تولید علم بدون عمل بیفایده است

اما جدیدترین آمارها، حکایت می‌کند که محققان ایرانی از مرز تولید یک درصد مستندات علمی جهان در تعداد کل تولیدات علمی نمایه شده در موسسه اطلاعات علمی (ISI) در سال 2009 گذشته‌اند.

روز گذشته معاون پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس اعلام کرد، محققان کشورمان با تولید 20 هزار و 228 مستند علمی در سال 2009 میلادی و با 2 پله صعود نسبت به سال 2008 در جایگاه بیست و دوم بین 55 کشور اول تولیدکننده علم جهان قرار گرفته‌اند و به این ترتیب به جمع تولیدکنندگان عمده علم در جهان پیوسته‌اند. این خبر که به نقل از دکتر یعقوب فتح‌اللهی منتشر شده، موجب شد برخی خبرگزاری‌ها از آن به عنوان سرفصلی تاریخی در رنسانس علمی سال‌های اخیر کشورمان یاد کنند. اما این نقطه عطف در حالی مورد توجه قرار گرفته که تولید علم دارای 2 شاخص کلی تعداد مقالات علمی و پژوهشی و دستاوردهای بین‌المللی و نیز میزان اثربخشی مقالات در جهان علم است که با دستیابی به این دو شاخص تا حدود زیادی می‌توان به میزان تولید علم یک کشور پی برد. کارشناسان معتقدند صرفا چاپ مقاله در نشریات به معنای تولید علم نیست.

در واقع، قرارگرفتن کشورهای پیشرفته در مسیر توسعه به سبب بهره‌گیری از پژوهش‌ها و تحقیقات علمی میسر شده است، حال آن‌که ایران در بسیاری موارد تنها یک گام از 2 گام تولید علم و بهره‌وری از آن را برداشته است کما این‌که پیش از این هم بسیاری از صاحبنظران علم کشور به این مورد اشاره کرده‌اند که از جمله آنها می‌توان به رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی اشاره کرد که بارها گفته است با رساندن 8000 مقاله به 16 هزار مقاله، علم در کشور توسعه نمی‌یابد و درج مقاله در مجلات درجه 2 وISI 3 بدون دست یافتن به علم، نشانه توسعه نیست و صرف چاپ مقاله در نشریات، گذشته از لزوم اهمیت دادن به ارتقای جایگاه کشور، نباید هدف غایی پنداشته شود. در واقع توجه به چاپ مقالات در مجلات بین‌المللیISI و بهره‌مندی از آن خوب است اما نه به عنوان مقصود نهایی زیرا نمی‌توان همه چیز را با آن سنجید و مقایسه کرد. حالا که دانشمندان و محققان ایران، عزم خویش را برای به پرواز درآوردن وطن در آسمان جهانی علم و اندیشه جزم کرده‌اند، خوب است بهره‌گیری از این طرح‌ها نیز به صورت جدی دنبال شود، زیرا تنها باوجود و حرکت هر دو بال امکان پرواز فراهم خواهد شد.

گزارش از بهاره صفوی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا