آسم از جمله شایع ترین و جدی ترین بیماری هایی به شمار می‌رود که سلامت زنان باردارو جنین را تحت تاثیر قرار می دهد. در حالی که کنترل مناسب آسم می تواند خطر عوارض جانبی ناشی از بارداری مانند پره اکلامپسی (فشار خون بالا و خطرناک در طول بارداری)، بارداری پیش از موعد و همچنین کمبود وزن نوزاد را کاهش دهد.
شیوع بالای بیماری آسم در دنیا و همچنین افزایش روز افزون این بیماری و عوامل خطر آن باعث شده تا GINA (اعتلاف جهانی علیه بیماری آسم) نخستین سه شنبه ماه «می» را به منظور افزایش دانش عمومی درخصوص بیماری آسم و عوامل خطر آن به عنوان روز جهانی آسم نامگذاری کند.
روز جهانی آسم بهانه ای شد تا گفتگویی با دکتر سهیلا انصاری پور، جراح و متخصص زنان، زایمان و فلوشیپ ناباروری انجام دهیم که در ادامه آن را می خوانید.
دکتر انصاری پور درباره این بیماری به سیناپرس گفت: آسم بیماری التهابی مزمن و غیر واگیر ریه است که میزان شیوع آن در بزرگسالان 10 و در زنان باردار 7 تا 8 درصد است.
این عضو هیات علمی پژوهشگاه ابن سینا افزود: عوامل ارثی، ژنتیکی در پیدایش آسم نقش تعیین کننده ای دارند و عوامل محیطی و آلرژیکی مانند عفونت ریه، آنفلوآنزا، دود سیگار، آلاینده های محیطی و ورزش در هوای سرد نیز در ایجاد آسم دخیل هستند.
وی خس خس خفیف سینه، تنگی نفس، التهاب شدید راه های هوایی، کاهش جریان هوا و کم شدن اکسیژن خون را از مهمترین علایم بالینی آسم عنوان کرد و گفت: معمولا تغییرات راه های هوایی برگشت پذیر هستند و افراد غیر باردار و سالم به راحتی می توانند این علایم را تحمل کنند اما ممکن است حتی مراحل اولیه آسم برای زنان باردار( به دلیل کمتر بودن ظرفیت ریه ها) و جنین خطرناک باشد بنابراین زنان حامله آسیب پذیری بیشتری برای کاهش اکسیژن رسانی به ریه ها و خون دارند.
وی یادآور شد: بیماری آسم در حین حاملگی تقریبا در یک سوم موارد بهتر می شود. یک سوم موارد نیز بدون تغییر باقی می ماند. یک سوم موارد هم شدید می شود؛ تشدید آسم در مواردی که بیماری شدیدتر بوده( زمانی که خانم باردار پیش از حاملگی نیز مبتلا به بیماری آسم باشد) شایع تر است. به گزارش سیناپرس، طی مطالعه ای نشان داده شده در موارد خفیف، 13 درصد زنان دچار تشدید آسم می شوند. در حالی که اگر بیماری شدید باشد 52 درصد زنان طی حاملگی دچار تشدید آسم می شوند.
انصاری پور اظهارداشت: در برخی از زنان، احتمال آسم در جریان حاملگی و وضع حمل وجود دارد. البته میزان شیوع آن بسیار متفاوت است. طی مطالعات مختلف 1 تا 20 درصد تشدید آسم در حین وضع حمل وجود دارد. طی مطالعه ای دیگر، احتمال تشدید آسم در سزارین در مقابل زایمان طبیعی یا واژینال 18 برابر گزارش شده است.
این جراح و متخصص زنان، زایمان و فلوشیپ ناباروری به پیامدهای حاملگی اشاره کرد وبه سیناپرس گفت: پیامدهای حاملگی در سال های اخیر با توجه به معرفی تست های تعیین شدت بیماری و داروهای جدید تر آسم بسیار بهتر شده است. طی مطالعه ای نشان داده شده که اگر بیماری شدیدی وجود نداشته باشد، پیامد حاملگی عموما عالی خواهد بود.
به گفته این عضو هیات علمی پژوهشگاه ابن سینا، پیامدهای مادر و جنین بسیار متفاوت است؛ طی مطالعه ای با بررسی 30 هزار زن باردار، حدود 11 درصد احتمال افزایش فشار خون بارداری، 11 درصد کاهش رشد جنین و 13 درصد ایجاد زایمان زود رس گزارش شده است.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار سیناپرس که داروهای کورتونی استنشاقی چه تاثیری می توانند بر روند حاملگی داشته باشند؟ گفت: مطالعات مختلف نشان داده اند که مقادیر کم تا متوسط این داروها با خطرات جنینی همراه نیست.
وی تصریح کرد: به طور کلی نتایج مطالعات نشان داده که افزایش قابل توجه عوارض با شدت بیماری و کنترل ضعیف بیماری یا هر دوی این عوامل در ارتباط است، در صورتی که کنترل آسم به طور معمول انجام شود، پیامدهای جنینی و نوزادی عموما خوب خواهند بود.
انصاری پور با اشاره به شدت آسم در رشد جنین اظهارداشت: با افزایش شدت آسم بروز محدودیت رشد جنین هم افزایش پیدا می کند زیرا جنین در مقابل کاهش اکسیژن رسانی خون مادر حساس تر است و بر اثر کاهش اکسیژن رسانی، جریان بند ناف کاهش می یابد و مقاومت عروق جنینی افزایش و برون ده قلب کاهش پیدا می کند؛ در واقع به نوعی نتایج حاصل از پایش جنین، شاخصی از وضعیت مادر است یعنی اگر جنین با مشکلات کاهش رشد مواجه است، قطعا مادر هم با شدت بیشتری این بیماری را دارد.
وی ادامه داد: آثار نامطلوب دارویی کنترل آسم، یکی از نگرانی های عمده ای محسوب می شود که در دوران حاملگی مطرح است. خوشبختانه داده های قابل ملاحظه ای در این زمینه انجام شده و شواهد نشان می دهد داروهای پر مصرف ضد آسمی مخاطره آمیز نیستند. بلکه مساله نگران کننده کاستن یا قطع داروها به دلیل ملاحظاتی است که بیماران برای خود در نظر می گیرند.
وی خاطرنشان کرد: نه در دوران حاملگی و نه در دوران شیردهی مصرف داروهای آسم ممنوعیتی ندارد بلکه برعکس باید مصرف این داروها طبق روال گذشته ادامه پیدا کند.
این جراح و متخصص زنان، زایمان و فلوشیپ ناباروری بیان کرد: در مجموع دستورالعمل درمانی آسم( به خصوص آسم مزمن) شامل چهار مورد است. نخست، آموزش بیمار و درمان عمومی آسم (برای مثال آثار آسم در حاملگی)، دوم، شناخت و کنترل عوامل تسریع کننده محیطی (پرهیز یا کنترل عفونت های ویروسی به خصوص سرماخوردگی یا آلودگی هوا) و سوم، پایش مرتب وضعیت جنین و تست های ریوی رایجی است که اغلب به بیماران آموزش داده می شود که چگونه ظرفیت های ریوی شان را اندازه گیری کنند. چهارم، درمان های دارویی به خصوص پذیرش درمان از طرف بیمار است که باید به طور دوره ای کنترل شود.
وی درباره نقش تغذیه در بروز آسم اشاره کرد و در این خصوص به سیناپرس گفت: تغذیه به عنوان محرکی بیرونی،در بعضی از بیماران عاملی در ایجاد بیماری است از اینرو مبتلایان به بیماری آسم باید نسبت به مصرف برخی از مواد غذایی که حساسیت دارند، پرهیز کنند.
گزارش: فرزانه صدقی
No tags for this post.