فناوری فضایی را در کشور تثبیت می کنیم

ظهور و وجود فناوری هایی که نه تنها وارد زندگی مردم شده، بلکه مرزها را از هم گسسته و بشر را در این دهکده جهانی به هم نزدیک تر کرده و محدودیت های مربوطه را از بین برده است.

یکی از مهمترین فناوری هایی که در دوران معاصر می تواند در عین مفید بودن با اما و اگرهای بسیاری نیز همراه باشد، فناوری فضایی است که از نمودهای آن پرتاب ماهواره است؛ تا کنون تنها ۱۲ کشور در دنیا توانسته اند به این مهم دست پیدا کنند که ایران در این لیست جایگاه نهم و همچنین، رتبه اول منطقه را به خود اختصاص داده است.

ضمن اینکه نگاهی به آمارهای جهانی که حکایت از آن دارند که تا کنون در جهان ۱۹۸۶ ماهواره از سوی ۸۱ کشور، به فضا پرتاب شده، نشاندهنده اهمیت این موضوع است.

وضعیت ایران در ساخت ماهواره

اولین ماهواره ای که در سال ۱۳۸۴ توسط ایران ساخته و توسط روسیه به فضا پرتاب شد «سینا ۱» نام دارد. پس از آن، در سال ۱۳۸۷ با پرتاب ماهواره تحقیقاتی«امید»، کشورمان در فهرست کشورهایی قرار گرفت که علاوه بر توانایی ساخت ماهواره، توانایی پرتاب آن را نیز دارند.

«رصد» نیز دیگر ماهواره ای است که عنوان نخستین ماهواره تصویربرداری کشور را به خود اختصاص داده است. سومین ماهواره پرتاب شده ایرانی نیز «نوید» است که یک ماهواره‌ سنجش از دور محسوب می شود.

«پیام» و «فجر» نیز از دیگر دستاوردهای ایران در حوزه فناوری فضایی بودند؛ پس از چهار پرتاب موفق و دو پرتاب ناموفق، ششمین ماهواره که «ظفر۱» نام داشت در حالی به فضا فرستاده شد که نتوانست در مدار قرار بگیرد و سقوط کرد. با این وجود، وزیر ارتباطات گفته است ظفر۲ در خردادماه سال آینده پرتاب خواهد شد.

چرا باید برای پرتاب ماهواره هزینه کنیم؟

درست است که نام ایران در کنار نام کشورهایی که توانسته اند به فناوری فضایی دست یابند، می درخشد. اما واقعیت این است که کشورمان در حال حاضر هیچ ماهواره ای بر مدار زمین ندارد. از این رو، عده ای معتقدند به دلیل همین موضوع هزینه کردن برای این فناوری آن هم در شرایطی که کشورمان با معضلات اقتصادی بیشماری رو به روست بیهوده بوده و آب در هاون کوبیدن است.

از سوی دیگر، موافقان این امر دستیابی به این فناوری را برای کشورمان از نان شب واجب تر می دانند. چراکه، اگر ایران تکنولوژی تولید و پرتاب ماهواره دست پیدا کند و این اقدام را موفقیت آمیز عملی کند، می‌تواند علاوه بر قرار دادن ماهواره بر مدار زمین، در زمره کشورهایی که امکان پرتاب ماهواره سایر کشورها را بر عهده دارند، نیز قرار گیرد.

در صورت تحقق این امر، ایران می‌تواند با ساخت هر ماهواره ۲۰۰ میلیون دلار و برای پرتاب آن نیز چیزی در حدود ۵۰ تا ۲۰۰ میلیون دلار درآمد کسب کند. این ارقام در حالی برآورد شده است که بنابه گفته پژوهشگاه فضایی هزینه ماهواره‌های ساخته شده در ایران تا کنون کمتر از یک درصد درآمد حاصل از تحقق این فناوری ارزیابی شده است.

بودجه هایی که سرمایه ملی است

ضمن اینکه محمدجواد آذری جهرمی نیز در پاسخ به انتقادها پیرامون صرف هزینه برای ساخت ماهواره هایی که نتیجه ای هم در پی نداشته است، گفته این بودجه‌ها از جنس هزینه نیست، بلکه سرمایه ملی است.

بنابه گفته وزیر ارتباطات، اجرای بخشی از دولت الکترونیک به میزان زیادی از هزینه‌ های کشور و بریز و بپاش‌ ها کاست.

وی همچنین تاکید کرده که داشتن ماهواره سنجشی نیز به همان میزان بهره‌ وری منابع آب و کشاورزی ما را بهبود خواهد بخشید.

از سوی دیگر، پیش بینی ها حکایت از آن دارد که سال ۲۰۴۵ اقتصاد خدمات محور تا ۹۲.۵ درصد رشد خواهد کرد که در صورت تایید این مقوله، قطعا فناوری فضایی می تواند در چنین اقتصادی، نقش بسزایی ایفا کرده و بستری برای توسعه کسب و کار و ارائه خدمات مهیا کند.

علاوه بر این، در اسناد بالادستی کشور و برنامه های دولت به اهمیت دستیابی به فناوری فضایی و استفاده از توانمندی های داخلی در این حوزه توجه شده و از سوی مقام معظم رهبری نیز همواره به لزوم بهره گیری از کاربردهای این فناوری تاکید شده است.

پرتاب، بخشی از توسعه فناوری فضایی است

همه این صحبت ها در حالی است که رئیس سازمان فضایی ایران نیز بعد از پرتاب ناموفق ماهواره ظفر۱ در رابطه با انتقادها پیرامون این عملکرد دولت گفت: اگر اکنون از ظرفیت های این بخش استفاده نکنیم، با از دست دادن فرصت ها به کشوری وابسته و تحت سیطره کشورهای دیگر در حوزه فناوری فضایی تبدیل می شویم.

مرتضی براری با بیان اینکه، پرتاب بخشی از توسعه فناوری فضایی است، گفت: هدف از پرتاب این است که خیلی از فناوری ها را در پرتاب تست کنیم. چراکه، همین آزمون و خطاهاست که ما را به نتیجه ای که در انتظار آن هستیم می رساند.

به گزارش سیناپرس، با توجه به اهمیت مباحث یاد شده و با توجه به اینکه کشور ما در حال حاضر با چالش هایی از قبیل مخاطرات زیست محیطی، مدیریت آب و بلایا، گرد و غبار و مشکلات حوزه کشاورزی و خدمات شهری دست به گریبان است، لزوم نهادینه کردن ظرفیت های کشور در این بخش بر کسی پوشیده نیست.

از این رو بنا بر اعلام سازمان فضایی ایران، قرار است که در سال آینده در هر فصل یک ماهواره پرتاب شود. چراکه، وزارت ارتباطات و سازمان فضایی عزم خود را جزم کرده اند تا فناوری فضایی را در کشور تثبیت کنند تا شاید اینگونه ایران هم بتواند ماهواره ای با ارائه خدمات پایدار بر مدار زمین داشته باشد.

گزارش: نداجوادهراتی

No tags for this post.