه‌های متعددی در زمینه صنایع دفاعی، هوافضا، نیرو، نفت و حمل ونقل از طرف اعضای قطب علمی آلیاژهای با استحکام بالا اشاره کرد و گفت: این پروژه‌ها در سه محور اصلی فرآیندهای تولید و فرآوری مواد فلزی با استحکام بالا، تولید آلیاژهای سبک با استحکام بالا و آلیاژهای نانوساختار و آمورف با استحکام بالا در حال انجام است.
مدیر قطب علمی آلیاژهای با استحکام بالا در تشریح اهداف راهبردی این مرکز علمی گفت: ما اهداف کلیدی همچون توسعه کمی و کیفی آموزش در زمینه طراحی و فرآیندهای مواد فلزی با استحکام بالا، تعریف و اجرای پروژه‌های تحصیلات تکمیلی در زمینه طراحی و فرآوری مواد فلزی با استحکام بالا، تقویت ارتباط علمی و پژوهشی با مراکز علمی و صنعتی داخل کشور از طریق تعریف پروژه‌های مشترک و تقویت ارتباط علمی با مراکز علمی و تحقیقاتی از طریق تبادل پژوهشگر و اعزام دانشجویان تحصیلات تکمیلی در ارتباط با موضوعات مشترک تحقیقاتی مورد علاقه طرفین را دنبال می‌کنیم.
وی حضور مؤثر در صحنه‌های علمی بین‌المللی از طریق حضور در کنفرانس‌ها و نمایشگاه‌های مربوطه، تلاش در راستای تجاری سازی محصولات پژوهشی در زمینه مواد و ترکیبات فلزی ویژه و بومی سازی فرآیندهای تولید مواد فلزی با استحکام بالا را از دیگر اهداف راهبردی قطب علمی آلیاژهای با استحکام بالا برشمرد.
شبستری در معرفی مهمترین اقدامات انجام گرفته در قطب علمی آلیاژهای فلزی گفت: یکی از پروژه‌های ما تعیین الزامات و طراحی قالب ریخته گری تبرید مستقیم برای تولید بیلت‌های با قطر بالا از آلیاژهای آلومینیوم مستحکم است.
وی خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات تکنولوژیک در عرصه‌های صنعتی، تولید بیلت‌های آلومینیومی (شمش آلومینیومی ریخته‌گری مداوم) با قطر بالاست که در این طرح سعی کردیم در راستای رفع عیوبی که ممکن است در هنگام ریخته گری و انجماد چنین بیلت‌هایی به وجود آید، برای تولید آن در داخل کشور و ایجاد دانش فنی مربوطه اقدام کنیم.
شبستری ادامه داد: یکی دیگر از پروژه‌های خود را به سفارش وزارت صنایع و معادن در زمینه طراحی و ساخت کوره‌های حرارت دهی سریع با استفاده از اشعه مادون قرمز در مقیاس نیمه صنعتی اجرا کردیم.
وی طرح تشکیل ترکیبات بین فلزی در فصل مشترک ورق‌های چند لایه تیتانیوم – آلومینیوم در صنایع جوشکاری انفجاری و پروژه شبیه سازی جریان مذاب و انجماد در فرآیند ریخته گری کت باری شمش فولاد کم آلیاژی با همکاری شرکت فولاد آلیاژی اصفهان را از دیگر اقدامات صورت گرفته در قطب علمی آلیاژهای با استحکام بالا عنوان کرد.
مدیر قطب علمی آلیاژهای با استحکام بالا، تمرکز بر روی تحقیقات و فعالیت‌های مرتبط با ایجاد مواد پیشرفته با کاربردهای صنعتی را که قابلیت تبدیل به محصول داشته باشند، مهمترین رویکرد و جزو برنامه‌های آتی این مجموعه علمی عنوان کرد.
No tags for this post.
