کرونا فرصت خوبی برای پر شدن شکاف ها در واکسن سازی ایران بود

به گزارش سیناپرس، چهارمین نشست «ترویج علم جایزه مصطفی (ع)» روز دوشنبه بیست و هفتم بهمن ماه سال جاری با موضوع روند های گوناگون واکسن سازی در پاندمی کرونا با حضور برترین پژوهشگران در عرصه واکسن سازی برگزار شد.

در این نشست دکتر مصطفی قانعی، رییس کمیته علمی ستاد مبارزه با کرونا؛ دکتر وحید خدامی مدیر پروژه ساخت واکسن کرونا بر پایه mRNA؛ دکتر کیهان آزادمنش، مدیرگروه تحقیقات ویروس‌شناسی انیستیتو پاستور؛ دکتر سیدرضا بنی‌هاشمی، مدیرگروه بیوتکنولوژی و آزمایشگاه مرکزی موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی و روح الله درستکار، مدیرعامل شرکت کیان ژن آزما؛ به سخنرانی و بررسی واکسن های ساخته شده پرداختند.

به گزارش سیناپرس،  مصطفی قانعی، در ابتدای این مراسم با اشاره به پرسش های موجود در جامعه از روند واکسن سازی برای مقابله با پاندمی کرونا گفت: ابتدا باید به این موضوع اشاره کنم که کرونا باعث شد شکاف های اساسی موجود در واکسن‌سازی در کشور ما که اغلب توجیه مالی داشت تا حد زیادی پر شود و ما توانستیم از فناوری های نوین بهره بگیریم و صنعت پای کار آمد.

وی در ادامه گفت: در ایران روند واکسن سازی اینگونه است که اگر هر واکسن به فاز سه برسد، 15 تا 25 میلیون دز خریداری شود؛ بنابراین پیش بینی ما این است که فناوری‌ها هر موسسه به این میزان دز وارد کنند. اکنون در مرحله‌ای هستیم که باید بتوانیم نیاز خود را برطرف کنیم و اگر خدای نکرده تنها شش ماه واکسیناسیون دوام داشته باشد، باید تلاش بیشتری کنیم و به طور طبیعی هزینه زیادی هم صرف می شود.

قانعی گفت: در این پاندمی برای نخستین بار صندوق نوآوری شکوفایی و معاونت علمی به لحاظ تامین منابع مالی وارد عرصه شد. همانگونه که پیش‌ تر اشاره شد در دوران کرونا چند صنعت در کشور پای کار آمدند که بعد از پاندمی کرونا می توان در واکسن های دیگر هم ورود کنند بنابراین کرونا برای ما فرصتی شد تا ایران نقص واکسیناسیون خود را مرتفع کند.

به گفته قانعی، چشم انداز اصلی در باب تولید واکسن کرونا این است که تا شهریور سال آینده انواع واکسن های ایرانی را به چرخه تولید خواهیم رساند و پیش بینی می شود به عنوان قطب تولید واکسن شناخته شویم.

رییس کمیته علمی ستاد مبارزه با کرونا گفت: آنچه که امروزه درمورد واکسن در ایران رخ داده است؛ می توان از صد نمره به آن نود داد.

به لحاظ تکنولوژی سه نسل واکسن داریم

به گزارش سیناپرس، در ادامه آزادمنش با اشاره به روش پیش گرفته در واکسن سازی گفت: مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی انیستیتو پاستور بر اساس ناقلین ویروسی واکسن می سازد. به لحاظ تکنولوژی سه نسل واکسن داریم که نسل اول؛ به ویروس های غیر فعال اختصاص دارد؛ نسل دوم ویروس نوترکیب را شامل می شود و نسل سوم با استفاده از ناقلین ژنی که شامل دی ان ای است به ساخت واکسن می پردازیم.

وی گفت: ما در این موسسه از از وکتورهای ویروسی استفاده می کنیم. نزدیک به یک چهارم پلت فرم های استفاده شده در این روش ها ویروسی بوده است که برخی تکثیر شونده و برخی غیر تکثیر شونده هستند.

آزادمنش گفت: کاری که ما با ویروس می کنیم این است که ژن های مربوط به کرونا را به داخل سلول حامل می بریم که یا تکثیر شونده و یا غیر تکثیر شونده است. یعنی از یک ویروس دیگری برای انتقال ژن ویروس کرونا استفاده می کنیم. از مزایای این روش بالا بودن سطح ایمنی آن است و اگر هم مخاطره ای داشته باشند بسیار خفیف است؛ از طرفی تجربه تولید آن در کشور وجود دارد اکنون در فاز حیوانی هستیم و به نتایج امیدوار کننده رسیدیم.

هنوز وارد فاز بالینی نشده ایم و در حال حاضر در مرحله نهایی هستیم

در ادامه درستکار گفت: فناوری ویروس های غیر فعال از سال های پیش در دنیا بوده است؛ برای مثال فناوری هایی که برای واکسن حاری و غیره به کار برده می شده است. بسیاری از ویروس ها قابلیت تکثیر ندارند مانند اچ آی وی اما چون کرونا ویروسی است که قابلیت تکثیر دارد گزینه خوبی برای تولید واکسن غیر فعال است. مزیت این روش مربوط به دستگاه ایمنی بدن می شود که دستگاه ایمنی را به مرحله از مقاوم سازی می رساند.

به گفته درستکار، خوشبختانه سه آزمایشگاه سطح سه راه اندازی کردیم و ما توانستیم کشت ویروسی را انجام دهیم. در کل مکانیزم ساده و روانی در پیش داریم و تنها منع اصلی ما تکثیر ویروس است. هنوز وارد فاز بالینی نشده ایم و اکنون در مرحله نهایی هستیم تا به فاز یک برسیم.

واکسن تولید شده بر اساس رمزهای ژنتیکی در بدن عمل می کند

در ادامه این نشست خدامی گفت: روش جدیدتری به نام  «ام آر ان ای» وجود دارد که در دنیا تنها یک شرکت آمریکایی مادرنا و یک مرکز تحقیقاتی آلمانی این روش را برای تولید واکسن انتخاب کردند. در واقع فناوری رناپ جدید است و جذابیت های قابل توجهی هم دارد و دارای سرعت عمل زیادی است. واکسن تولید شده با استفاده از این فناوری بر اساس رمزهای ژنتیکی در بدن عمل می کند و خودش توانایی ساخت پروتئین را دارد و از طرف دیگر پروسه سخت پلت فرمی پروتئین را ندارد.

وی ادامه داد: قابلیت این روش مبتنی بر «دی ان ای» است و قابلیت تولید انبوه زیادی دارد. یکی از مزیت های مهم این فناوری این است که از یک الگو دی ان ای استفاده می شود و بر اساس آن به سرعت می توان با سویه های جدید هم مقابله کرد. بنابراین با این واکسن می توان با چند نوع مختلف کرونا ویروس مبارزه کرد. اکنون ماده اولیه را به تست حیوانی رساندیم.

برای مدیریت هر بیماری باید واکسنی تولید شود

بنی هاشمی با اشاره به اهمیت مدیریت واکسیناسیون در پاندمی های بزرگ گفت: روش واکسن سازی موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی مبتنی بر پروتئین نوترکیب است. سیستم ایمنی بدن بسیار پیچیده است و برای مقابله با هر بیماری یک استراتژی خاصی طراحی می کند. بنابراین برای مدیریت هر بیماری باید واکسنی تولید شود که سیستم ایمنی را تا حدی فعال کنیم تا خودش با آن مبارزه کند. در پاندمی ها باید ابتدا به امنیت واکسن توجه کرد که باید از روش هایی استفاده کرد و بی خطر باشند و قبلا پاسخ خود را داده باشد.

به گفته بنی هاشمی واکسن ساخته شده از موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی به گونه ای است که خطر آنچنانی ندارد و می توان برای هر گوره سنی به کار برد.

وی استفاده از دز استنشاقی را در فاز سوم واکسیناسیون دانست و گفت: دز استنشاقی این واکسن هم تولید شده است که بعد از دو فاز تزریقی باید ترتیب عمل داده شود. نزدیک به 9 الی ده ماه ایمنی خواهد داشت.

گزارش:مهتاب دمیرچی

No tags for this post.