آغاز جهش اجتماعی با حضور جعبه جادوئی

گویا قبل از سال ۱۳۳۷ هم برای راه‌اندازی تلویزیون تلاش‌هایی صورت گرفته بود که البته هیچ یک نتیجه ای نداشتند و سرانجام، «حبیب‌الله ثابت پاسال»، از معتمدین دربار و بازرگانی بود که توانست تاسیس تلویزیون در ایران را به نام خود ثبت کند.

در تاریخ یازدهم مهرماه 1337 تلویزیون ایران، پخش برنامه ‏های خود را به صورت کاملا خصوصی آغاز کرد. رادیو و تلویزیون ملی ایران عنوانی بود که پیش از انقلاب اسلامی ایران به سازمان کنونی صدا و سیما گفته می‌شد.

در اواخر سال 1342، تلویزیون ایران از ساختار یک شرکت خصوصی به شرکت سهامی تلویزیون ایران تغییر شکل داد تا این که تلویزیون ملی ایران با امکانات یک استودیو، سه دوربین و دو دستگاه ضبط مغناطیسی در آبان ماه 1345ش، به صورت تلویزیون دولتی و به طور آزمایشی آغاز به کار کرد.

با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران به صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تغییر نام داده و با گذشت زمان، فعالیت‏های این سازمان به صورت افزایش فرستنده و شبکه‏ های رادیویی و تلویزیونی در تهران و شهرستان‏ها گسترش پیدا کرد.

در ابتدای کار تلویزیون در ایران مانند امروز همه افراد در شهرهای و روستاهای بزرگ و کوچک توانایی استفاده از آن را نداشته و تنها یک قشر مخصوص، ابتدا اشراف و سپس سرمایه داران، توانایی خرید و تماشای تلویزیون را داشتند و این جعبه جادویی کالایی لوکس و تشریفاتی قلمداد می شد.

البته در ابتدای کار تلویزیون در ایران مانند امروز همه افراد در شهرهای و روستاهای بزرگ و کوچک توانایی استفاده از آن را نداشته و تنها یک قشر مخصوص، ابتدا اشراف و سپس سرمایه داران، توانایی خرید و تماشای تلویزیون را داشتند و این جعبه جادویی کالایی لوکس و تشریفاتی قلمداد می شد. اما هم اکنون تلویزیون یک کالای عمومی است و در تمامی خانه های ایرانیان وجود دارد.

دکتر علی اصغر کیا، استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی در گفت و گو با خبرنگار سیناپرس در رابطه با میزان اهمیت حضور تلویزیون در ایران و نقش آن گفت: در این باره صحبت های زیادی شده و بحث فراوان است. اما بهتر است به جای صحبت های کلیشه ای، به بخش هایی از یادداشت روزنامه اطلاعات که دو روز بعد از افتتاح فرستنده تلویزیون، این اتفاق را یک جهش اجتماعی در ایران خواند، اشاره شود تا اهمیت ورود تلویزیون به ایران را در آن زمان درک کنیم.

بر این اساس، در این یادداشت آمده است: «… صرفنظر از اختراعات وحشت انگیز جنگی، هنوز تلویزیون آخرین و جدید ترین اختراعی است که علم و تمدن انسانی به آن دست یافته… تلویزیون تنها وسیله تفریح و تفنن نیست بلکه در درجه اول از حساس ترین وسایل ارتباطی بوده و در تمام کشورهایی که از آن بهره مندند مورد استفاده آموزشی و هنری قرار می گیرد. با کثرت گرفتاری هایی که در زندگی جدید برای انسان ها به وجود آمده است زمان آنقدر کوتاه به نظر می رسد که می توان گفت دیگر ظرفیت در بر گرفتن تمام کارها را ندارد و باید بسیاری از کارها را در ضمن کار دیگر انجام داد. کارگری که ضمن کار در کارخانه فیلم تماشا می کند و یا سخنان یک شخصیت علمی و اجتماعی را که در اتاق خود سخن می گوید می شنود و خود او را هم می بیند، چندین کار را در آن واحد انجام می دهد، زن خانه داری که ضمن پرستاری کودک و انجام کارهای خانه خود از حضور در یک جلسه سخنرانی و یا مصاحبه مطبوعاتی محروم نمی شود از وقت خود چندین استفاده به عمل می آورد که اکنون با داشتن تلویزیون این قبیل استفاده ها برای مردم کشور ما نیز میسر و ممکن می شود…"

اولین‌های تلویزیون ایران چه کسانی بودند؟

منوچهر نوذری اولین کسی بود که بر صفحه تلویزیون ظاهر شد. از اولین مجریان تلویزیون می توان به جواد بنایی، هوشنگ محمودی و عزت‌الله متوجه نیز اشاره کرد.

اولین مدیر عامل تلویزیون، رضا قطبی بود که مدیریت تلویزیون را با دو شبکه برعهده داشت. شبکه یک سراسری بود و شبکه دو فقط مناطق تهران و اطراف را تحت پوشش قرار می‌داد که هر دو شبکه در ساختمان الوند مستقر بودند و محل پخش برنامه‌ها در ساختمان جام جم، در خیابان پهلوی (ولیعصر فعلی) بود.

اولین مرکز شهرستانی تلویزیون ملی ایران در ارومیه راه‌اندازی شد.

درسال ۱۳۵۰، ساختمان تولید به عنوان اولین ساختمان رادیو و تلویزیون ملی در اراضی چند هکتاری جام‌جم ساخته‌ شد.

پس از انقلاب و در سال ۱۳۵۸، صادق قطب‌زاده اولین رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران شد.

No tags for this post.