آلفرد نوبل، شیمیدان و مخترع سوئدی در 21 اکتبر 1833م به دنیا آمد. وی تحصیلات ابتدایى را در استکهلم و تعلیمات عالی را در سنپطرزبورگ گذرانید و علاوه بر فراگیری رشته های زبان و شیمی توانست گواهینامه هایى در زبان سوئدی، روسی، انگلیسی، فرانسوی و آلمانی دریافت نماید. وی پس از سفری به کشورهای اروپایى، در سال 1863م به سوئد بازگشت و سال بعد از آن در پی آزمایشهای مکرر موفق شد تا دینامیت را به عنوان مهیب ترین مواد منفجره اختراع نماید. این ماده انفجاری گرچه انقلاب بزرگی در کارهای امر کشف معادن، راهسازی و حفر تونل به وجود آورد ولی علی رغم میل نوبل، در راه تهیه سلاحهای جنگی و کشتار و تخریب نیز به کار گرفته شد. آلفرد نوبل علاوه بر آن در زمینه های گوناگون موفق به ثبت 355 امتیاز نامه از اختراعات و ابتکارات خود شد و با بهره برداری سریع از این اختراعات به ایجاد 90 کارخانه و شرکت در 20 کشور جهان دست زد. کسب درآمدهای فراوان و گسترش سرمایه نوبل از یک طرف و بهره برداری از اختراع اصلی وی، دینامیت، در جنگ باعث شد تا وی در وصیت نامه ای که به تاریخ 27 نوامبر 1895م تدوین نمود سود ناشی از سرمایه گذاری دارایى هایش، به افراد و دانشمندان رشته های فیزیک، شیمی، پزشکی، ادبیات و صلح اختصاص دهد. این وصیت نامه پس از مرگ وی باز شد و پس از حل اختلافات ورّاث و نیز کشورهای محل سرمایه گذاریِ نوبل، سرانجام در 29 ژوئن 1900م، پادشاه سوئد تأسیس بنیاد نوبل را اعلام نمود. در نهایت، جایزه نوبل که مبلغ آن، یک میلیون دلار است، از سال 1905م به فیزیکدانان، شیمیدانان، پزشکان، نویسندگان برجسته و ادیبان و منادیان صلح در سراسر جهان اهداء شد و از کارهای علمی، ادبی و انسان دوستانه آنان، بدین وسیله تقدیر به عمل آمده است. هرچند جوایز نوبل در طی یکصد سال گذشته، ازبزرگان بسیاری تجلیل به عمل آورده و کارهای علمی و خدمات آنان به عالم بشریت را ستوده است ولی در برخی موارد، آلت دست سیاستمداران و گروههای فشار بین المللی قرارگرفته و اعتبار آن زیر سؤال رفته است. جایزه نوبل همچنان سالیانه توسط هیأتها و کمیته های تخصصی اهدا می گردد.
منبع:راسخون