در موارد شدید ابتلا به بیماری کووید-19، آسیب وارده می‌تواند از ریه‌ها فراتر رفته و اعضایی چون قلب، کبد، کلیه و بخش‌هایی از سیستم عصبی در بر بگیرد. ولی خارج از این مجموعه از اعضای بدن، به نظر می‌رسد ویروس کرونای جدید دارای اثر زیاد و خاصی روی بقیه بدن نیست.
در این رابطه دانشمندانی از دانشگاه زاراگوزای اسپانیا و مؤسسات پژوهشی دیگر این کشور، سعی کرده‌اند توضیح دهند که چرا چنین صدمه‌هایی به صورت انتخابی عمل نموده و روی کل بدن تاثیرگذار نیستند.
کروناویروس عامل کووید-19 برای ورود به سلول‌های انسانی، متکی به تعامل با پروتئینی است که به فراوانی در بدن یافت می‌شود و به «آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین 2» معروف است.
به گفته مجریان این تحقیق، «این گیرنده در بیشتر اعضای بدن و تقریباً در همه جا وجود دارد. به طوری که اگر ویروس در بدن گردش کند، می‌تواند وارد سایر ارگان‌ها شود و بر آن‌ها تأثیر بگذارد. با این حال تجربه‌ها نشان می‌دهد ویروس مربوطه طبق همان چیزی که از این موجودات انتظار می‌رود، تنها بر بعضی از اندام‌ها و نه همه آن‌ها تأثیر می‌گذارد».
پروتئین‌های مربوط به ویروس‌ها، هنگامی که به درون سلول انسانی راه می‌یابند، با پروتئین‌های موجود در آن جا ارتباط برقرار می‌کنند و امکان ایجاد اثرات خود را فراهم می‌آورند. اما کووید-19 فقط به زیر مجموعه ای از اندام‌ها آسیب می‌رساند و این موضوع نشان می‌دهد که باید مسیر متفاوتی برای انتقال آن وجود داشته باشد.
به همین دلیل محققان اسپانیایی، برای کشف یک مسیر قابل قبول انتقال این ویروس، جابجایی پروتئین‌های موجود در ریه‌ها و نحوه تعامل آن‌ها با پروتئین‌های اندام‌های دیگر را زیر نظر گرفتند.
آن‌ها می گویند: «برای آن که دو پروتئین مختلف، یکدیگر را یافته و تشکیل یک مجموعه تعاملی بدهند، آن‌ها باید در داخل سلول به شکلی نیمه انتشاری حرکت کنند».
به بیان این دانشمندان، این حرکت نیمه انتشاری، شبیه حرکت کردن یک فرد مست در خیابانی شلوغ قدم می زند. طبیعی است که جمعیت حاضر در خیابان، مثل موانعی در راه حرکت فرد مورد اشاره به حساب می‌آیند و لذا جابجایی و رسیدن او به مقصد را دشوار می‌کنند.
به طور مشابه، پروتئین‌های موجود در سلول نیز با موانع متعددی روبرو هستند که باید برای تعامل آن‌ها با یکدیگر بر طرف شوند. حالا برخی از این پروتئین‌ها که عامل ایجاد پیچیدگی‌های بیشتری در مسیر حرکت هستند، تنها در برخی سلول‌ها و در برخی اندام‌ها بیشتر وجود دارند.
با در نظر گرفتن این موارد، پژوهشگران اسپانیایی یک مدل یا الگوی ریاضیاتی را ایجادند کرد که به آن‌ها امکان می‌داد گروهی از 59 پروتئین را در ریه‌ها پیدا کند که به عنوان فعال کننده‌های اصلی مؤثر بر سایر اعضای بدن عمل می‌کنند.
بررسی‌ها نشان داد که زنجیره ای از فعل و انفعالات تعاملی که از این مجموعه پروتئینی شروع می‌شود، باعث تغییر پروتئین‌های انتهایی زنجیره می‌شود و در نهایت بر سلامت آن‌ها تأثیر می‌گذارد.
مجریان پژوهش می گویند: «با هدف قرار دادن برخی از این پروتئین‌های ریوی به کمک داروهای موجود، می‌توان از اختلال در پروتئین‌های بیان شده در سایر اندام‌ها جلوگیری کرد و مانع نارسایی چندگانه یعنی همان مشکلی که در بسیاری از موارد منجر به مرگ بیمار می‌شود، گردید».
البته نحوه سفر پروتئین‌های آسیب دیده و جابجایی آن‌ها بین اندام‌ها همچنان به عنوان یک سؤال مهم مطرح است که پژوهشگران فوق در صدد پاسخ به آن در مطالعات آینده خود هستند.
این یافته‌ها در نشریه بین المللی Chaos از انتشارات انستیتوی فیزیک آمیکا منتشر شده‌اند.
مترجم: محمدرضا دلفیه
No tags for this post.