مطالعات جدید پژوهشگران نشان می دهد که یک دی ان ای ۵۰ هزار ساله که از اجداد نئاندرتال ما به ارث رسیده است، با افزایش خطر ابتلا به بیماری ویروس کرونا ارتباط دارد.
دکتر هوگو زبرگ (Hugo Zeberg)، استادیار گروه علوم اعصاب در موسسه کارولینسکا (Karolinska Institute) در استکهلم سوئد، با همکاری جیسون گودیر (Jason Goodyer) این پژوهش را انجام داده اند. به همین دلیل وبسایت ساینس فوکوس در این رابطه مصاحبه ای با آن ها انجام داده و سوالاتی در مورد ارتباط نئاندرتال ها و تاثیر آن در بروز نوع حاد کرونا از این پژوهشگران پرسیده است که در سیناپرس می خوانید:
- چه مقدار از ژنوم انسان امروزی از نئاندرتال ها به ارث رسیده است؟
اگر ریشه نژادی شما و اجدادتان خارج از قاره آفریقا باشد، تقریباً 2 درصد از دی ان ای شما متعلق به انسان های نئاندرتال است. اما به طور کلی می توان بیش از نیمی از ژنوم نئاندرتال را در انسان های امروزی مشاهده کرد که البته نوع بروز آن ها در افراد مختلف، تفاوت خواهد داشت. برخی از ما گروهی از این دی ان ای ها را حمل کرده و برخی دیگر دارای دی ان ای های دیگری از اجداد منقرض شده مان هستیم.
- چگونه می توان مطمئن بود که انسان مدرن دی ان ای نئاندرتال ها را به ارث برده است؟
طی دو دهه گذشته پژوهشگران مختلفی در حال مطالعه این موضوع بوده و پیش نویس ژنوم نئاندرتال ها نیز حدود 10 سال پیش منتشر شده است. تیمی از پژوهشگران به سرپرستی Svante Pääbo در موسسه ماکس پلانک در لایپزیگ که من با آنها همکاری می کنم، موفق به استخراج کامل کد دی ان ای از استخوان های نئاندرتال ها شدند که می توانیم آنها را با انسان های امروزی مقایسه کنیم. به طور کلی ما سه نمونه استخراج شده ژنوم انسان های نئاندرتال را داریم که در شرایط خوبی باقی مانده اند. یکی از این نمونه ها در کرواسی کشف شده و دو ژنوم دیگر در سیبری به دست آمدند.
- چگونه انسان های امروزی می توانند این دی ان ای نئاندرتال ها را به ارث ببرند؟
هنگامی که انسان های مدرن وارد اوراسیا شدند با نئاندرتال ها ملاقات کرده و آمیزش و فرزند آوری داشتند. این رویداد حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار سال پیش افتاده است. پژوهش های دانشمندان نشان می دهد نتایج این آمیزش هنوز در انسان های امروزی قابل ردیابی و مشاهده است. به طور کلی در طول روند تکامل گونه ها، انسان های مربوط به نژادهای مختلف زمانی که با یکدیگر برخورد می کردند، آمیزش داشته اند.
- چرا این ژن های نئاندرتال برای مدت طولانی در انسان مدرن باقی مانده است؟
در حقیقت باید اعتراف کنیم که بخشی از ژنوم نئاندرتال ها دیگر وجود ندارد اما ما معتقدیم که برخی از انواع اولیه این ژن ها واقعا مضر بودند. اما احتمالاً برخی نیز به نوعی برای انسان های هوشمند، مفید بودند.
ما در ابتدای سال جاری مطالعه ای را انجام داده و دریافتیم که یک نوع ژن از نئاندرتال ها در واقع خطر سقط جنین و خونریزی در اوایل بارداری را کاهش می دهد. بنابراین همه ژن های به ارث رسیده از این انسان های اولیه مضر نیستند.
یک پژوهش مشترک بین المللی گسترده نیز اخیرا در هلسینکی، فنلاند انجام شده است که نشان می دهد برخی از کسانی که به دلیل کرونا در بیمارستان بستری شده و شدت این بیماری در آن ها بسیار زیادتر از دیگران است، دارای یک ژن مشترک از نئاندرتال ها هستند. متاسفانه آمار مرگ و میر در این افراد بیشتر از سایرین است. من سهم کوچکی در این پژوهش داشته و روی ژنوم نئاندرتال ها نیز مطالعه زیادی کرده ام. مقایسه ژنوم افراد دارای کرونای شدید نشان می دهد یک دی ان ای بازمانده از سوی نئاندرتال ها در افزایش شدت این بیماری نقش دارد.
- این ژن نئاندرتال ها چقدر روی کرونا تأثیر دارد؟
ما در این مطالعات دریافتیم خطر ابتلای شدید و کشنده به کرونا در افرادی که این ژن را دارا هستند حدود ۶۰ درصد بیشتر از دیگران است.
- این ژن های نئاندرتال چه عملکرد خاصی در بدن انسان دارند؟
این ژن شامل چندین گیرنده ایمنی است که در پاسخ ایمنی بدن نقش دارند. بنابراین این موضوع بسیار جذاب و جالب توجه است. این ژن نئاندرتال با گیرنده های ویروس، یک مجموعه را تشکیل می دهند که موجب شدت بیماری در افراد می شوند.
- چرا افراد دارای این ژن به میزان بیشتری تحت تأثیر کووید ۱۹ قرار می گیرند؟
ممکن است این مسئله به گیرنده های ایمنی بدن مرتبط باشند. ما هنوز دلیل این موضوع را نمی دانیم ولی به نظر می رسد افرادی که به دلیل داشتن این ژن با شدت بیشتری کرونا می گیرند، دچار پدیده ای به نام طوفان سیتوکینمی می شوند که نوعی واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن است. بنابراین ممکن است این ژن مسئول واکنش بیش از حد تهاجمی بدن در برابر ویروس باشد که میزان مرگ و میر ناشی از کرونا را افزایش می دهد.
- آیا ممکن است شناسایی این ژن به کشف درمان کرونا یا شناسایی افرادی که در معرض خطر بیشتری هستند کمک کند؟
به گزارش سیناپرس،این واقعیت که این گونه های ژنتیکی از نئاندرتال ها به ارث رسیده اند باید به میزان بیشتری مورد توجه پژوهشگران و مجامع دانشگاهی قرار گیرد و اما مطمئناً شناسایی این ژن ها برای درک بیماری مهم است.
ما در تلاشیم این انواع ژنتیکی را درک کنیم تا ببینیم کدام یک از ژن های این منطقه مهم است. بنابراین شناخت ژن های فوق می تواند به درمان کرونا کمک کرده و همچنین می تواند منجر به شناسایی افراد در معرض خطر شده و در مقابله با این بیماری بسیار مهم باشد.
مترجم: احسان محمدحسینی
No tags for this post.