در چنــد دهــه اخیــر، زندگــی انسان‌ها، شدیداً تحــت تأثیــر رسانه‌های نویــن، قــرار گرفتــه اســت. امروزه شبکه‌های اجتماعــی بــر روی درک و دریافــت افــراد از وضعیــت زندگــی خــود در همــه زمینه‌ها اعــم از فرهنگــی، اجتماعــی، سیاســی و ســبک زندگــی تأثیر می‌گذارند.
از ســوی دیگــر در سال‌های گذشــته شــاهد افزایــش چشــمگیر اســتفاده از فضــای مجــازی و شبکه‌های اجتماعــی در میــان زنــان کشـور خـود بوده‌ایم. بـه گـزارش شـبکه فنـاوری اطلاعات ایـران 62 درصـد از دختـران و زنـان ایرانـی به‌طور متوسـط 11 سـاعت در هفتـه چـت می‌کنند و دست‌کم 30 درصـد از آن‌ها بیــش از 20 ســاعت در هفتــه مشــغول چــت کــردن و دوست‌یابی در فضــای مجــازی هستند.
به بیان محققان، ایــن آمــار مؤید آن اســت کــه زنــان ایرانــی زمــان بســیاری را در فضــای مجــازی و شبکه‌های اجتماعــی صــرف می‌کنند و در طــول ســاعات شبانه‌روز در معــرض پیام‌های رسانه‌ای بسـیاری قـرار می‌گیرند. بنابرایـن یکـی از مسئله‌های مهـم و اساسـی آن اسـت کـه آیـا محتـوای فرهنگـی کـه در فضـای مجـازی تولیـد و بـه زنـان جامعـه مـا عرضـه می‌شود بـا فرهنـگ، ارزش‌ها، آداب و رسـوم، بایـد و نبایدهای بومــی کشــورمان و در یــک کلام ســبک زندگــی موسوم به ایرانــی- اسـلامی همخوانـی لازم را دارد یـا خیـر و از سـویی دیگـر محتوایـی کـه از طریـق ایـن شبکه‌های اجتماعـی بـه زنـان ایرانـی عرضـه می‌شود تـا چـه حـد تبدیـل بـه دغدغه‌های اجتماعـی و سـرانجام امنیتـی کشـور شـده و تبعاتـی را بـه دنبـال داشـته اسـت.
برای بررسی بیشتر این موضوع، پژوهشگرانی از دانشگاه صداوسیما و دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب به انجام مطالعه‌ای پرداخته‌اند که در آن، به بررسی وضعیت زنان ایرانی در فضای مجازی با تأکید بر شبکه اجتماعی اینستاگرام پرداخته شده است.
در این تحقیق، 150 صفحه برتر اینستاگرام ایرانی از نظر دنبال کننده، کامنت و لایک در بازه زمانی مشخص مورد بررسی واقع شده‌اند.
درنتیجه تحلیل داده‌های به‌دست‌آمده در این مطالعه، 7 مضمون و 12 زیر مضمون در رابطه با مسائل اجتماعی – امنیتی شبکه اجتماعی اینستاگرام در حوزه زنان مورد مطالعه و شناسایی قرار گرفته است.
به گفته سید محسن بنی‌هاشمی، پژوهشگر مدیرت رسانه و عضو هیئت‌علمی دانشگاه صداوسیما و سایر همکارانش، «رسانه‌های مجــازی ازجمله اینســتاگرام در دنیــای امــروز بــا خلــق معیارهــای زیبایــی آرمانــی و غیرواقعــی، زمینه‌ساز نیازهــای کاذب در زنــان به‌ویژه دختــران جــوان شــده و توجــه صــرف بــه زیبایی‌های ظاهــری را بـرای آنـان برجسـته نموده‌اند. درحالی‌که در صفحـات ایـن شـبکه اجتماعـی توجـه بـه زیبایی‌های باطنـی در برجسته‌سازی محتـوا کمتـر مـورد توجـه قـرار گرفتـه اسـت».
آن‌ها می‌افزایند: «نتیجـه چنیـن فرآینـدی آن اسـت کـه زنانـی کـه بیشـتر در معـرض ایـن نـوع پیام‌های رسانه‌ای قــرار می‌گیرند و ایــن پیام‌ها را درونــی می‌کنند، تمایــل بیشــتری بـرای انجـام جراحـی زیبایـی و تغییـر بـدن خـود نشـان می‌دهند و آمـار تکان‌دهنده جراحی‌های زیبایــی در ایــران مؤید ایــن ماجــرا اســت».
طبق یافته‌های این تحقیق، ازهم‌گسیختگی بنیــان خانـواده، تنـش و تعـارض در روابـط زوجیـن و عـدم اعتمادبه‌نفس و بـروز اختلالات روان‌شناختی در زندگــی تنهــا بخشــی از آسیب‌های ایــن موضــوع اســت و لذا بایستی به انجام چنین تحقیقاتی به‌طور مستمر ادامه داد و نتایج آن را همگانی کرد.
شایان ذکر است این یافته‌های علمی پژوهشی در فصل‌نامه «مطالعات امنیت اجتماعی» متعلق به معاونت اجتماعی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران منتشر گردیده‌اند.
گزارش: محمدرضا دلفیه
No tags for this post.