پشت پرده ماجرای عوارض تاکسی های اینترنتی از جیب مردم

آژانس ها یا همان موسسات اتومبیل کرایه نخستین گروهی بودند که به دلیل کاهش چشمگیر مشتری به فعالیت تاکسی های اینترنتی اعتراض کردند. این معترضان معتقد بودند دلیل قیمت پایین کرایه تاکسی های اینترنتی این است که مالیات و عوارض و سایر هزینه ها مانند اجاره دفتر را پرداخت نمی کنند و به راحتی با دریافت کرایه کمتر از مسافر می توانند به فعالیت خود ادامه دهند.

اما ماجرای نارضایتی ها به همین جا ختم نشد. چراکه به دنبال آن سازمان تاکسیرانی نیز با پیش کشیدن موضوع امنیت تاکسی های اینترنتی بار دیگر فعالیت این کسب و کار را به چالش کشید.

ماجرا دقیقا چه بود؟

اوایل پاییز امسال بود که معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران اعلام کرد که این سازمان از تاکسی‌های اینترنتی حمایت می‌کند. با اعلام این خبر و با توجه به اختلاف نظری که بین تاکسی‌های اینترنتی و شهرداری بر سر نوشتن یک دستورالعمل نظارتی وجود داشت، بسیاری از کارشناسان و رسانه ها معتقد بودند که این حمایت قطعا دلایلی دارد؛ دلیل آن هم کاملا مشخص بود، حمایت به بهای دریافت عوارض و امنیت به بهای دریافت اطلاعات.

بعد از تمامی این حرف و حدیث ها سرانجام، مدیر حقوقی اسنپ از پرداخت عوارض ۱.۵ درصدی تاکسی‌های اینترنتی به شهرداری خبر داد و گفت: پرداخت چنین درصدی به شهرداری قرار است در قالب یک قرارداد توافقی بین طرفین باشد و نه بر اساس اصل قانون.

محمد رحمانی که معتقد بود تاکسی های اینترنتی از این توافق رضایت ندارند در رابطه با این اقدام گفته بود: شراکت شهرداری با تاکسی‌های اینترنتی، یک شراکت خطرناک نه تنها برای اسنپ، تپسی، ماکسیم و دینگ، بلکه شراکتی است که حالا در کمین همه‌ اکوسیستم استارت‌آپی ایران است.

بعد از کش و قوس های فراوان پیرامون این موضوع، شهردار تهران اعلام کرد که اخذ عوارض دو درصدی  روی سفر شهروندان مبلغی در حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ تومان است که در آن بازه زمانی که بنزین گران شده بود، با توجه به جو موجود در فضای جامعه تصمیم بر آن شد که این عوارض دریافت نشود، اما عوارض دریافتی از شهروندان رقم بزرگی نیست.

در هرحال، حرف و حدیث ها پیرامون این مقوله با پرداخت عوارض از سوی تاکسی های اینترنتی به شهرداری خاتمه یافت. اما نکته ای که همچنان وجود دارد این است که پرداخت این عوارض به چه دلیل باید صورت گیرد و اینکه آیا این عوارض از جیب مردم پرداخت می شود یا خیر؟

آیا در حق مسافران اجحافی صورت گرفته است؟

یکی از موضوعاتی که توجه به آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است این است که مدل قیمت گذاری در تاکسی های اینترنتی بر اساس عرضه، تقاضا و رقابت تعیین می شود. به این معنا که قیمت گذاری به عواملی مانند ترافیک، ساعت درخواست، آب و هوا و… بستگی دارد.

بنابراین نمی توان اینگونه ادعا کرد که قیمت کرایه تاکسی های اینترنتی گران است یا ارزان؛ چراکه این سرویس یک سرویس حمل و نقل عمومی نیست که انتظار برود دولت یا شهرداری بر آن نظارت داشته و یا تعرفه ای مصوب برای آن در نظر بگیرند.

تاکسی های اینترنتی یک سرویس حمل و نقل خصوصی هستند که میزان کرایه آن بر اساس توافق میان عرضه و تقاضا صورت می گیرد و اصلا دلیلی ندارد که کنترل قیمتی روی آن اتفاق بیفتد. البته نکته مهم این است که اگر انحصار در کسب و کاری موجب افزایش بی رویه قیمت ها شود، قطعا دولت باید دست به کار شود و نظارت و کنترل را اعمال کند.

اما موضوعی که در رابطه با تاکسی های اینترنتی وجود دارد این است که چون در این حوزه رقابت وجود دارد سرویس دهنده قیمتی را پیشنهاد می دهد؛ از یک سو اگر راننده تمایل داشت می پذیرد و از سوی دیگر اگر برای مسافر هم مقرون به صرفه بود درخواست خود را ادامه می دهد.

معاون پیشین حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران نیز در گفتگو با خبرنگار سیناپرس با بیان اینکه هیچ گونه اجحافی در حق مسافران تاکسی های اینترنتی صورت نگرفته است، گفت: هزینه کرایه این تاکسی ها به صورت پلکانی بالا می رود و اینگونه نیست که این عوارض از جیب مشتری پرداخت شود.

محسن پورسید آقایی ادامه داد: ضمن اینکه در گزارش سفر به مسافران اعلام می شود که چه مقدار از کرایه ای که پرداخت می کنند بابت عوارض هزینه می شود. این بدان معنا نیست که این پول به صورت مازاد از مسافر گرفته می شود.

بنا به گفته وی استفاده از واژه عوارض برای این موضوع اشتباه است. چراکه در چنین سرویس هایی، سرویس دهنده و سرویس گیرنده موظفند هزینه ای را بابت بهای استفاده از زیرساخت های شهری بپردازند که این موضوع به هیچ عنوان مورد عجیبی نیست.

ماجرای این یک و نیم درصد چیست؟

با توجه به ابهام موضوع تصمیم گرفتیم تا صحبت های تاکسی های اینترنتی و در راس آنها اسنپ را هم در این گزارش بیاوریم.

در پاسخ روابط عمومی اسنپ به سیناپرس پیرامون این مقوله آمده است: با توجه به اینکه در افکار عمومی اینگونه جا افتاده که اسنپ هزینه پرداخت عوارض را از جیب مشتریان می‌گیرد، لازم است توضیح دهیم که ماجرای این یک و نیم درصد چیست؟

۱.۵ درصد هزینه سفر تمام تاکسی‌های اینترنتی، بر اساس دستورالعمل نظارتی تاکسی‌های اینترنتی، مصوب وزارت کشور و وزارت صنعت، معدن و تجارت، به طور کامل در اختیار شهرداری قرار می‌گیرد. مبلغ عوارض به هیچ عنوان از محل درآمد رانندگان اسنپ کسر نمی‌شود و به قیمت سفر اضافه شده است.

گرانی قیمت کرایه ها به دلیل افزایش قیمت بنزین است یا همین عوارض؟

افزایش قیمت بنزین به هیچ عنوان در افزایش میانگین قیمت‌ها در اسنپ تاثیری نداشته است. سیستم قیمت‌گذاری اسنپ، پویاست و هر سفر تابع ۴ فاکتور «قیمت پایه»، «مسافت سفر»، «مدت زمان سفر» و «نسبت عرضه و تقاضا» است و در روزهای برفی و بارانی یا طرح زوج و فرد از درب منزل، به دلیل تغییر در توازن عرضه و تقاضا، قیمت‌ها تغییر خواهد داشت.

در نهایت رویکرد اصلی اسنپ در قیمت‌گذاری این است که تمامی درخواست‌ها به سفر تبدیل شود. بنابراین همواره تلاش می‌کنیم که منصفانه‌ترین قیمت را داشته باشیم.

گزارش: هانیه حقیقی

No tags for this post.