هدف از مدیریت غیرسازه ای،معقول کردن تقاضای آب است

دکتر هدایت فهمی در گفت و گو با خبرنگار سیناپرس با اشاره به جنبه های مختلف مدیریت غیرسازه ای منابع آب به عنوان سیاست تازه وزارت نیرو، گفت: مدیریت سخت افزاری منابع آب بیشتر شامل ایجاد سازه و تجهیزات و مباحث ساخت و ساز است و عمدتا هدف از این مدیریت آن است که ظرفیت هایی برای تامین و استحصال آب ایجاد کنیم. به عبارت دیگر این مدیریت بیشتر بر عرضه آب متمرکز است. در مدیریت غیرسازه ای، جهت گیری بیشتر به سوی مدیریت تقاضاست. در حقیقت مدیریت منابع آب دو جنبه دارد؛ یکی مدیریت عرضه و دیگری مدیریت تقاضا، یا به بیان دیگر می توان گفت مدیریت تامین و مصرف آب.

معاون دفتر برنامه ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو افزود: در مدیریت غیرسازه ای آب هدف ما این است که از کلیه روش ها و سیاست ها و ابزارهای ممکن برای کاهش مصرف غیرضروری آب بهره بگیریم، تقاضاها را کنترل و معقول کنیم و به این ترتیب در مصرف آب نوعی عقلانیت به وجود بیاوریم. مکانیزم های غیرسازه ای که در این راستا وجود دارد شامل سیاستگذاری، خط مشی ها و راهبردهای مشخصی است که اتخاذ می شود و در برگیرنده نهادسازی، قوانین، ضوابط و آیین نامه های اجرایی مناسب است. بسترسازی فرهنگی با انجام اقدامات تبلیغی، ترویجی، فرهنگسازی و ارتقای آگاهی عمومی از دیگر جنبه های این نوع مدیریت است. در کنار این، جنبه های اقتصادی شامل اصلاح تعرفه ها، قیمت تعدیل شده و واقعی آب از دیگر ارکان اساسی است که می بایست در همه بخش های مصرف حاکم شود و بر اساس ارزش افزوده ای که هر بخش به دست می آورد، قیمت آب تعیین گردد.

فهمی در ادامه خاطرنشان کرد: ممکن است در بعضی از بخش های مصرف مثل بخش کشاورزی به دلیل سیاست های حمایتی و اعمال یارانه ها نتوانیم همه پول را از بخش دریافت کنیم اما باید تلاش کنیم از ابزار اقتصادی به گونه ای استفاده کنیم که به قیمت تمام شده آب نزدیک شویم. در این صورت بخش ها برای اقتصادی شدن فعالیت خود به سمت افزایش بهره وری در مصرف آب روی خواهند آورد.

وی با تاکید بر لزوم تخصیص آب بر مبنای ارزشگذاری اقتصادی، تصریح کرد: در مدیریت غیرسازه ای باید ارزشگذاری اقتصادی آب در حوضه های مختلف صورت بگیرد و این ارزشگذاری در بحث تخصیص ها دیده شود. یعنی آب به بخش هایی داده شود که ارزش افزوده بیشتری دارند. البته خط قرمزهایی هم در این ارتباط وجود دارد از جمله اینکه مصرف شرب آحاد مردم به هر قیمتی می بایست تامین شود و این اولویت اول است. اما در مورد بخش صنعت به دلیل ارزش افزوده زیادی که ایجاد می کند حتما باید قیمت واقعی آب اخذ شود. در بخش کشاورزی هم اگر دولت یارانه ای پرداخت می کند باید این یارانه ها هدفمند باشد. یعنی قیمت آب را واقعی کند اما در قالب مسایل دیگر این یارانه ها به کشاورزان داده شود و بستر حمایتی لازم به وجود آید به نحوی که فعالیت کشاورزی با قیمت واقعی شده آب برای کشاورزان مقرون به صرفه باشد.

این استاد دانشگاه در پایان متذکر شد: در کنار این موارد، استفاده از تجهیزات و فناوری های کاهنده مصرف از جمله شیرآلات و فلش تانک های کم مصرف، سیستم های آبیاری تحت فشار و انتقال آب با لوله از مسایلی است که باید مورد توجه قرار بگیرد

No tags for this post.