تاثیر بسیار سریع داروهای ضدافسردگی بر مغز
سیناپرس: آمارها حاکی از آن است که از هر ده فرد بزرگسال، یک نفر نوعی از داروهای ضدافسردگی مصرف می کند. در حال حاضر، برای افراد 12 ساله و بزرگتر داروهای ضدافسردگی تجویز می شود.
نوعی از داروهای ضدافسردگی که «مهار کننده های انتخابی بازجذب سروتنین» یا SSRI ها نام دارند، پرمصرف ترین داروهای ضدافسردگی در دنیا محسوب می شوند. این دسته دارویی با عناوین تجاری همچون «پروزاک»، «زولوفت» و «لگزاپرو» در بازار یافت می شود. این داروها سبب تغییراتی در اتصالات عصبی موجود در مغز شده و تولید نوعی انتقال دهنده عصبی به نام سروتنین را افزایش می دهند. سروتنین سبب حفظ تعادل در خلق و خو و در نتیجه کاهش افسردگی می شود.
با این حال هنوز بسیاری از جنبه های مرتبط با تاثیر این داروها بر اتصالات عصبی مغز شناسایی نشده است.
به همین دلیل گروهی از دانشمندان به بررسی زمان تاثیر این داروها بر مغز افراد پرداختند. در این آزمایش 22 فرد سالم حضور داشتند. هر یک از این افراد به مدت 15 دقیقه در دستگاه ام.آر.ای قرار گرفتند تا میزان اکسیژن در جریان خون مغز آنها ارزیابی شود. سپس به این افراد یک دوز از نوعی داروی ضدافسردگی SSRI با نام تجاری «لگزاپرو» داده شد و پس از چند ساعت دوباره مغز آنها مورد اسکن قرار گرفت.
مقایسه تصاویر گرفته شده قبل و پس از مصرف داروی ضدافسردگی نشان می داد که این دارو موجب کاهش میزان اتصالات معمول مغز سه ساعت پس از مصرف آن شده بود. افزون بر این، فعالیت در بخش های خاصی از مغز یعنی مخچه (که مسئول کنترل حرکات عادی بدن است) و تالاموس (که در ادراک حسی و عملکرد حرکتی نقش دارد) به طور چشمگیری افزایش یافته بود.
دانشمندان که انتظار نداشتند داروی ضدافسردگی این قدر سریع بر ساختار مغز تاثیر بگذارد از مشاهده این مساله شگفت زده شدند.
این مطالعه نشان داد که داروهای ضدافسردگی SSRI بلافاصله موجب ایجاد تغییراتی در مغز می شوند و مصرف طولانی مدت آنها می تواند به ایجاد دگرگونی هایی ساختاری در اتصالات عصبی مغز بیانجامد.
این تیم پژوهشی در گام بعدی قصد بررسی بیشتر ساختارهای مغزی افرادی که داروهای افسردگی برای آنها جواب می دهد و افرادی که این داروها برای آنها کارساز نیست بپردازند. همچنین بررسی اثرات حاد، نیمه حاد و نیز مزمن این داروها بر سلامت افراد نیز از جمله برنامه های آینده این تیم پژوهشی است.
مشروح این پژوهش در نشریه Current Biology منتشر شده است.
No tags for this post.
