در پژوهشی که توسط محققان دانشگاه اوکلند نیوزیلند انجام شده است، محققان با ایجاد لرزش، لایهای از مایع را در یک ظرف روی بالشتکی از هوا شناور کردند و سپس یک قایق کوچک مدل را روی هر دو سطح بالا و پایین آن شناور نمودند. در این آزمایشها هنگام معکوس شدن جاذبه، حبابهای هوا هم بهجای بالا رفتن، پایین میآیند.
این یافته میتواند در انتقال مواد از طریق مایعات کاربردهای عملی داشته باشد. این مشاهدات همچنین میتوانند درک ما از روابط مایعات و هوا را به چالش کشیده و تحقیقات آینده در مورد رفتار مربوط به مرزهای مایعات را تحت تأثیر قرار دهند.
در حالت عادی تحت تأثیر نیروی جاذبه، مایعات موجود در یک ظرف مثلاً یک فلاسک آزمایشگاهی در پایین آن ظرف جمع میشوند. ولی تحت شرایط خاص، ایجاد ارتعاش در مایع بهصورت عمودی میتواند باعث شود که مایع فوق روی یک لایه با تراکم کمتر مانند یک بالشتک هوا، قرار گیرد. این لرزش عمودی همچنین باعث میشود اگر جسم شناوری روی مایع قرار داشته باشد، در وضعیت پرتلاطم مایع، در زیر آن قرار بگیرد و این مانند آن است که جاذبه در آنجا معکوس شده باشد.
این محققان آزمایشهای خود را با مایعاتی نظیر روغن سیلیکون و گلیسرول در ظروف مختلف انجام میدهند. در این آزمایشها، آنها ظرف مربوطه را بهصورت عمودی تکان میدهند و سپس هوا را به پایه سیستم تزریق میکنند تا مایع شروع به شناور شدن کند. آن گاه در صورت وجود اجسامی مثل یک قایق کوچک مدل روی مایع باعث میشود، که قایق مورد نظر معکوس شده و طوری قرار بگیرد انگار که به دلیل معکوس شدن جاذبه، بر سطح زیرین مایع در حال حرکت است.
علاوه بر این، در این آزمایش مشاهده شد که حبابهای هوا بهجای بالا آمدن به سمت پایین مایع حرکت میکنند و این موضوع به همان اثر ضد جاذبهای مرتبط است که در آزمایشهای دیگری نیز مشاهده شده است.
به گفته دانشمندان فوق، این آزمایش قطعاً چیزی فراتر از یک کنجکاوی جالب است! چنین پدیدههایی در صورت کشف شدن کامل رازشان، میتوانند کاربردهای عملی در انتقال گاز یا مواد محبوس در مایعات را داشته باشند.
این یافتهها را نشریه قدیمی و معتبر Nature منتشر کرده است.
نویسنده: محمدرضا شجاعیه
No tags for this post.