روز پلوتو
پلوتون(درزبان فرانسوی ) یا پلوتو(زبان انگلیسی) سیاره کوتوله کمربند کویپر در سامانه خورشیدی است که در هنگام کشف آن در سال ۱۹۳۰ تا ۲۴ اوت ۲۰۰۶ نهمین سیاره سامانه خورشیدی به حساب آمده بود؛ اما اکنون بنا بر تعریف نوین انجمن بینالمللی اخترشناسی از سیاره،«پلوتون» یک سیاره کوتوله و همچنین به عنوان نخستین نمونه از رده جدید جرم فرانپتونی است.
گرچه برخی از ستارهشناسان با قراردادن پلوتو در ردهٔ سیارههای کوتوله مخالفند و همچنان آن را یک سیاره معمول میدانند.«پلوتو» گویش زبان انگلیسی است و در زبان فرانسه به آن «پلوتون» میگویند. پلوتون در افسانههای روم باستان نام خدای زیرزمینی بوده و انگیزه این نامگذاری فاصلهٔ بسیار دور این جرم آسمانی از خورشید بودهاست. پلوتو بزرگترین جسم فضایی در سامانه خورشیدی است که تا پیش از گذر کاوشگر فضایی نیوهورایزنز (افقهای نو) از کنار آن در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵، ۱۱:۴۹ (UTC)، هیچیک از ماموریتهای فضایی از سوی زمین به آن نرسیده بودند. پلوتون ساختاری از سنگ و یخ دارد و کرهای کوچکاست که یک سوم ماه جرم آن است. قطر پلوتو ۲۳۷۰ کیلومتر است و این سیارهٔ کوتوله میتواند گاهی از زمین تا فاصلهٔ ۷٫۵ میلیارد کیلومتری دور باشد.چهار لکه سیاه سطح پلوتو که به کمربند تیره دور استوای پلوتو متصل هستند و تقریباً به یک اندازه و به یک فاصله هستند توجه دانشمندان را به خود جلب کردهاند.
مدار پلوتو برخلاف مدار زمین و هفت سیاره دیگر یک مدار نزدیک به دایره نیست بلکه این مدار یک مدار بیضی بسیار کشیده با خروج از مرکز بسیار محسوسی است و گردش مداری آن نزدیک به ۲۴۸ سال زمینی طول میکشد. کشیدگی مدار پلوتو بسیار زیاد و غیرعادیاست بهطوری که مدار آن با مدار نپتون، آخرین سیاره سامانهٔ خورشیدی در دو نقطه برخورد دارد. فاصلهٔ پلوتو از خورشید در اوج مداری خود ۴۹ واحد نجومی است یعنی حدود ۵۰ برابر بیشتر از فاصله زمین از خورشیداست. پلوتو در خود تنها ۲۹ واحد نجومی از خورشید فاصله دارد. مدار پلوتو با دائرةالبروج بیش از ۱۷ درجه زاویهٔ انحراف دارد و در نتیجهٔ همین انحراف است که این سیارهٔ کوتوله نیمی از مسیر مداری خود را در بالای صفحهٔ گردش زمین به دور خورشید و نیمی دیگر را در پایین این صفحه میپیماید.
یک سال پلوتونی به اندازه ۲۴۸ سال زمینی طول میکشد و پلوتو که در اوج مداری خود بعد از نپتون قرار دارد، در ۲۰ سال از این ۲۴۸ سال را از مدار نپتون گذشته و به فاصلهٔ کمتری از خورشید نسبت به نپتون قرار میگیرد. آخرین باری که این روی داد پیش آمده ۲۱ ژانویه سال ۱۹۷۹ میلادی بوده که پلوتو مدار نپتون را قطع و وارد منطقه داخلی هشتمین سیاره سامانه خورشیدی شده و تا یازدهم فوریه ۱۹۹۹ که مجدداً مدار نپتون را به قصد خارج قطع کرده در فاصلهای نزدیکتر از نپتون به خورشید قرار داشته است. زمان تجربهٔ دوبارهٔ این رویداد سپتامبر سال ۲۲۲۶ میلادی خواهد بود.
با توجه به چگونگی گردش مداری پلوتون و زاویه انحراف این مدار، امکان برخورد این سیاره کوتوله با نپتون در هنگام گذشتن از نقطه مداری مشترک میان این دو، مورد بررسی قرار گرفته و نتیجهگیریها نشان میدهند که زاویه میل و تناسب مداری ۳:۲ که بین این دو جرم آسمانی وجود دارد برخورد آنها را در وضعیت کنونی ناممکن میسازد.
No tags for this post.