اسپند با نام علمی (Peganum harmala L) و با نام های حَرمَل( حُرمَل)، سداب وحشی، سداب مزروع ، فیجن، سپند شناخته می شود.
دانه، برگ و ریشه این گیاه مورد استفاده است. البته دانه این گیاه بیشتر از برگ و ریشه مورد استفاده قرار می گیرد.
اثرات دارویی و طرز استعمال
1.اثر خواب آور : از دانه های گیاه اسپند که به شکل خوراکی مصرف می شود می توان به عنوان داروی خواب آور استفاده کرد.
2 .ضد کرم : دانه های اسپند را برای از بین بردن کرم های انگلی روده مستقیما می توان خورد .
3 .ضد عفونی کننده : از قدیم الایام به طور سنتی از دود دانه های اسپند برای درمان ماندن از بلایای طبیعی استفاده می شده است ولی بعدا مشخص شد که این دوده از بین برنده میکروب های بیماری زا است.
اسپند از دیدگاه حکمای طب سنتی ایران
ضد انگل و خواب آور ، مدر حیض(خون عادت ماهانه) ، لطیف و جالی سینه و شش از رطوبت لزج است و سستی کمر که از شهوت رانی زیاد باشد را درمان می کند. همچنین اسپند از احتلام (انزال منی) شبانه جلوگیری می کند و مخدر است. اسپند به عنوان تب بر و برای درد معده تجویز می‌شود، انواع کرم نواری روده را از بین می‌برد، بادهای روده را تحلیل می برد، ترشح شیر را افزایش می دهد، مدر، مسهل سودا و بلغم غلیظ است. اسپند بدن را گرم می کند و برای استسفا و یرقان مفید است. آشامیدن آن جهت درمان صرع و فالج و جنون و سینان و سایر امراض بارد دماغی مفید است.
سایر موارد استفاده از اسنفد در طب سنتی
1 .اگر کسی که مبتلا به سیاتیک است پانزده شب، هر شب 5 تا 7 گرم از آن را بکوبد و بخورد سیاتیک را شفا می دهد.
2 .اسفند را با تخم کتان مساوی بکوبید و با عسل مخلوط کنید و هر بار کمی بخورید برای تنگی نفس بسیار مفید است.
3 .هر روز به قدر یک قاشق چایخوری از آن را بخیسانید بعد از آب درآورده بخورید. خون را تصفیه می کند، لینت می دهد.
4 .هر روز صبح ناشتا یک قاشق چایخوری آن را با مقداری خاکشیر مخلوط کرده و در دهان بریزید و بدون اینکه دندان روی آن گذاشته شود بخورید، سلس البون (بی اختیاری ادرار) را درمان می کند.
5 .45گرم از آن را با 15 کیلوگرم آب انگور بجوشانید آنقدر که 4/3 آب تبخیر شود و 4/1 باقی بماند و تا یک ماه هر روز یک فنجان از آن را بخورید، برای رفع سردرد مزمن و صرع بسیار مفید است و اگر زنی که یک بار حامله شده و دیگر حامله نمی شود سه روز متوالی از آن بخورد مجددا حامله می‌شود.
6 .بخور آن برای تسکین درد دندان نافع است؛ هر شب موقع خواب یک قاشق چایخوری از آن را در دهان بریزید و بدون آن که دندان روی آن گذاشته شود با آب گرم به مدتت یک هفته میل کنید.
تذکر: برای گرم مزاجان مضر است و سردرد و حتی (استفراغ) و دل بهم خوردگی ایجاد می کند و مصلح آن رب میوه های ترش، سکنجبین و سایر ترشی ها هستند. مقدار خوراک اسفند از 10 – 5 گرم بوده و جانشین (بدل) آن از نظر خواص تخم سداب است.
منبع: پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی
No tags for this post.