کدام مشاغل خطر ابتلا به سرطان را افرایش می دهند؟

 بر این اساس  دربرخی از مشاغل که افراد ارتباط بیشتری با عوامل شیمیایی ،پرتوهای رادیو اکتیو وسایر عوامل خطرساز دارند ریسک ابتلا به سرطان افزایش می‌یابد. لازم به ذکر است که با توجه به خطراتی که این عوامل شیمیایی دارند تنها با رعایت نکات ساده‌ای که اغلب توسط متخصصین طب کار به افراد در محیط های کاری آموزش داده می‌شود، می‌توان از آسیبهای ناشی از این خطرات پیشگیری کرد.

 

دکتر محسن رضوی، فوق تخصص بیماریهای خون وسرطان در این باره می گوید: در ایجاد سرطان دو عامل محیطی و ژنتیکی نقش دارد .با پیشرفت دانش پزشکی در بیست سال گذشته مشخص شد که عوامل ژنتیکی نقش بیشتری در ایجاد سرطان دارند. حتی عوامل محیطی هم از طریق القاء تغییرات ژنی منجر به تسریع ایجاد سرطان می‌شوند.

 

هر تحولی در ژن از دو راه می‌تواند ایجاد سرطان کند: یا قسمتی از ژن که در برابر سرطان از بدن دفاع می‌کند عملکرد خود را از دست می‌دهد یا تحولاتی در ژن ایجاد می‌شود که آن را به سمت سرطانی شدن سلول سوق می‌دهد. این تحولات می‌تواند افزوده شدن یک سری عوامل مولکولی بر روی سلول، جابجا شدن یک قطعه از سلول با قطعه دیگر و یا تحول رفتاری در چینش بازهای عالی در منطقه  درگیر سرطان باشد.

این اتفاقات در بدو تولد در ژن فرد وجود دارد و می‌تواند در طول زندگی خود را نشان دهد . به این صورت که یا با عامل محیطی تسریع شود (مانند مصرف سیگار در سرطان ریه )و یا اینکه عامل محیطی نقشی نداشته باشد و این ژن معیوب یکباره در سنین بالاتر خود را نشان دهد.

رضوی در ادامه به عوامل محیطی که این روزها در ایجاد سرطان نقش دارند اشاره کرد و گفت: این عوامل به دو دسته تقسیم می‌شوند: عوامل شیمیایی موجب سرطان و عوامل فیزیکی .  برخی از عوامل شیمیایی منحصرا وارد ژن می‌شوند و رفتار ژن را تغییر می‌دهند وبرخی از عوامل شیمیایی هم تأثیری بر روی ژن ندارند. ولی با تحولاتی که بر سیتوپلاسم سلول ایجاد می‌کنند آن را به سمت سرطانی شدن سوق می‌دهند.

از عوامل شیمیایی شناخته شده در سرطان می‌توان به عوامل(آلکیل) اشاره کرد که در داروهای ضد سرطان ،برخی مواد رنگی ،مواد بودار آروماتیک و ظروف رنگی وجود دارند. کودهای شیمیایی  وسموم حشره کش از دیگر عوامل شیمیایی هستند که می‌توانند سلول را به سمت سرطانی شدن بکشانند.

وی افزود: از عوامل فیزیکی که در ابتلا به سرطان نقش دارند می توان به پرتوهای یونیزان که در صنعت درمان از آنها استفاده می‌شود اشاره کرد .اگر دوز  این پرتوها بالاتر از حد مجاز باشد به این علت که ایجاد سرطان کنند استفاده از آنها قطعا  قابل توجیه نیست. بطور مثال در مراکزی که برای درمان از اشعه رادیو اکتیو استفاده می‌شود امکان ترکیدن منبع آن وجود دارد که این رخداد فوق العاده خطرناک است.بنابراین ما بطور یقین در حال حاضر از عوامل محیطی بوجود آورنده سرطان تنها پرتوهای رادیو اکتیو و داروهای ضد سرطان و سیگار را می توانیم نام ببریم ودر مورد مابقی عوامل سرطان زا که در محیط وجود دارند نظیر امواج الکترومغناطیسی، ماکروفرو  و بسیاری از مواد غذایی و دارویی تا کنون  به یقین نرسیده ایم.

این استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در پاسخ به این پرسش که کدام مشاغل خطر ابتلای فرد را به سرطان بیشتر می‌کنند گفت: مشاغلی که این امکان در آنها زیاد است دو گروه هستند: گروه  اول که نقش انها در ابتلا به سرطان مستند است  مانند افرادی که با (آزبست) سر و کار دارند که اغلب در صنایع کشتی سازی،عایق کاری و سایر مشاغلی که در ارتباط با عایق ومهار رطوبت است فعالیت دارند . ثابت شده است که (آزبست) در نوعی از سرطانهای ریه نقشی موثر دارد و اگر درکنار کار با آن ،فرد سیگارهم بکشد این احتمال چندین برابر خواهد شد.البته مشاغلی که در گروه خطر قرار دارند اغلب توسط طب حرفه ای مورد نظارت قرار می‌گیرند وبه آنها توصیه می‌شود که حتما از ماسک استفاده کنند تا ذرات معلق در هوا وارد ریه  شان نشوند.این افراد باید مرخصی های بیشتر داشته باشند تا در تماس کمتری با عوامل محرک باشند.بطور مثال در مراکز رادیولوژی  به لباس افراد شاغل دستگاههای دوزیمتری وصل می‌کنند  تا میزان پرتو را ‌بسنجند که اگر از حد معمول بیشتر باشد به آنها مرخصی ‌دهند وآنها را از محیط جدا کنند.

وی افزود: گروه دوم مشاغل در حد متوسط در معرض خطر هستند. نظیر افرادی که در صنایع رنگ کار می‌کنند .ترکیبات آنیلی که در این صنعت استفاده می‌شود می‌تواند سرطان زا باشد.یک سری از مشاغل هم هستند که با یقین نمی‌توان گفت که پر خطر هستند لیکن اغلب  توصیه به رعایت  نکات ایمنی کار می‌شوند. مانند پزشکان که با ویروسهای مختلفی از جانب بیماران روبرو هستند برخی از این ویرسها سرطان زا هستند نظیر ویروس پاپیلوما . از اینرو به پزشکان توصیه می‌شود هنگام معاینه بیماران حتما دستکش استفاده کنند و یا خیلی روبروی بیمار قرار نگیرند.

وی در ادامه افزود: برخی از مشاغل که با مواد بودار در ارتباط هستند بطور مثال افرادی که در صنایع عطرسازی فعالیت می‌کنند هم در زمره این افراد قرار می گیرند. نقاشان ساختمان و سایر افرادی که در صنایع مواد شیمیایی نظیر کودهای گیاهی و شیمیایی کار می‌کنند ونیز افرادی که در صنعت هواپیماسازی فعال هستند در گروه این مشاغل قرار دارند و بهتر است قوانین طب کار را رعایت کنند تا دچار آسیب نشوند.

این متخصص سرطان تصریح کرد: سرطان پوست از جمله سرطانهای شایع است که نقش آفتاب در ابتلا به آن ثابت شده است و  توصیه می‌شود، مشاغلی که در طی آن افراد مجبور به قرار گرفتن در زیر نور مستقیم  آفتاب  هستند نظیر کشاورزان حتما  پوشش مناسب داشته و از کرمهای ضدآفتاب هر دو ساعت یکبار استفاده کنند.

 رضوی در پایان تاکید کرد: البته با توجه به این عوامل، جای نگرانی زیادی در ارتباط با سرطان نیست زیرا سرطان هم مانند تمامی بیماریها در مواردی قابل درمان است .با توجه به آمار رسمی موسسه سرطان شناسی در 66 درصد موارد می‌توان طول عمر بیماران سرطانی را زیاد کرد ویا بهبودی نسبی بخشید و در 34 درصد هم اگرچه نمیتوان طول عمر بیماران را زیاد کرد لیکن  می‌توان کیفیت زندگی آنها را بهتر کرد.

 

 

 

 

No tags for this post.