کشف دایناسور جیبی در کهربای 99 میلیون ساله
این گونه دایناسوری که توسط گروه اکتشاف، «اوکولودنتاویس خائونگرایی» نامگذاری شده است، ازنظر اندازه شبیه به مرغ مگس خوار زنبوری که با تنها 2 گرم وزن، کوچکترین پرنده زنده در جهان بهحساب میآید. اینگونه که در کشور میانمار کشف شده است، احتمالا کوچکترین دایناسور دوره مزوزوئیک است که تاکنون گزارش شده است.
کشف موجوداتی که در کهربا فسیل شدهاند، میتواند بینش بی سابقهای را در مورد بافت نرم و آناتومی اسکلتی آنها بهویژه در خصوص موجودات ریزچثه ارائه کند، چراکه بدن چنین موجوداتی به دلیل طبیعت شکننده، در رسوبات دیگر بهخوبی نگهداری نمیشوند.
محققان دانشگاه علوم زمین چین و آکادمی علوم این کشور، در مقالهای که اخیرا در مجله معتبر Nature منتشرکردهاند، جمجمه کوچک و پرنده مانندی را توصیف کردهاند که در کهربایی با سن تقریبی 99 میلیون سال در شمال میانمار کشف کردهاند و آن را «اوکولودنتاویس خائونگرایی» نامیدهاند.
این جمجمه که بهخوبی حفظ شده است، تنها 7.1 میلیمتر طول دارد و نشان میدهد که دایناسور فوق، ازنظر اندازه با مرغ مگسخوار زنبوری، یعنی کوچکترین پرنده زنده شناختهشده روی کره زمین، مشابهت دارد.
اوکولودنتاویس به معنای «پرنده دندان چشم» است که ویژگیهای قابل توجهی را در مورد سبک زندگی این جانور بیان میکند. قسمت عمده جمجمه این دایناسور، توسط یک حفره چشمی بزرگ اشغال شده است که شبیه چشم مارمولک است.
حفره چشمی فوق دارای دهانهای باریک است که تنها اجازه عبور مقدار کمی از نور را میداده است. این موضوع نشان میدهد که اوکولودنتاویس به فعالیت در هنگام روز سازگار بوده است. همچنین، فک بالا و پایین این دایناسور کوچک، حاوی تعداد زیادی دندان تیز بوده است. مجریان این پژوهش، تعداد آنها در هر فک، 29 تا 30 دندان تخمین زدهاند.
باوجود کوچک بودن اندام این موجود، بررسیها نشان میدهند که اوکولودنتاویس یک شکارچی بوده و برخلاف پرندگان امروزی مشابه که به دلیل نداشتن دندان، از شهد گیاهان تغذیه میکنند، احتمالا بندپایان کوچک یا بی مهرگان را شکار میکرده است.
محققان کاشف این دایناسور معتقدند، «در چند سال گذشته، کهربای برمهای کمک کرده تا ما بینشهای شگفتانگیزی را نسبت موجودات قدیمی به دست آوریم. پتانسیل چنین کشفهایی بهویژه برای جانوران ریزچثه همچنان بالا است».
مترجم:محمدرضا دلفیه
No tags for this post.