اصرار به نخبه پروری نداشته باشید

به گونه ای که بسیاری از والدین فرزندانشان را به کلاس های متنوع فرستاده و می خواهند هرطور شده فرزندی باهوش، مسوولیت‌پذیر، خوش اخلاق و مودب تربیت کنند.

برخی حتی پا فراتر نهاده و از فرزندان خود انتظار دارند مانند یک فرد بالغ معقول و منطقی رفتار کرده، معنای همکاری را درک کنند، در مهمانی ها بدون اجازه دست به چیزی نزنند. این گونه والدین مدام فرزندان خود را با همسالان خود مقایسه کرده و انتظار دارند کودکشان سریع راه برود، سریع صحبت کند.

آنها به فرزندی می بالند که در سن پایین به یک یا دو زبان مسلط باشند، حداقل یک ساز بنوازند و در یک جمله پاسخگوی تمام حسرت های والدین خود باشند.

علاوه بر این، کتاب های آموزشی، سی دی  های پرورش ضریب هوشی نوزاد، اسباب بازی  های آموزشی و هوشی همه و همه در تکمیل این فرآیند به کمک والدین می شتابند. اما واقعیت این است که قرار نیست کودک تمام ‌کننده والدین باشد.

وظیفه والدین تربیت کودک نخبه نیست، بلکه پدر و مادر وظیفه دارند کودکی شاد و راضی تربیت کنند که مهارت های زندگی را آموخته و توان حل مشکلات روزمره زندگی را داشته باشد. کودکی که بتواند با دیگران تعامل موثر برقرار کند، از چیزی که دارد لذت ببرد و حسادت در وجود او جایی نداشته باشد، قطعا انسان موفقی است.

نخبه بودن اکتسابی نیست

از عملکرد و وظایف والدین در این خصوص که بگذریم، پژوهش ها حکایت از آن دارند که کودک نخبه به صورت ذاتی دارای قدرت ادراکی خارق العاده است.

او در تمام حواس اعم از بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی و لامسه از چنان توانایی برخوردار است که می تواند همه چیز را در عالی ترین شکل ممکن ببیند، بشنود، ببوید، بچشد و لمس کند.

کودک نخبه به کمترین تفاوت محیطی خود واکنش نشان می دهد و گاهی این واکنش چنان تشدید پیدا می کند که کاملا محسوس است.

توانایی های او درمشاهده جزئیات، شنیدن صداهای با فرکانس کوتاه، استشمام بوهای بسیار ناپایدار و حس کردن کمترین تغییرات دمایی نمایان می شود. کودک نخبه این قابلیت را دارد که حتی اگر فرد عادی احساس خطر نکند، او خطر را حس کند و یا در شرایطی که برای هر کس عادی به نظر می آید احساسی رفتار کند.

احساسات و عواطف کودک نخبه بسیار شدید و عمیق هستند، این موضوع برای او مطلق و فناناپذیر است. احساس تنفر و انزجار نیز در او بسیار تشدید یافته است و در مقابل کسی که این احساس را به وجود آورده به شدت واکنش نشان می دهد.

عشق و نفرتی که احساس عاطفی این کودک درک می کند از ارتباط او با دیگران نشات می گیرد که ویژگی خاصی دارد. کودک نخبه همواره متفاوت عمل می کند و این امر مربوط به طرز تفکر اوست که او را به این عملکرد سوق می دهد نه نحوه تربیت او.

او این عملکرد را عمدا برای مخالفت کردن یا عصبانی کردن اطرافیانش انجام نمی دهد بلکه این طرز تفکر متفاوت اوست که او را ملزم به انجام عملکردی متفاوت می کند.

به دلیل اهمیت این موضوع سمیرا شاه وردی با راهنمایی دکتر محمدرضا ابراهیمی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی پایان نامه ای تحت عنوان کودک نخبه(کمک به رشد و موفقیت او) تالیف کرده است.

بر اساس این پژوهش پرورش فرزند نخبه دارای شرایطی است که تفاوت بسیاری با رفتارهایی که از برخی والدین مشاهده می شود، دارد. نخبه بودن امری ذاتی است که والدین باید سعی در پرورش و هدایت آن داشته باشند، نه ایجاد آن.

براین اساس، مهم ترین وظیفه والدین، پرورش کودک شاد و خوشحال است که بتواند از زندگی لذت ببرد. کودک از هر سطح بهره هوشی که برخوردار باشد، باید خود را باور کرده، نقاط قوت و ضعف خود را بشناسد و یاد بگیرد برای ارتقای شخصیت خود تلاش کند.

تالیف: هانیه حقیقی

No tags for this post.