اختلالات قاعدگی را جدی بگیرید
در دو سال اول شروع قاعدگی ممکن است قاعدگی کاملاً منظم نباشد اما به مرور نظم خود را به دست خواهد آورد. در صورتی که عاملی باعث اختلال در نظم این قاعدگی شود به آن اختلال قاعدگی گفته میشود.
اختلالات قاعدگی نشانه ای از یک بیماری یا اختلال در عملکرد بدن هستند. عفونت رحمی، پیش سرطان دهانه رحم، آی یو دی، استرس، کیست تخمدان، سوء تغذیه، اختلالات هورمونی، مصرف دارو و حاملگی نمونههایی از این بیماریها و عواملی هستند که ممکن است با اختلالات قاعدگی آغاز شوند. گاهی اوقات این اختلالات در دوران بارداری ممکن است موجب سقط جنین شود.
از نظر پزشکی به طور کلی اختلالات قاعدگی به چند دسته تقسیم می شوند:
۱- زمانی که فاصله قاعدگی ها زیاد شود. (مشکوک به تنبلی تخمدان)
۲- زمانی که فاصله قاعدگی ها کم میشود (احتمال نارسایی تخمدان)
۳- زمانی که حجم خونریزی در هر قاعدگی زیاد شود. (منوراژ)
۴- زمانی که طول قاعدگی با لکه بینی زیاد شود. (متروراژ)
۵- قطع شدن قاعدگی
به خاطر داشته باشید در صورتی که این تغییرات یک یا دو بار رخ دهد، جای نگرانی نیست اما اگر تکرار شود باید به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کرده و با سونوگرافی علت آن را تشخیص داد. زنان باید بدانند که اختلالات قاعدگی باعث یائسگی زودرس و نازایی نمی شود مگر این که تخمدانها از کارافتاده باشند.
اختلالات قاعدگی به چه دلیل رخ می دهند؟
زنان ممکن است در طول زندگی باروری خود دچار اختلالات قاعدگی شوند که احتمال تغییرات هورمونی در آن بسیار بالا است. آمنوره اولیه از اختلالات قاعدگی است و هنگامی ایجاد میشود که دختران نوجوان در زمان بلوغ دچار قاعدگی نمی شوند.
آمنوره ثانویه از اختلالات قاعدگی است که فرد بر اثر آن به طور ناگهانی دچار قطع قاعدگی میشود. از علل آمنوره ثانیه میتوان به حاملگی، شیردهی، یائسگی و یا یائسگی پیش رس (پیش از ۴۰ سالگی)، مصرف قرصهای ضد بارداری، قطع مصرف قرصهای ضد بارداری و یا دیگر روشهای جلوگیری از بارداری هورمونی، تومورهای غده هیپوفیز و اختلالات تغذیه ای نظیر پرخوری عصبی وبی اشتهایی عصبی، نارسایی های تخمدانی، کیست و تومورهای تخمدانی، مصرف برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها و داروهای ضد افسردگی، کم کاری و پر کاری تیروئید، استرسها و تنشهای جسمی و عاطفی، بیماریهای مزمن روانی نظیر افسردگی، کاهش یا افزایش وزن شدید، لاغری و چاقی بیش از حد، ورزش و فعالیتهای بدنی شدید، سنگین و مستمر، بیماری های مزمن نظیر ورم مخاط روده بزرگ، نارسایی کلیوی، دیابت کنترل نشده، سل، کم خونی و امراض کبدی، شیمیدرمانی، افزایش هورمونهای پرولاکتین و تستوسترون، مصرف مواد مخدر و روانگردان، باریک بودن گردن رحم اشاره کرد.
یکی از دیگر دلایل بروز اختلالات قاعدگی، بیماری پلیکیستیک تخمدان است که در سن نوجوانی بسیار شایع است. در این بیماری تخمدان دچار کیست های ریز شده و فولیکولها آزاد نمیشوند بنابراین تخمکگذاری صورت نمیگیرد. در این بیماری علاوه بر افزایش موهای زائد، چاقی، آکنه و نازایی، دورههای قاعدگی بیش از ۳۵ روز طول می کشد.
فیبرومها که از تومورهای خوش خیم دستگاه تناسلی زنان محسوب میشوند یکی دیگر از عوامل اختلالات قاعدگی هستند. خونریزی شدید قاعدگی، دردهای قاعدگی، علائم مربوط به فشار روی احشای لگنی، تکرر ادرار، یبوست، درد موقع نزدیکی، سقط های مکرر، زایمان پیش از موعد و اتساع شکم از نشانه های این مشکل است.
از دیگر عوامل و دلایلی که باعث اختلالات قاعدگی میشود می توان به یائسگی،تغییر مکان و آب و هوا، کمبود کلسیم، کمبود ویتامین ها، مصرف دارو های ضد انعقاد خون و انواع بیماریهای هورمونی اشاره کرد.
از علائم و نشانههای اختلالات قاعدگی میتوان به خونریزی غیرطبیعی رحم، قطع شدن قاعدگی (آمنوره)، کم خونی، اضطراب، خونریزی یا لکه بینی بین دو عادت ماهانه (متروراژی)، نفخ، خستگی مزمن، سر درد یا میگرن، خونریزی شدید (منوراژی)، قاعدگی نامنظم، تحریکپذیری، سبک بودن قاعدگی یا تعداد دفعات کم آن (الیگومنوره)، قطع عادت ماهانه، درد شدید، انقباضهای دردناک و عادتهای ماهانه طولانیتر از ۷ روز اشاره کرد.
پیشگیری و درمان اختلالات قاعدگی
برای جلوگیری از ایجاد اختلالات قاعدگی میتوان در سبک زندگی تغییرات مثبتی انجام داد. در صورت امکان باید غذاهای طبیعی مصرف کرد. از خوردن نوشابه های گازدار، کاکائو، تنقلات تند و شور و کاهش ناگهانی وزن پرهیز کنید. در صورت مشاهده و تکرار مشکلات و اختلالات قاعدگی، مراجعه به متخصص زنان و زایمان لازم و ضروری است. مصرف قرص های ضد بارداری باید به طور دقیق انجام شود. پرهیز از استرس و اضطراب، خودداری از مصرف مشروبات الکلی و سیگار، داشتن استراحت کافی، انجام ورزش منظم و فعالیت بدنی سبک، از دیگر عوامل پیشگیریکننده از اختلالات قاعدگی محسوب می شوند.
برای درمان و بر طرف کردن اختلالات قاعدگی باید ابتدا عامل ایجاد عارضه توسط متخصص تشخیص داده شود. سپس با توجه به علت، پزشک درمان را که معمولاً درمان دارویی است، تجویز می کند. اگر با درمان های دارویی زیر نظر متخصص زنان و زایمان پس از ۳ تا ۶ ماه نشانه ای از بهبود مشاهده نشد، باید به دنبال علل ثانویه بوده و کلیه اقدامات تشخیصی برای این کار انجام می شود.
باورهای غلط در مورد قاعدگی
اختلالات قاعدگی به خودی خود از بین می روند: این باور اشتباه است و هر اختلالی در رابطه با به هم خوردن قاعدگی علتی دارد که باید زیر نظر پزشک برطرف شود.اختلالات قاعدگی باعث نازایی میشوند: اختلالات قاعدگی دلیل بر نازایی نیست اما اگر علت آن تشخیص داده نشده و بر طرف نشود ممکن است در نازایی تأثیرگذار باشد.
اختلالات قاعدگی امری زنانه بوده و حرف زدن درباره آن تابو است: این باور اشتباه بوده و باید پذیرفت، قاعدگی بخشی از طبیعت عادی زندگی زنان بوده و دلیلی بر احساس گناه بابت آن وجود ندارد.
گزارش: فاطمه کردی
No tags for this post.