ورزش همگانی، رمز ارتقای سلامت زنان

در واقع اگر کارهای منزل به درستی انجام شود، حتی می توان به عنوان یک ورزش روی خانه داری، حساب باز کرد و نتیجه مثبت آن را روی بدن، احساس کرد. هر چند که انجام ورزش های همگانی نیز به بانوان بسیار توصیه می شود.

چالش بزرگی که اخیرا در حوزه تربیت بدنی مورد بحث قرار می گیرد، تعریف درست «ورزش همگانی» است. طی تحقیقات گسترده ای که در این زمینه داشته ام، به یک تعریف عملیاتی رسیده ام؛ به گونه ای که می توانیم بگوییم انجام فعالیت های جسمانی با هدف بهبود شاخص های جسمانی و روانی، بدون محدودیت جسمی، سنی و مالی را «ورزش همگانی» می گوییم.

 به دنبال این تعریف، فعالیت های جسمانی به مجموعه اقدامات متعددی اطلاق می شود که فرد می تواند انجام دهد. این فعالیت ها به انواع گوناگون تقسیم بندی می شود که از قرار زیر است:

بازی (Play) یکی از انواع فعالیت های جسمانی است که به طور غریزی در انسان وجود دارد. مثل بالا رفتن از درخت یا سر خوردن. در این نوع فعالیت بدنی، هیچ رقابتی در کار نیست.

نوع دیگر فعالیت های جسمانی، بازی (game) است که در آن رقابت معنا پیدا می کند و برد و باخت وجود دارد، اما از هیچ قوانین و استاندارد جهانی تبعیت نمی کند، مثل انجام برخی از بازی ها با توپ یا منچ و مار و پله.

فعالیت ورزش (Sport)، فعالیت بدنی دیگری است که می توان از آن یاد کرد. در این فعالیت، برد و باخت و رقابت وجود دارد و از طرف دیگر، از قوانین و استانداردهای جهانی نیز تبعیت می کند. مثل والیبال یا ورزش های دیگر.

مورد بعدی، فعالیت های بدنی هستند که به هر فعالیتی اطلاق می شود که با حرکت توام باشد.

تمرین (Excersis) فعالیت بدنی بعدی است. تمرین به مجموعه فعالیت هایی گفته می شود که فرد انجام می دهد تا یک مهارت را کسب کند. مثل انجام تمرین برای کسب مهارت شوت کردن.

مورد آخر نیز آمادگی جسمانی نام دارد که  در آن علاوه بر کسب مهارت بدنسازی، فرد به بهبود پنج شاخص مهم در بدن خود می پردازد. این پنج شاخص عبارتند از ترکیب بدنی، استقامت قلبی ـ ریوی، قدرت عضلانی، استقامت عضلانی و انعطاف پذیری.

منظور از استقامت قلبی ـ ریوی، عدم گرفتگی قلب به هنگام دویدن یا هر فعالیت دیگر است. قدرت عضلانی به افزایش هوشیاری عضلاتی می پردازد که بر استخوان ها سوار هستند، مثل اصلاح گودی کمر.

بسیار اتفاق می افتد که عضلات بر اثر انجام یک فعالیت خاص مثل بالا رفتن از پله ها، زود خسته می شوند که در این حالت انجام آمادگی جسمانی به منظور افزایش استقامت عضلانی به حل این مشکل می پردازد. از طرف دیگر شاخص انعطاف پذیری نیز باعث می شود که با تزریق انعطاف کافی بین مفاصل، از اسپاسم و گرفتگی عضلات جلوگیری شود.

حال به سراغ فعالیت های منزل می رویم. متاسفانه امروزه به دلیل ماشینی شدن اغلب فعالیت ها و وجود ابزارهایی مثل ماشین لباس شویی، ماشین ظرف شویی، آسانسور و ابزارهای اینچنینی، میزان فعالیت ها به حداقل خود رسیده و همین باعث بروز چاقی بین 25 میلیون نفر از جمعیت کشور شده است.

در این بین، به خانم های خانه دار توصیه می شود ابتدا به انجام علمی «فعالیت بدنی» بپردازند. مثل عدم استفاده از آسانسور، البته به این شرط که با بار زیاد از پله ها بالا و پایین نروند یا موقع شستن ظرف ها، پاهای خود را هر از چند گاهی خم و راست کنند تا بتوانند زندگی باکیفیت تری را برای خود بسازند.

اگر دقت کنیم، می بینیم که عمده بیماری هایی که افراد با آن دست به گریبانند، بیماری های قلبی ـ ریوی، قند و مشکلات مفصلی است که ریشه اغلب اینها به دلیل فقر حرکتی به وجود می آیند. بنابراین اولین قدم برای مبارزه با این مشکل، انجام همین «فعالیت بدنی» است.

دومین توصیه ای که به خانم های خانه دار می شود، انجام علمی «آمادگی جسمانی» است. برای رسیدن به سلامت قلب و عروق، نیاز است تا عضلات مختلف را طی فعالیت های مشخص، تحت فشار تعیین شده و در بازه زمانی معین درگیر شود. البته در این مورد توصیه می شود که از حضور یک مشاور تربیت بدنی استفاده شود.

امروزه یکی از نیازهای اصلی خانم های خانه دار، افزایش سواد بدنی است. به این صورت که باید بدن خود را بیشتر بشناسند و با نیازهای بدن خود بیشتر آشنا شوند. از طرف دیگر فرصت های محیطی خود را نیز کشف کنند و از دانش افرادی که در حوزه تربیت بدنی، مطالعات علمی داشته اند نیز بهره ببرند.

 

دکتر حمید قاسمی/ دانشیار تربیت بدنی دانشگاه و مدیر شبکه رادیو ورزش

No tags for this post.