در طبیعت، سطوحی زنده نظیر بال های سنجاقک و برگ های نیلوفر آبی وجود دارند که به لطف هزاران سال تکامل، به خوبی با محیط خود سازگار شده و نسبت به انواع باکتری مقاوم گردیده اند. حالا یک تیم بین المللی و بین رشته ای از محققان در تلاشند تا روش های مناسبی را برای به کارگیری این ویژگی ها به منظور ایجاد پروتزهای پزشکی ضد باکتری برای کار گذاشته شدن در بدن پیدا کنند.
به گفته این محققان، «برخی اشیای موجود در طبیعت دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند. برای مثال روی برخی سطوح خوشه های تیزی وجود دارد که باعث ایجاد مزاحمت و از بین بردن باکتری شده و آن سطوح را ضد باکتری می کند. ما می توانیم این ویژگی ها را با ابزارهای مهندسی فوق دقیق خود ایجاد کنیم».
اما علیرغم بسیاری از مطالعاتی که در مورد مکانیسم های از بین بردن باکتری ها توسط سطوح طبیعی انجام شده است، محققان فوق می گویند که هنوز به دلیل فقدان تکنیک های مناسب، امکان ایجاد این ویژگی ها با دقت بالا روی سطوح مصنوعی فراهم نشده و به عنوان یکی از معماهای اصلی فیزیک کاربردی در قرن 21 مطرح است.
با این حال این تیم پژوهشی با رهبری محققانی از انگلستان، در حال کار بر روی ساخت یک تکنیک جدید مبتنی بر لیزر هستند که می تواند بر اساس مدل های کامپیوتری سه بعدی، ویژگی های سطحی مورد نظر را روی ماده تحت آزمایش تولید کند. هنگامی که این روش به طور کامل توسعه یافت، آن ها قصد دارند نمونه اولیه ای از پروتز و ایمپلنت را ایجاد کرده و آن را از نظر مقاومت در برابر فعالیت باکتریایی آزمایش نمایند.
بنا بر اطلاعات ارائه شده از این تحقیق، اگرچه به طور کلی درصد عفونت های ناشی از ایمپلنت و پروتزهای کاشته شده در بدن کم است، اما به دلیل استفاده بسیار زیاد از آن ها در سراسر جهان و همچنین وجود انواع و اقسام عفونت های احتمالی، هرگونه ریسک در این خصوص هزینه زیادی را برای سیستم های بهداشتی به همراه خواهد داشت.
این یافته های علمی پژوهشی مهم و ارزشمند را نشریه بین المللی Applied Physics Reviews از انتشارات انجمن فیزیک آمریکا منتشر نموده است.
نویسنده: محمدرضا دلفیه