ایرانیان در مقابل علم انساب پیشتاز بوده اند
دکتر علی‌اکبر ولایتی در دومین همایش بین‌المللی و چهارمین همایش ملی ژنتیک کشور با اشاره به جایگاه ایران در حوزه علم ژنتیک اظهار کرد: اسناد تاریخی از جمله کشف سفالینه‌های رسی در منطقه ایلام در 5 هزار سال قبل تردیدی را بر جای نمی‌گذارد که ایرانیان در مقابل علم انساب(علم نسبت شناسی) یا بررسی صفات و نحوه توارث آن پیشتاز بوده است.
وی با تاکید بر این که ایرانیان در اهلی کردن یا اصلاح ژنتیک گیاهان و دام تبحر داشته‌اند، ادامه داد: ایران مهد تنوع ژنتیک است به گونه‌ای که گفته می‌شود تنوع گونه‌های گیاهی ایران که بیش از 7 هزار و 500 گونه آن تاکنون شناسایی شده‌اند در ایران وجود دارد که از تنوع فوق‌العاده برخوردار است و به 7 ذخایر توارثی نام‌گذاری شده‌اند.
ولایتی با تاکید بر این که ایران زادگاه و مرکز پیدایش بسیاری از گونه‌های مهم در حوزه‌های کشاورزی و غذا است، خاطرنشان کرد: این تنوع ژنتیک یکی از منابع اصلی پایه تولید و به عنوان منشاء تامین غذا، دارو و مواد مهم صنعتی و نساجی شناخته می‌شود. از این رو حفاظت و بهره‌برداری از این منابع یک تکلیف ملی است زیرا این منابع جزء منابع بین نسلی محسوب می‌شوند و به فرزندان و نوادگان نسل‌های بعدی نیز تعلق دارد.
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان این که دو رویکرد اساسی در برخورد با منابع ژنتیکی مشاهده می‌شود، گفت: رویکردهای حفاظتی و بهره‌برداری، از جمله این رویکردها است و تاکید می‌کنم که تلفیقی از این دو رویکرد موجب بهبود بهره‌برداری از منابع ژنتیکی خواهد شد. چرا که حراست از منابع ژنتیکی همراه با ممانعت از دسترسی دانشمندان به این منابع می‌شود.
ولایتی اضافه کرد: اگر چه علم ژنتیک چه در ایران باستان و چه در غرب با حوزه کشاورزی و اصلاح نباتات و نژاد دام شروع شد ولی رشد و توسعه این علم در سالهای اخیر در حوزه پزشکی و انسانی شانه به شانه حوزه کشاورزی پیش می‌رود.
به گفته وی با کشف ساختمان سه بعدی مولکول DNA در اواسط قرن گذشته علم ژنتیک وارد مرحله مدرن و با توانایی بشر برای ایجاد تغییر در این مولکول حیاتی که امروزه از آن به عنوان مهندسی علم ژنتیک یاد می‌شود، این علم وارد مرحله جدیدی شد و شتاب فزاینده‌ای به خود گرفت و تحولاتی را ایجاد کرد که علاوه بر تامین امنیت غذایی برای جمعیت رو به رشد جهان امید به زندگی و طول عمر مفید را افزایش داده است.
مشاور عالی مقام معظم رهبری تولید غذای بیشتر از زمین کمتر و با بهره‌وری بیشتر از منابع آبی، کاهش مصرف سموم شیمیایی خطرناک، ایجاد صفات برتر و کیفیت بهتر غذا، کاهش گازهای گلخانه‌ای و افزایش نوع زیستی و تولید مولکول‌های مهم با ارزش پزشکی در گیاهان را از دستاوردهای علم ژنتیک ذکر کرد.
وی اضافه کرد: تهیه نقشه‌های دقیق ژنتیک و فراتر از آن ردیف یابی ژنوم و کاهش زمان و هزینه این کار با استفاده از روش‌های نوین تشخیص پزشکی سریع و قاطع، تشخیص بیماری‌ها پیش از تولد و کاهش آلام والدین، تولید واکسن‌ها و داروهای نوترکیب تنها بخشی از تحولات سرنوشت ساز و تحول برانگیز در حوزه ژنتیک و مهندسی ژنتیک بوده است.
ولایتی با تاکید بر این که بر اساس آخرین آمارها گردش مالی محصولات نوترکیب سالانه بیش از 400 میلیارد دلار تخمین زده شده است، تاکید کرد: این در حالی است که ایران هنوز نتوانسته است سهم مهمی از این بازار را به خود اختصاص دهد.
وی با اشاره به اهمیت دستیابی به فناوری‌های نو و بیوتکنولوژی از اسناد بالادستی کشور اظهار کرد: امروز جهان غرب درصدد ممانعت همه جانبه از پیشرفت علمی است. اگر امروز غربی‌ها در زمینه فناوری هسته‌یی موفق شوند و بدون انجام تعهدات خود جلوی پیشرفت در فناوری هسته‌یی را بگیرند، به سراغ زیست فناوری و علم ژنتیک خواهند آمد و تلاش خواهند کرد جلوی پیشرفت کشور را در این زمینه بگیرند.
دکتر ولایتی تولید بُزهای تغییر شکل یافته‌ی ژنتیک و پیشرفت‌های سلول‌ها بنیادی را از جمله دستاوردهای درخشان کشور در این حوزه نام برد و گفت: تردیدی نیست که پیشرفت علم ژنتیک باز هم ادامه خواهد یافت و تحولات دیگری را رقم خواهد زد.
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک خاطرنشان کرد: موضوعات امروز بشر در حوزه ژنتیک، مهندسی ژنوم، زیست شناسی مصنوعی برای درمان بیماری‌های صعب‌العلاج و اصلاح نباتات برای تامین امنیت غذایی و حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار است.
وی در پایان اضافه کرد: تسلط دانشمندان در مطالعه فرآیندهای درون سلولی و تغییرات در ساختار و یا بیان آنها و کشف تاثیر متقابل محیط و ژن‌ها، راه را برای پیشرفت‌های سریع در تحقیقات سرطان، تشخیص‌های زودهنگام مبتنی بر شاخص‌های ژنی و مدل‌سازی ژنوم موجودات به منظور طراحی داروهای هدفمند را در مسیر توسعه و پیشرفت قرار داده است.
No tags for this post.
