کنترل کرونا با مشارکت متخصصان حوزه های دانشی

این بحران که به طور مکرر کشورها، اقتصاد و منابع آن ها را درگیرخواهد کرد، نیازمند ایجاد زیرساخت های لازم برای پیشگیری، تسهیل گردش اطلاعات درست، کنترل سریع شیوع، بهره وری فرآیندها و اثربخشی سریع تصمیم هاست.

روز 9 ژانویه، سازمان بهداشت جهانی شیوع ویروس کرونا در چین را تایید کرد. سه روز قبل از آن، مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا (CDC) این موضوع را اعلام کرده بود. اما شرکت استارتاپی بلودات گلوبال، در تاریخ 31 دسامبر، یعنی 10 روز قبل از اعلام سازمان بهداشت جهانی، شیوع بیماری کرونا را به مشتریان خود هشدار داده بود.

این شرکت با بهره گیری از هوش مصنوعی و تحلیل مستمر کلان داده از منابع متنوعی چون آمار دموگرافی نقاط مختلف دنیا، 4 میلیارد بلیط فروخته شده در سطح جهان، بیش از ده ها هزار محتوی رسانه ای تولید شده در روزهای قبل، وضعیت آب وهوا، آمار بیماری های حیوانات و … روند و شیوع بیماری ها در نقاط مختلف دنیا را تشخیص می دهد.

در چین، اپلیکیشن «تشخیص تماس نزدیک»  روی موبایل شهروندان نصب و با تحلیل وضعیت هر شهروند (مبتلا، مشکوک و سالم) و با مشارکت شهروندان، شاخص های بهداشتی افراد، رفت وآمد و تماس شهروندان را به منظور کاهش گسترش ویروس را مدیریت می کند.

این داده ها البته منبع بسیار ارزشمندی برای پژوهش های علمی آینده را در اختیار پژوهشگران حوزه های مختلف قرار می دهد. با تخصیص یک کد به هر شهروند، اطلاعات و حریم خصوصی افراد حفظ می شود.

این سامانه امکان نظارت دقیق و لحظه به لحظه در خصوص پراکندگی ویروس و نقاط پر ریسک را به تصمیم گیران می دهد و ایجاد قرنطینه از سطح یک فرد تا محله یا منطقه و شهر را امکان پذیر می کند.

شبکه بهداشت و درمان برخی کشورها رویکردهای جدیدی را برای مدیریت دانش اتخاذ کرده اند. تجارب نوظهور و گستره وسیع شبکه مقابله با این پدیده ها، الزام جدیدی ایجاد کرده است برای مدیریت دانش از قبیل، تسهیل اطلاعات و تجارب لحظه به لحظه، به اشتراک گذاشتن درس های آموخته شده در کل شبکه و نگهداری دانش برای بحران های قریب الوقوع بعدی.

این سه نمونه و الگوهای دیگر، نشان می دهد که استفاده از رویکردهای فناورانه و نوآورانه، یک الزام برای کشورها به منظور مقابله با این تهدیدات نوظهور است.

مشارکت دولت، بخش خصوصی (به ویژه شرکت های نورآور و اکوسیستم استارتاپی) و مردم برای ارتقای توانمندی ملی در جهت مدیریت این بحران های نوظهور، بر بستر فناوری های جدید، ضرورت اجتناب ناپذیر است.

برای رسیدن به این توانمندی، سه زیرساخت اساسی برای مبارزه با بحران های زیست محیطی و شیوع بیماری ها (در حال حاضر: ویروس کرونا) باید در سطح ملی استقرار یابد:

*شبکه و زیرساخت بهداشت و درمان بر اساس پشتیبانی علوم و دانش پزشکی که مرجع و متولی استانداردها و دانش مربوط به پیشگیری و درمان است. اهمیت آن برای سیاست گذاران و مردم روشن است و ماموریت، وظایف و فرآیندهای کاری آن مشخص و قطعا به طور مستمر به روز می شود.

*زیرساخت هوش مصنوعی و داده های کلان که بر اساس تحلیل پویایی انتشار بیماری، تصویری روشن از شیوع بیماری، افراد ( افراد مبتلا، افرادی که با ایشان در تعامل بوده اند، میزان تعامل ایشان و …)، نقشه و نقاط پرریسک را برای متولیان سلامت (مورد اول) و مردم فراهم می کند تا شاخص همگرایی بیماری کاهش و میرا شود.

*سامانه مدیریت دانش پروژه مبارزه با بیماری های اپیدمی با تمرکز  روی جلوگیری از شیوع ویروس کرونا با سه ماموریت زیر باید استقرار یابد.

-ارتقاء بهره وری عملیاتی از طریق تسهیل جریان و تبادل اطلاعات و تجارب در طول پروژه

-ایجاد زیرساخت و فرهنگ «یادگیری در حین اجرا» برای همه کارکنان حوزه سلامت، بهداشت و درمان در سطوح مختلف به منظور به روز بودن و ارتقاء فرآیندهای کاری به طور مستمر

-نگهداری دانش کسب شده و درس های آموخته در طول این پروژه و انتقال به پروژه های آینده و تقویت توان مدیریتی سلامت جامعه و مقابله با بحران بیماری های اپیدمی

متولی زیرساخت اول، وزارت بهداشت و درمان است و ارتقاء توانمندی این شبکه از منظر تجهیزات و آمادگی لازم برای مقابله با این بیماری ها، خارج از تخصص من و عموم مردم است. اما دو زیرساخت دیگر، مشارکت متخصصان حوزه های دانشی دیگر، بخش خصوصی (به خصوص شرکت های استارتاپی) و مردم را برای مقابله با این بحران ها را فراهم می کند.

باید توجه داشته باشیم که بدون ایجاد این دو زیرساخت در کنار توسعه شبکه بهداشت و درمان، کشورها کنترل بحران ها را با هزینه ها و تلفات گسترده تحمل خواهند کرد. در نظام دولت، سازمانی باید متولی این شبکه از قابلیت ها باشد. شاید سازمان مدیریت بحران بتواند متولی یکپارچگی بین این زیرساخت ها گردد.

*فرشید گل زاده کرمانی-دکترای مدیریت دانش

No tags for this post.

نوشته های مشابه

یک دیدگاه

  1. خدا بخیر کنه.باید همه کمک کنم تا ریشه کن بشه این ویروس حال هر کی به نوبه خود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا