خانواده محیطی است که از افرادی در نقش های پدر، مادر و برادر و خواهر تشکیل شده است و هر فردی از بدو تولد خود با آنها ارتباط دارد. پرواضح است که این ارتباط، نحوه آن و فضای مسلط بر محیط خانواده در شکل گیری شخصیت اصلی فرد نقش بسزایی دارد.
اکثر روانشناسان و متخصصان علم رفتارشناسی بر این مهم تاکید دارند که خانواده ضمن داشتن تمامی آثار مثبت، می تواند آثار منفی نیز داشته باشد. به گونه ای که گاه خود منشا بسیاری از بزهکاری ها و انحرافات قلمداد می شود.
در ریشه یابی دقیق بیشتر انحرافات، بزهکاری ها، اختلالات رفتاری و اجتماعی و خود کشی ها به نظام خانواده می رسیم. با بررسی دقیق این موضوع می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که از آنجاکه، پدر و مادر اولین کسانی هستند که کودک آنها را الگوی خود قرار داده و به دنبال تقلید و همانندسازی از آنهاست، چنانچه این افراد الگوی مناسبی برای کودک نباشند قطعا با دست خود فرزندشان را در مسیر نادرستی قرار خواهند داد.
بنابراین، خانواده هم می تواند محل عبادت، کار و تعلیم و تربیت باشد و هم محلی برای آغاز بزهکاری کودکان و نوجوانان، و افتادن آنها در ورطه فساد و تباهی است. از این رو، آشفتگی در ساختار خانواده، ضعف نظارت والدین و اختلال در نقش کنترلی خانواده می تواند از عوامل مهم شکل گیری بزهکاری و فساد اخلاقی در فرد باشد.
بنابراین، با توجه به اهمیت مباحث یاد شدن باید به این مهم توجه داشت که عوامل مختلف موجود در خانواده هر یک به روش و به مقدار متفاوتی بر فرآیند تحول فرزندان به عنوان محصول خانواده اثرگذار خواهند بود.
به گونه ای که نحوه شکل گیری عزت نفس، خودپنداره، اکتساب هویت و در معنای عام تر کیفیت انطباق فرد با اجتماع به عنوان شاخص های سازگاری همگی متأثر از چگونگی تعامل عوامل حمایتی، خانوادگی، رویارویی مؤثر و پدیده های تحولی است.
از این رو، خانواده ها می توانند با ایجاد محیط تربیتی مساعد و مناسب رفتار، افکار و ویژگی های شخصیتی فرزندان خود را شکل داده و با تامین درست و به موقع نیازهای فرزندان خود و تکریم شخصیتشان، آنها را از خطر حضور در محیط‌های فاسد در امان نگاه دارند.
متخصصان و آسیب شناسان اجتماعی توصیه می کنند تا والدین با مسوولیت دادن به فرزندان و دعوت آنها به رعایت ارزش‌های اخلاقی، پرورش ایمان و نیروی عقلانی و همچنین توجه به نقش و جایگاه تشویق و تنبیه مناسب، محیط خانواده را برای سعادت فرزندان و دور نگه داشتن آنها از مسیر انحراف و فساد مهیا کنند.
به گزارش سیناپرس، از آنجا که توجه به این عوامل به عنوان زمینه ساز بزهکاری و نیز آموزش مدیریتی والدین به عنوان یکی از راه های مقابله با بزهکاری نوجوانان می تواند بسیار راهگشا باشد، منا هدایتی دلربا، دانشجوی کارشناسی حقوق دانشگاه پیام نور همدان با راهنمایی مصطفی باقری، مدرس دانشگاه پیام نور همدان در مقاله ای تحت عنوان «نقش خانواده در بزهکاری کودکان و نوجوانان» این موضوع را مورد بررسی قرار داده اند.
تالیف: هانیه حقیقی
No tags for this post.