20 درصد اختراعات صاحب حق مالکیت فکری می شوند

نوآوری، ایجاد تحول در دنیا و قابلیت تجاری سازی از جمله مهمترین و اساسی ترین اصولی است که یک مخترع در ثبت اختراعش باید به آن اهمیت دهد. اصولی که گاهی اوقات نا دیده انگاشته می شود.

خبرنگار سیناپرس برای پی بردن به چند و چون بیشتر این موضوع گفت و گویی با  دکتر انور شلماشی، مدير كل دفتر مالكيت فكری سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتي ايران و عضو هیات علمی پژوهشکده فناوری‌های شیمیایی انجام داد.

یک اختراع از تولید ایده تا ثبت اختراع باید چه مراحلی را سپری کند؟

ابتدا مخترع باید برای طی کردن روند ثبت اختراع و انجام مستند سازی، بهره مندی از حق تقدم ثبت اختراع و تحت پوشش قرار گرفتن حمایت های قانونی مدارک خود را به اداره ثبت اختراع ارسال کند. مخترع در این مرحله باید برای نوشتن اظهارنامه خود آشنایی کاملی با قانون ثبت اختراع داشته باشد. ادعای اظهار نامه آنقدر اهمیت دارد که قلب اختراع نام گرفته است. ثبت اظهار نامه و ارایه مدارک از طریق سامانه الکترونیک مرکز مالکیت فکری قوه قضاییه انجام می شود. پس از بررسی شکلی اظهار نامه ها از سوی کارشناسان مربوطه، این مدارک برای بررسی علمی و فنی به یکی از مراکز ذی صلاح وزارت علوم تحقیقات و فناوری فرستاده می شود؛ هم اکنون 17 مرجع مسوول( اداره مالکیت فکری) بررسی و ارزیابی علمی ثبت اختراع  مخترعان هستند. پس از آن، پرونده ها در این مراجع کد گذاری و ثبت می شوند. پس از درج آگهی در روزنامه رسمی و نداشتن هیچ گونه مشکل پس از انجام ارزیابی کارشناسان این مراجع، گواهینامه ثبت اختراع از سوی اداره ثبت صادر می شود.   

ارزیابی شما در اداره مالکیت فکری چگونه است؟  

ما برای انجام این ارزیابی از توان علمی 8 پژوهشکده و 4 مرکز پژوهشی و بیش از 120 هیات علمی و بیش از 70 کارشناس ارشد استفاده کرده‌ایم. هر اختراعی پس از کد گذاری توسط این متخصصان ارزیابی می شود. هر اختراع در این ارزیابی باید ضمن نو آوری و تحول در دنیا، قابلیت کاربردی شدن نیز داشته باشد یعنی یک اختراع  ضمن نو بودن باید بتواند مشکلی از جامعه را حل کند. در ضمن اختراع نباید در هیچ منابع خارج کشور نیز ثبت شده باشد.

سالانه چند پرونده در این مرکز ارزیابی می شود؟

ما در سال حدود 1200 پرونده ادعای اختراع یا اظهار نامه را بررسی می کنیم.

از این میزان چه تعداد اختراع موفق به اخذ گواهینامه ثبت اختراع می شوند؟

حدود 20 تا 30 درصد از اظهارنامه ها منجر به ثبت اختراع از اداره ثبت اختراع می شود.

علت اصلی اینکه تنها 20 درصد اختراعات ثبت می شوند، چیست؟

اغلب این اختراع ها  در ارزیابی های ما یا تکراری اند یا جنبه صنعتی ندارند؛ متاسفانه هم اکنون حدود 90 درصد اظهار نامه ها جنبه نوآوری و تازگی ندارند. از سوی دیگر معمولا در کشورهای دیگر اظهار نامه ها و ثبت پتنت ها توسط وکلا انجام می شود اما در کشور ما حتی شخصی که آشنایی کاملی با قوانین مالیکت فکری ندارد، اقدام به نوشتن اظهار نامه می کند. همین امر باعث رد شدن و ثبت نشدن اختراع می شود. ما حتی در این زمینه مخترعان را راهنمایی هم می کنیم. داوران ما ضمن کمک کردن در نوشتن اظهار نامه و حل مشکلات در تجاری سازی اختراعات نیز به  صاحبان ایده ها کمک می کنند. در این بررسی ها تنها نظر داوران ملاک نیست. شورای کلی مالکیت فکری نیز در 4 رشته تخصصی با کمک افراد متخصص این روند را بررسی می کنند و در نهایت تصمیم گیری انجام می شود.

معمولا حق مالکیت فکری این اختراع تا چند سال صادر می شود؟

حق مالکیت انحصاری یک اختراع به مدت 20 سال صادر می شود و مخترعان در این مدت از سوی قوه قضاییه حمایت قانونی می‌شوند. یک سری حمایت های تشویقی نیز از سوی سایر ارگان‌ها مانند مرکز رشد، بنیاد ملی نخبگان انجام می شود. اختراعاتی که تاییده شان را از سازمان پژوهش های صنعتی کسب کنند مورد حمایت ویژه تری قرار می گیرند.

این حق مالکیت تنها در انحصار ایران است یا مخترعان می توانند این حق مالکیت را به صورت بین المللی از آن خود کنند؟

ما هم اکنون عضو فعال انجام معاهده همکاری ثبت اختراع(PCT) هستیم و افراد می توانند طرح های خودشان را در کشورهای دیگر نیز به ثبت برسانند. متاسفانه به دلیل هزینه زیاد ثبت بین المللی انجام این کار از سوی مرکز ما انجام نمی شود اما ما می توانیم مخترعان را در صورت تمایل به صندوق حمایت از پژوهشگران  معرفی کنیم. این صندوق از طرح های بین المللی حمایت می کند؛ هیچ کشوری این کار را نمی کند بلکه برای ثبت اختراع، نگهداری و حمایت قانونی مبلغی پول از مخترع دریافت می کند.

با ثبت بین المللی این اختراعات ما می توانیم از جلوی جعل و کپی برداری اختراعات ثبت شده جلوگیری کنیم این طور نیست؟

معمولا خارجی ها از ایده های ما جعل و کپی برداری نمی کنند. ممکن است افراد ایده های مشابه ای داشته باشند.هرکسی آن ایده را ثبت کند، حق تقدم با او خواهد بود. ممکن است فردی با اعمال کمی تغییرو ایجاد نوآوری جدیدی در یک ایده ای دانش و فناوری آن طرح را در کشورمان بومی سازی کند. ما در این زمینه نسبت به سایر کشورها نرم تر برخورد می کنیم و این افراد را نیز مورد حمایت خود قرار می دهیم.

 

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا